Από το τοπικό αεροδρόμιο παίρνω κατευθείαν το μετρό για το κέντρο της Βαλένθια. Υστερα από περίπου μισή ώρα, μία πόλη μεσογειακή, οικεία και πολυεπίπεδη, εξωστρεφής και ταυτόχρονα ισορροπημένα ράθυμη και δυναμική, το τρίτο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Ισπανίας, μία πόλη λουσμένη στον ιβηρικό ήλιο, απλώνεται μπροστά μου. Συνδυάζει την αυτοκρατορικότητα της Μαδρίτης με τον παιχνιδισμό της Βαρκελώνης, αποτελεί χωνευτήρι πολιτισμικών επιρροών, κυρίως μαυριτανικών, και κυκλώνεται από ένα πράσινο ποτάμι, τον Γκουαδαλαβιάρ, πιο γνωστό ως Τούρια, που διέρχεται από το κέντρο της και η κοίτη του συνιστά πλέον ένα διευρυμένο πνεύμονα πρασίνου, πεδίο αθλοπαιδιών και πολιτιστικό κύτταρο.
Αλλωστε, είναι ξακουστή και ως η πατρίδα του διάσημου για τις αθηναϊκές, μεγαλομανιακές ολυμπιακές του παρεμβάσεις, Santiago Calatrava, ο οποίος δεν θα μπορούσε να μην έχει συμβάλει και εκείνος στο gentrification (αστικός εξευγενισμός) της πόλης του με ένα φαραωνικό σύμπλεγμα τεράστιων κτιρίων, που συνθέτουν την Ciudad de las Artes y las Ciencias (Πόλη των Τεχνών και των Επιστημών) και περιλαμβάνει μουσεία, αίθουσες συναυλιών, ενυδρείο, πλανητάριο, άπλετους χώρους edutainment, περιπάτου και αναψυχής. Αξίζει η περιπλάνηση σε όλο το συγκρότημα για να διαπιστωθούν ιδίοις όμμασι οι θετικές συνέπειες αξιοποίησης μιας μεγάλης κλίμακας αρχιτεκτονικής ανάπλασης για την τόνωση του ηθικού των κατοικών της, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, αλλά και την αύξηση του τουριστικού ρεύματος (σύντομα και στα δικά μας με το Κέντρο Πολιτισμού και το Πάρκο του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» διά χειρός Renzo Piano!).
Τα στενά της Παλιάς Πόλης
Με σημειωμένα στον χάρτη τα βασικά αξιοθέατα και με συμβουλές από φίλους, αρχίζω να χάνομαι στα στενά της Παλιάς Πόλης με απαραίτητες στάσεις στη Lonja de la Seda, το περίφημο Ανταλλακτήριο Μεταξιού, κέντρο εμπορικών συναλλαγών, σε ένα εντυπωσιακό κτίριο-σύμβολο ύστερου βαλενθιανού γοτθικού ρυθμού, όπου αποτυπώνονται εύγλωττα ο πλούτος και η δύναμη από τη ναυτική παράδοση της Βαλένθια. Ξεχωρίζει η χαρακτηριστική, μεγάλη ορθογώνια αίθουσα με τα θολωτά κλίτη, που υποστηρίζονται από ελικοειδείς κίονες. Απέναντι ακριβώς βρίσκεται η εκκλησία των Santos Juanes και η Mercado Central (Κεντρική Αγορά Τροφίμων), που συνεπαίρνει με την ποικιλία των τερψιλαρύγγιων γευστικών πειρασμών, τις λιχουδιές με τα εκτυφλωτικά χρώματα και τις ζωηρές μυρωδιές… Αν και εδώ σερβίρονται tapas, pintxos και φυσικά paella, που και αυτή έλκει την καταγωγή της από τη λιμνοθάλασσα στα νότια της πόλης –πιάτο ταπεινής καταγωγής, που ταυτίζεται με τη γαστρονομική ταυτότητα της Ισπανίας–, οι καλύτερες διευθύνσεις για την παραδοσιακή εκδοχή της (με ρύζι, λαχανικά, κοτόπουλο και κουνέλι) είναι τα εστιατόρια La Pepica (Paseo Neptuno, 6) και La Marcelina (Paseo Neptuno, 8) στην περιοχή της Malvarrosa, κοντά στο λιμάνι.
Αναζητώντας κάτι δροσιστικό, κατευθύνομαι για horchata de chufa στο απόλυτο μέρος για το θεσμικό αυτό γαλακτώδες ρόφημα, στη Santa Catalina (Plaza de Santa Catalina, 6), όπου πίνεται ζεστό ή κρύο, φτιαγμένο από tiger nuts ή amandes de terre, ένα κάπως ξεχασμένο λαχανικό με καρπούς, οι οποίοι, αφού καβουρδιστούν, αναδίδουν ένα άρωμα φουντουκιού, ενώ μέσω των Αράβων διαδόθηκε και στην Ιβηρική.
Συνοδεύεται με μακρόστενα λουκουμαδοειδή γλυκίσματα πασπαλισμένα με άχνη, ονόματι fartons. Συνεχίζω παραδίπλα στη γωνία, στην Heladeria Llinares (Plaza de la Reina, 6) για παγωτό σε έναν απίθανο γλυκόξινο συνδυασμό sorbet gazpacho και μία scoop dulce de leche, οδεύοντας προς τον επιβλητικό καθεδρικό ναό. Μαζί με άλλους «πιστούς», ανηφορίζω τα στενά σκαλοπάτια του πύργου Del Miguelete για μία ανεμπόδιστη πανοραμική οπτική 360 μοιρών με όλη τη ζοφερότητα του αχανούς μεσογειακού μωσαϊκού να ξεδιπλώνεται στα μάτια μου και μαγεμένος συνειδητοποιώ ότι έχω λίγες μόνο ώρες για να προλάβω και τους υπόλοιπους μαρκαρισμένους σταθμούς της περιήγησης.
Βαλενθιανή αίσθηση
Aφήνω τα πλήθη που συγκεντρώνονται περιμετρικά της Basilica de la Virgen de los Desamparados και της Cripta de San Vicente και προσπερνώ τη βουή της Plaza de la Reina και την αναγεννησιακή αύρα της Plaza de la Virgen, για μία πιο αυθεντική εμπειρία βαλενθιανής αίσθησης στο Barrio del Carmen, με μία καθολική θρησκευτικότητα να διαποτίζει τα πάντα, ιδίως στο μοναστικό συγκρότημα Centro del Carme (Carrer del Museu, 2) που, μεταξύ άλλων, διαθέτει δύο νοσταλγικά αίθρια, τα καλοδιατηρημένα θεμέλια ενός αραβικού σπιτιού, που ανακαλύφθηκαν τυχαία στο πλαίσιο των πρόσφατων εργασιών ανακαίνισης, ανακατασκευασμένους εκθεσιακούς χώρους και αίθουσες πολλαπλών χρήσεων. Eπίσης, αξίζει μία επίσκεψη στην απέναντι όχθη, στο Museo de Bellas Artes, όπου αυτό το διάστημα υλοποιούνται έργα επέκτασης και αναβάθμισης των υποδομών του. Ωστόσο, παρουσιάζονται πίνακες των El Greco, Goya, Velazquez, Murillo and Ribalta, καθώς επίσης υπάρχει και ειδική αίθουσα αφιερωμένη στον Sorolla, βασικό εκπρόσωπο της βαλενθιανής ιμπρεσιονιστικής σχολής. Εξάλλου, για μία πληρέστερη άποψη για τον Sorolla αυτό το διάστημα και έως τις 18 Οκτωβρίου 2015 «τρέχει» έκθεση σχεδίων του γύρω από τη θεματική του «Οράματος της Ισπανίας» στο Centro Cultural Bancaja (Plaza Tetuan, 23).
Τέχνη και ταυρομαχίες
Ακολουθεί στάση στο IVAM, το Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης της Βαλένθια, με highlight την αναδρομική έκθεση γλυπτικής του Julio Gonzalez, με έργα από τις μόνιμες συλλογές του μουσείου έως τις 16 Ιουλίου 2016 και περιδιάβαση κατά μήκος των ορίων της παλιάς και της σύγχρονης πόλης μέχρι τον art deco σιδηροδρομικό σταθμό και την αρένα ταυρομαχιών, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα, όπου και προσφέρονται γερές δόσεις αδρεναλίνης στο φιλοθεάμον κοινό… Επειτα από μία παγωμένη cerveza στη σκεπαστή αγορά Colon, λίγα τετράγωνα πιο κάτω, επιστρέφω στη θέρμη της καρδιάς του ιστορικού πυρήνα, στην Plaza Colegio del Patriarca, όπου δεσπόζει η εκκλησία με νωπογραφίες του Bartolomé Matarana από τα τέλη του 16ου αιώνα, καθώς και το αναγεννησιακό κτίριο La Nau, η παλιά έδρα του πανεπιστημίου της πόλης, που σήμερα στεγάζει ένα πολυδύναμο εκθεσιακό κέντρο. Για το τέλος, αφήνω το περίτεχνα σκαλιστό μαρμάρινο θύρωμα της πύλης του Palacio del Marques de Los Aguas (Rinconada de Federico Garcia Sanchez), όπου φιλοξενείται το Εθνικό Μουσείο Κεραμικής, που με την πατιναρισμένη παλαιακότητά του σαγηνεύει καθηλωτικά τους περαστικούς, ντόπιους και μη, στη θέασή του και υπόσχομαι στον εαυτό μου να επιστρέψω σύντομα στην περιοχή με αφορμή την Tomatina (Γιορτή Τομάτας) στις 26 Αυγούστου στο Bunol ή για ιστιοπλοΐα και βουτιές στις Βαλεαρίδες… Buen viaje!