Μια οικογένεια Ελλήνων ταξιδεύουν με ιστιοπλοϊκό από τη Γη του Πυρός στην παγωμένη ήπειρο του Νότου, χαρίζοντάς μας μαγευτικές εικόνες από έναν άγνωστο ακόμα κόσμο.
«Πριν από πολλά χρόνια, όταν διάβαζα ότι το πέρασμα του Drake Passage και του Cape Horn με ιστιοφόρο είναι το… Εβερεστ του ιστιοπλόου, αναρωτιόμουν: “Αραγε μπορώ να το κάνω; Πώς θα είναι ένα τέτοιο ταξίδι;”. Διάβαζα, τότε, ότι οι άνεμοι φυσούν από τον Ειρηνικό (δυτικά) προς τον Ατλαντικό (ανατολικά) και πως η ταχύτητά τους αυξάνεται περνώντας τα στενά μεταξύ των ορεινών Ανδεων και της Ανταρκτικής χερσονήσου. Αλλά και πόσο απρόβλεπτος είναι ο καιρός και ο αέρας, που φτάνει εύκολα τους 40 και 60 κόμβους, και παραπάνω. Και μου φαινόταν τόσο συναρπαστικό και συνάμα τόσο τρομακτικό… Και διάβαζα για τη θάλασσα που μέσα από αυτό το στενό επηρεάζει το σταθερό θαλάσσιο ρεύμα της Ανταρκτικής και την ανακατεύει, κάνοντας το πέρασμα πιο δύσκολο. Και ο φόβος μου μεγάλωνε. Αυτοί οι άνεμοι δημιουργούν τεράστια κύματα, ειδικά όταν έρχονται από το Cape Horn (νότια), που είναι ρηχά τα νερά· κύματα που, στους κακούς καιρούς, φτάνουν τα 20 και 30 μέτρα και, σε συνδυασμό με το κρύο, τις άγριες στεριές και τα μεγάλα παγόβουνα, έχουν προσδώσει στην περιοχή τη φήμη του δυσκολότερου μέρους για ιστιοπλοΐα.
Και σαν να μην έφταναν αυτά, μου άρεσε να διαβάζω για τους εξερευνητές: για τον Roald Amundsen από τη Νορβηγία, τον James Cook και τον Ernest Shackleton από το Ηνωμένο Βασίλειο, κ.ά. Κάπως έτσι, έπειτα από πολλά χρόνια, αποφάσισα ότι η Ανταρκτική ήταν η σωστή επιλογή για να εκπληρώσω την παιδική μου φαντασία, που τη συνάρπαζε πάντα ο κίνδυνος».
Ο Δημήτρης Λιαρούτσος, 62 ετών σήμερα, ασχολείται από 16 ετών με την ιστιοπλοΐα, και το παραπάνω απόσπασμα είναι από το ημερολόγιο που κράτησε στις αρχές του φετινού έτους, όταν επιτέλους κατάφερε να πραγματοποιήσει το παιδικό του όνειρο: να ταξιδέψει με ιστιοπλοϊκό από το νοτιότερο σημείο της Χιλής, τη Γη του Πυρός, στην παγωμένη Ανταρκτική. «Η θάλασσα του Drake (Νότιος Ωκεανός) είναι από τις πιο δύσκολες θάλασσες του κόσμου και η Ανταρκτική ακόμη μια άγνωστη ήπειρος. Ενα τέτοιο ταξίδι είναι πραγματική πρόκληση και θυμάμαι να το θέλω από μικρό παιδί», μας εξηγεί αργότερα ο ίδιος. «Πριν από δύο χρόνια αποφάσισα ότι με κάποιον τρόπο θα το πραγματοποιούσα. Εκανα έρευνα για το αν μπορούσα να πάω με το δικό μου σκάφος, τον “Αρμενιστή”, αλλά διαπίστωσα ότι αυτό δεν ήταν δυνατόν, αν δεν ήθελα να διακινδυνεύσω τη ζωή μου τουλάχιστον», συνεχίζει. «Εψαξα όμως, διάβασα για ταξίδια άλλων και τελικά βρήκα -αποκλειστικά με γνώμονα την ασφάλεια, καθώς ήθελα και την οικογένειά μου μαζί- τον έμπειρο Κάπτεν Γουλφ και το “S/Y Santa Maria Australis”, που είναι ένα βαρύ σκαρί φτιαγμένο για τέτοια ταξίδια».
Μαζί με τον Δημήτρη, η σύζυγός του Χριστιάνα Σοφιανοπούλου (50 ετών) και τα παιδιά του, Μιχάλης και Κατερίνα (16 και 14 αντίστοιχα), έμπειροι ιστιοπλόοι όλοι τους, αφού ακολουθούν από μωρά ακόμη τον πατέρα τους στη θάλασσα και «τη θεωρούν σπίτι τους».
Γνώση ιστιοπλοΐας και καλή φυσική κατάσταση, οι δύο απαραίτητες συνθήκες για ένα τέτοιο ταξίδι (εξαιρώντας εν προκειμένω το οικονομικό), ενώ όλα τα άλλα είναι θέμα οργάνωσης και διαχείρισης -μας λέει. «Στο παρελθόν διέσχισα τον Ατλαντικό τρεις φορές τόσο με δικό μου όσο και με άλλα σκάφη και πιστεύω ότι μόνο με τη δύναμη της θέλησης, με καλή ψυχολογία δηλαδή, μπορείς να φέρεις σε πέρας ένα τέτοιο ταξίδι. Βέβαια, σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, το κρύο είναι ο πιο άγνωστος παράγοντας, δεδομένου ότι η αίσθηση της θερμοκρασίας επηρεάζεται από την ταχύτητα του ανέμου, το λεγόμενο “wind chill factor”».
Πώς το αντιμετωπίζεις αυτό; «Με τα κατάλληλα ρούχα είναι η απάντηση, χωρίς βέβαια να σας λέω ότι δεν υπήρχαν στιγμές στη θάλασσα που δεν κρυώσαμε».
Η Χιλιανή Παταγονία έχει συχνά αυτή την εποχή (τέλη Δεκεμβρίου – αρχές Ιανουαρίου, ήτοι στην αρχή του καλοκαιριού) βροχή και θερμοκρασία από 5,5 βαθμούς Κελσίου έως 15 κατά μέσο όρο. Στη δε Ανταρκτική, η θερμοκρασία κυμαίνεται από -2 έως 3 βαθμούς, δεν βρέχει σχεδόν ποτέ, αλλά χιονίζει.
Οι ημέρες που ταξίδεψε η οικογένεια Λιαρούτσου εν μέσω πάγων ήταν συνολικά έξι, 400 με 450 ναυτικά μίλια περίπου. «Η πιθανότητα να βρεις παγόβουνα εξαρτάται από την εποχή και τον καιρό που επικρατεί όταν ταξιδεύεις», σημειώνει ο Δημήτρης. «Εμείς συναντήσαμε το πρώτο παγόβουνο περίπου 70 ναυτικά μίλια από την Ανταρκτική και η παρουσία τους αυξήθηκε όταν ήμασταν περίπου 30 ναυτικά μίλια μακριά, οπότε έπρεπε συνεχώς να προσέχουμε. Οταν αργότερα μπήκαμε στα φιόρδ, τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα και πολλές φορές χρειάστηκε να παρεκκλίνουμε της πορείας μας».
Καλύτερα όμως να μιλήσει ο ίδιος μέσα από το ημερολόγιο που κράτησε στη διάρκεια του ταξιδιού. Το ανάγνωσμα είναι συναρπαστικό και δυσκολευτήκαμε πολύ στην επιλογή των αποσπασμάτων. Καλή ανάγνωση!