Είναι αδύνατον να γνωρίσεις την Αγγελική Γιαννακίδη και να μην τη θαυμάσεις. Εχει αυτήν την ωραία γυναικεία αξιοσύνη που συναντά κανείς σε παλιές γενιές, έναν τρόπο να είναι αποτελεσματική με ό,τι καταπιάνεται, να ξεχωρίζει με βλέμμα αεικίνητο και άγρυπνο ιστορίες, ανθρώπους, αντικείμενα, αισθήματα.
Ιδρυσε το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης στην Αλεξανδρούπολη το 2002, διασώζοντας από την κατεδάφιση ένα πανέμορφο νεοκλασικό κτίσμα του 1899. Είναι από τα λίγα σωζόμενα οικοδομήματα εκείνης της περιόδου, με ξεχωριστή ιστορία. Αποτέλεσε την εξοχική κατοικία του Μιλτιάδη Αλτιναλμάζη από την Αδριανούπολη, από την οποία προήλθε ο πρώτος κατά σειρά δήμαρχος της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος μάλιστα εξελέγη τετράκις από το 1925 έως το 1948.
Το προίκισε με εκατοντάδες αντικείμενα που συγκέντρωσε η ίδια από τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη, ήρθε στη Θράκη ως νύφη και δεν άφησε απάτητη πέτρα. Ταξίδεψε παντού, έως το πιο μικρό χωριό, άκουσε διηγήσεις από τους ντόπιους, βρήκε παλιά πράγματα, ένωσε αυτές τις μικρές τελίτσες που σχηματίζουν την πολυκύμαντη γοητευτικότατη ιστορία της περιοχής.
Βιωματικό αφήγημα
Μέσα από τα βιώματα, έφτιαξε ένα κατανοητό μουσειακό αφήγημα όπου αναδύονται ανάγλυφα ο πλούτος και η πολυμορφία της θρακικής παράδοσης, πάντα υπό το πρίσμα της συνύπαρξης διαφορετικών πολιτισμών και θρησκευμάτων. Το κυριότερο; Στηρίχθηκε σε ιδίους οικονομικούς πόρους και στην ψυχική υποστήριξη που της έδωσε ο σύζυγος και τα παιδιά της για να ολοκληρώσει αυτό το εγχείρημα που σήμερα είναι το καμάρι της πόλης της. Μέσα στα σχεδόν 15 χρόνια ζωής, το μουσείο έχει λάβει περιορισμένες επιχορηγήσεις και ενισχύσεις από το κράτος και τα ιδρύματα (περίπου 30.000 ευρώ από την ίδρυσή του έως σήμερα), αλλά έχει λειτουργήσει ως υπόδειγμα για τα εκπαιδευτικά του προγράμματα, το πωλητήριό του και τις δράσεις πέρα από την έδρα του.
Ερευνα και διάλογος
Ο σημαντικός στόχος του μουσείου είναι να αποτελέσει ένα κέντρο έρευνας για μια περιοχή που ερημώνει, που απειλείται από τη λήθη, από στερεότυπα, από φοβίες. Η Γιαννακίδη στάθηκε πάντα με σεβασμό απέναντι σε όλα αυτά που εμείς δεν γνωρίζουμε και συχνά δεν θέλουμε να μάθουμε. Ξέρει την καθημερινότητα και την ιστορία των Πομάκων όσο λίγοι, γνωρίζει τα ήθη και τα έθιμα των τουρκόφωνων χωριών, μπορεί να ανασύρει ολόκληρα τμήματα του παρελθόντος της Θράκης από το βάθος του χρόνου, να σου μιλήσει για το ψάρεμα στον Εβρο, το φαγητό που ετοιμάζουν στο κουρμπάνι, την καλαθοπλεκτική, την ξυλογλυπτική, την κεραμική. Αναζητούν τα φώτα της όλοι: επιστήμονες, ερευνητές, δημοσιογράφοι. Το μουσείο έχει συνδιοργανώσει πολλά συνέδρια με τη συμμετοχή καθηγητών πανεπιστημίου και φοιτητών από την Τουρκία και τη Βουλγαρία, στο πλαίσιο ενός ζωντανού διαλόγου με τους γείτονες.
Χάρις στην προσωπικότητά της (ας μην ξεχνάμε ότι είναι τρυφερή μητέρα και γιαγιά) έχει συσπειρώσει γύρω από το μουσείο τόσο τους νέους της Αλεξανδρούπολης όσο και τους μαθητές. Και αυτό διότι η γνώση που παρέχεται δεν είναι ποτέ στεγνά εγκυκλοπαιδική αλλά βγαλμένη από την ίδια τη ζωή. Αν περάσετε από τη Βόρεια Ελλάδα, το ΕΜΘ αξίζει μια επίσκεψη.
Οδός 14ης Μαΐου 63, Αλεξανδρούπολη.