Μια φίλη που λατρεύει τις vintage αφίσες και ταξιδεύει μέχρι την Grande Braderie της Λιλ, τη μεγαλύτερη υπαίθρια αγορά της Ευρώπης, αναζητώντας κρυμμένους θησαυρούς, ήταν η πηγή έμπνευσης για τη στήλη αυτού του μήνα. Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου (οπότε και λαμβάνει χώρα η αγορά) γυρίζει στο σπίτι με μια αγκαλιά τυλιγμένες αφίσες της δεκαετίας του 1930 κι έχει να αφηγηθεί πολλές ιστορίες, τόσο για τα παζάρια που έκανε όσο και για τα μύδια με τηγανητές πατάτες που έφαγε. Η Grande Braderie θα επιστρέψει φέτος τον Σεπτέμβριο μετά από διάλειμμα δύο ετών λόγω πανδημίας, αλλά, αν με ρωτάτε, δεν χρειάζεται να περιμένετε τόσο για να σχεδιάσετε ένα ταξίδι στη Λιλ. Στην πανέμορφη και εξαιρετικά φιλόξενη γαλλική πόλη, που απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Βέλγιο, οι χρυσοκόκκινες αποχρώσεις της φλαμανδικής αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής του 17ου αιώνα συναντούν τις τολμηρές σύγχρονες γραμμές της αρ ντεκό, καθιστώντας την κόσμημα από άποψη αισθητικής, με εξαιρετικές επιλογές για αγορές, όποτε κι αν επιλέξετε να την επισκεφθείτε.
Καθώς βρίσκεται μεταξύ τριών πρωτευουσών (90 λεπτά από το Λονδίνο, μία ώρα από το Παρίσι και 30 λεπτά από τις Βρυξέλλες), δεν είναι να απορεί κανείς που αποτελεί ένα τόσο ζωντανό και κοσμοπολίτικο κέντρο, το οποίο θα σας σαγηνεύσει από την πρώτη στιγμή. Από τη μοντερνιστική αρχιτεκτονική διάταξη του συγκροτήματος του σιδηροδρομικού σταθμού στο Euralille, διά χειρός Rem Koolhaas, που θα αντικρίσετε αν ταξιδέψετε έως εδώ με το τρένο, θα περάσετε στα εντυπωσιακά γλυπτά της Yayoi Kusama (τεράστιες πουά τουλίπες) και στη συνέχεια του Erwin Wurm (μια παραδοσιακή καντίνα που δείχνει σαν να έχει λιώσει).
Η Λιλ ανακηρύχθηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2004 και θα έλεγε κανείς πως ξεχειλίζει από πάθος για τέχνη, performances, μουσική και χορό – από τις αφίσες που είναι κολλημένες στα κτίρια μέχρι τα γεμάτα εκπλήξεις concept stores και τα εντυπωσιακά προγράμματα διεθνούς όπερας και χορού στα μεγάλα παλάτια της. Η συμβουλή μου είναι να μην το παρακάνετε προγραμματίζοντας κάθε λεπτομέρεια της παραμονής σας στην πόλη, αλλά να αφεθείτε λίγο στα χέρια της τύχης. Φορέστε παπούτσια κατάλληλα για τους πλακόστρωτους δρόμους, αφήστε τις βαλίτσες σας και περιπλανηθείτε!
Παλιά βιβλία και ζεστή φιλοξενία
Οι δικές μου περιπλανήσεις είχαν αφετηρία το La Vieille Bourse (Pl. du Général de Gaulle). Το παλιό χρηματιστήριο αποτελεί κεντρικό σημείο της πόλης και αρχιτεκτονικά είναι χάρμα οφθαλμών, αποτελούμενο από 24 πανομοιότυπα σπίτια του 17ου αιώνα. Μοιράζονται μια εσωτερική αυλή, η οποία πλαισιώνεται από κολόνες και καμάρες, ενώ τα κτίρια είναι βαμμένα σε απαλές χρυσαφί αποχρώσεις. Περάστε στα ενδότερα από μία από τις τέσσερις περίτεχνα σκαλισμένες πόρτες και θα βρείτε μια υπαίθρια αγορά βιβλίου κάτω από τις καμάρες της Galerie du Théâtre. Εδώ συναντώ τον Jean-Marc, που έχει μπροστά του μια εκπληκτική ποικιλία από vintage θησαυρούς – καρτ ποστάλ, αφίσες, χαρτόδετα βιβλία και καλλιτεχνικούς τόμους. Καθώς διαλέγω δύο vintage βιβλία με παιχνιδιάρικα εικονογραφημένα εξώφυλλα για τους γιους μου, ο Jean Marc με ρωτάει για τα γαλλικά μου (φοβάμαι πως έχουν σκουριάσει), για τις σκέψεις μου πάνω στο Brexit (δεν μπορώ να τις γράψω), ενώ μου δίνει και συμβουλές για το ταξίδι μου. Αυτή η κουβέντα καθορίζει τον χαρακτήρα του Σαββατοκύριακού μου στη Λιλ, το οποίο αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον μέσα από τυχαίες συναντήσεις που κρύβουν ζεστασιά και γενναιοδωρία…
Η Λιλ είναι πανεπιστημιούπολη με αρκετά νεαρό πληθυσμό από ολόκληρο τον κόσμο και η ατμόσφαιρα είναι ανάλαφρη και ζωντανή. Η περιοχή κοντά στο Jardin Vauban έχει μια φοιτητική νότα με τα πολύχρωμα παλιά σπίτια. Εκεί βρίσκεται το ξενοδοχείο μου, το La Bourgogne en Ville (40 Rue de Bourgogne), ένα boutique B&B με τρία δωμάτια, σε ένα κομψό, μποέμ παλιό σπίτι γεμάτο με αντίκες και διάφορα μπιχλιμπίδια. Το δωμάτιό μου έχει το όνομα «Chambre Galilée» και είναι βαμμένο σε απαλές σκούρες αποχρώσεις, με πρωταγωνιστικό στοιχείο ένα μαύρο μαρμάρινο τζάκι και υπέροχα vintage υφάσματα που δημιουργούν αντιθέσεις. Η εξυπηρέτηση είναι διακριτική και προσαρμόζεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των επισκεπτών. Yπάρχει επίσης ένας ζεστός χώρος για μασάζ, ενώ το πρωινό σερβίρεται στον ημιώροφο με θέα στον κήπο.
Οφείλω να σας προειδοποιήσω: Θα περάσετε πολύ από τον χρόνο σας στη Λιλ τρώγοντας. Και, μεταξύ μας, αν δεν το κάνετε, γιατί ήρθατε στη Λιλ; Έκλεισα τραπέζι στο Méert (25-27 Rue Esquermoise) στην Παλιά Πόλη (Vieux-Lille). Η διάσημη σοκολατερί-τσαγερί ιδρύθηκε το 1909 και θα σας σαγηνεύσει τόσο με την αρχιτεκτονική όσο και με τα γλυκίσματά της. Είναι λες και μπαίνετε σε έναν μαγικό κόσμο γεμάτο βιτρίνες που φιλοξενούν απίστευτα σοκολατάκια, εξωτικά τσάγια, πάστες και γλυκίσματα, που και μόνο βλέποντάς τα θα σας τρέχουν τα σάλια. Μια σχετικά πιο πρόσφατη προσθήκη στο σύμπαν του Méert είναι αυτή του κομψού εστιατορίου στο πίσω μέρος της μπουτίκ, στη σκεπασμένη με μια γυάλινη οροφή αυλή. Εδώ μπορείτε να χαλαρώσετε γευματίζοντας και απολαμβάνοντας τον ανοιξιάτικο ήλιο. Το φαγητό είναι εξαιρετικό.
Ως χορτοφάγος, συχνά απογοητεύομαι στα γαλλικά εστιατόρια, αλλά τα ντελικάτα κανελόνια, γεμιστά με μια αρωματική duxelle μανιταριών με μασκαρπόνε, φρέσκο μαϊντανό, κρεμώδη σάλτσα από τυρί taleggio και παρμεζάνα, ήταν απλώς θεσπέσια. Για επιδόρπιο η σπεσιαλιτέ του καταστήματος είναι φυσικά η βάφλα (ή gaufre), που σερβίρεται σε μορφή σάντουιτς με γέμιση φοντάν βανίλιας αρωματισμένης με ρούμι. Χρειάζεται να πω κι άλλα;
Το Palais des Beaux Arts (Pl. de la République) έχει μια σπουδαία συλλογή, την οποία εντός γαλλικών συνόρων ξεπερνά μονάχα το Λούβρο. Αξίζει να το επισκεφθείτε και να θαυμάσετε τα πανύψηλα αψιδωτά ταβάνια και τις τεράστιες αίθουσες που θυμίζουν σπηλιές. Επιπλέον, σε αντίθεση με το Λούβρο, επικρατεί ηρεμία και υπάρχει ελάχιστος κόσμος. Λατρεύω τα αντικείμενα από πηλό – συνεπώς απολαμβάνω την εξαιρετική και προσεκτικά επιλεγμένη συλλογή κεραμικών ειδών. Στους επάνω ορόφους, που είναι αφιερωμένοι κυρίως στον Μεσαίωνα και στην Αναγέννηση, χάνομαι μπροστά στους πίνακες του Bruegel του πρεσβύτερου και του Goya, αρπάζοντας την ευκαιρία να βρεθώ τόσο κοντά σε συγκλονιστικά έργα τέχνης.
Αν μείνετε τουλάχιστον δύο μέρες στη Λιλ, αξίζει να κάνετε μια εκδρομή στο Roubaix, στα βορειοανατολικά και ακόμη πιο κοντά στα γαλλοβελγικά σύνορα. Εδώ θα βρείτε το La Piscine Roubaix (23 Rue de l’Espérance), ένα μουσείο τόσο ιδιαίτερο, που θα νόμιζε κανείς πως αποτελεί δημιούργημα του Wes Anderson. Ο χώρος που τη δεκαετία του 1930 φιλοξενούσε μια πισίνα με αρ ντεκό ύφος, μετατράπηκε σε μουσείο στις αρχές της χιλιετίας και οι αντιθέσεις που δημιουργούνται με τα vintage πλακάκια και τις αντανακλάσεις από την επιφάνεια της πισίνας προσδίδουν στον χώρο μια εξωπραγματική αύρα.
Οι εκπλήξεις της Παλιάς Πόλης
Πίσω στους δρόμους της Λιλ, είναι ώρα για ψώνια. Οι δρόμοι της Vieux-Lille είναι γεμάτοι απολαύσεις και, παρότι υπάρχουν και μεγάλα brands πολυτελείας, αυτά δεν κυριαρχούν. Το Cigoire (91 Rue Esquermoise) είναι ένα πολύ προσεγμένο concept store που προσφέρει γαστρονομικές εκπλήξεις, αρώματα, ρούχα, έπιπλα και αξεσουάρ σπιτιού, ενώ εστιάζεται στη βιωσιμότητα και στην ανάδειξη νέων δημιουργών. Δίνεται μεγάλη έμφαση σε γαλλικά brands, πολλά από τα οποία δεν γνώριζα, όπως για παράδειγμα οι βιολογικές σοκολάτες της Maison Bonange. Η συσκευασία τους είναι έξυπνη και κομψή, καθιστώντας τες ιδανικές για δώρα. Μια εξίσου συναρπαστική ανακάλυψη, που ωστόσο δεν χωράει στη βαλίτσα, είναι το Babel Brune, ένα lifestyle brand με βάση τη Λιλ, του οποίου τα προϊόντα θυμίζουν λίγο αρ ντεκό, λίγο Memphis, λίγο ποπ. Οι πολυθρόνες τους με ταπετσαρίες εμπνευσμένες από τη δεκαετία του 1970, με τολμηρά σχέδια και μοτίβα, είναι ιδιαίτερα ελκυστικές. Το brand αναφέρει στην περιγραφή του ότι δημιουργεί «απελευθερωμένα έπιπλα για εμπνευσμένους χώρους». Δεν έχω παρά να συμφωνήσω!
Δύο λεπτά παρακάτω βρίσκεται το La Droguerie (50 Rue Basse), ένα συμπαθέστατο χίπστερ κατάστημα με είδη πλεξίματος, κουβάρια μαλλί σε έντονα χρώματα, εγχειρίδια οδηγιών για αρχάριους λάτρεις της πλεκτικής και ένα όμορφο ρετρό μωσαϊκό στην πρόσοψη, που παραπέμπει στη δεκαετία του 1970. Αν περπατήσετε για πέντε λεπτά κατά μήκος της Rue Basse, θα φτάσετε στο concept store Isabel Marant (24 Pl. du Lion d’Or), το οποίο άνοιξε το 2020, με εσωτερικό σε industrial ’70s τόνους, μοναδικά κομμάτια και, φυσικά, το χαρακτηριστικό ύφος της Marant. Όσον αφορά την ανδρική ένδυση, μου αρέσει το Culture Denim (4 Rue des trois Mollettes), που έχει εξαιρετικά μπλουζάκια και τεράστια ποικιλία από παντελόνια, που θα ικανοποιήσουν τα γούστα ακόμη και των πιο απαιτητικών οπαδών του τζιν.
Κάτι που δείχνουν να μοιράζονται όλοι οι κάτοικοι της Λιλ είναι η αδυναμία στα γλυκά. Δεν θυμάμαι να έχω ξαναδεί περισσότερα περίτεχνα ζαχαροπλαστεία (πάντα με κοινό στοιχείο έναν πολυέλαιο), με ουρές κομψοντυμένων πελατών να σχηματίζονται έξω από τις πόρτες τους. Το πιο όμορφο είναι το L’Ogre de Carrouselberg (17 Rue des Vieux Murs), που πήρε το όνομά του από μια φλαμανδική παραδοσιακή ιστορία με πρωταγωνιστή ένα τέρας που έτρωγε παιδιά και σταμάτησε να το κάνει όταν ανακάλυψε έναν μαγικό κήπο στον οποίο χόρτασε με πεντανόστιμα φρούτα. Το παραμύθι αυτό είναι η πηγή έμπνευσης για μια ολόκληρη συλλογή από φανταστικές τούρτες και πάστες που κοσμούν τη βιτρίνα και σερβίρονται σε κουτιά με χρυσές λεπτομέρειες, με τόση προσοχή και ευλάβεια, που, ψωνίζοντας εδώ, νομίζει κανείς ότι αγοράζει κάτι από κοσμηματοπωλείο! Η δική μου επιλογή είναι μια Tarte Mont-Blanc Poire, που μοιάζει με μικρό γλυπτό.
Πού να φάτε; Με διακόσμηση που θυμίζει πλατό γυρισμάτων ταινίας του Baz Luhrman, το La Bellezza (126 Rue Esquermoise), μέλος του ομίλου Big Mamma, είναι υπερβολικό και κιτς στη διακόσμησή του, πολύ ζωντανό, με εξαιρετικές πίτσες και μεγαλειώδη αέρα! Για κάτι πιο φλαμανδικό, με εξίσου δυνατή ατμόσφαιρα, το La petite cour (17 Rue du Cure Saint-Etienne) είναι ένα ανέμελο μπιστρό με τοίχους σε σκούρο φούξια χρώμα και σκαλισμένα ερωτικά μηνύματα στην παλιά πέτρα που κοσμεί τα σεπαρέ, όπου απολαμβάνουν πολλά ζευγάρια το δείπνο τους. Κατά τη γνώμη μου, το εστιατόριο αυτό αποτελεί μια μικρογραφία της φιλόξενης αγκαλιάς της πόλης.
Μετά από μία μέρα γεμάτη γλυκά, επιβάλλεται λίγο περπάτημα –πού αλλού;– στην περιοχή του Vieille Bourse. Από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο, κάθε Κυριακή απόγευμα η εσωτερική αυλή του παλιού χρηματιστηρίου, που τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδας φιλοξενεί αγορά μεταχειρισμένων βιβλίων, γεμίζει από τις 19.00 έως τις 23.00 με χορευτές του τάνγκο. Είναι ευπρόσδεκτοι οι πάντες και, όπως με ενημέρωσαν, ανέχονται με περισσή ευγένεια και άτομα εντελώς αδέξια. Ακούγεται μαγευτικό.
ME ΜIA MΑTIA
Για φαγητό
Pâtisserie Méert (25-27 Rue Esquermoise, meert.fr). Όμορφο, γλυκό και κομψό. Μη φύγετε από τη Λιλ χωρίς να δοκιμάσετε τη χαρακτηριστική βάφλα του Méert.
Για τέχνη
Palais des Beaux Arts (Pl. de la République, pba.lille.fr). Χαθείτε μέσα σε ένα μικρό Λούβρο.
Για αγορές
Cigoire (91 Rue Esquermoise, cigoire.com). Χειροποίητες σοκολάτες και φευγάτο, σύγχρονο design.
Για διαμονή
La Bourgogne en Ville (40 Rue de Bourgogne, labourgogneenville.com). Μποέμ κατάλυμα για τους λάτρεις των ιδιαίτερων χώρων.