«Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει τους ανθρώπους από το να ταξιδεύουν», δήλωνε θριαμβευτικά σε πρόσφατη συνέντευξή του στη διαδικτυακή πλατφόρμα Skift, που ειδικεύεται σε θέματα τουριστικής βιομηχανίας, ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, Taleb Rifai. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος: το πρώτο τετράμηνο του 2016, 348 εκατομμύρια άνθρωποι διανυκτέρευσαν για τουλάχιστον ένα βράδυ σε τουριστικό κατάλυμα, δηλαδή 18 εκατομμύρια περισσότεροι σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το γεγονός αυτό μεταφράζεται σε αύξηση της τουριστικής κίνησης κατά 5,3% για έβδομη συνεχή χρονιά μετά την παγκόσμια κρίση του 2009. Τα στοιχεία για το διάστημα Μαΐου-Αυγούστου δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη, ωστόσο οι προοπτικές είναι εξίσου θετικές: υπολογίζεται ότι μόνο το Βόρειο Ημισφαίριο υποδέχτηκε 500 εκατομμύρια ταξιδιώτες.
Εκδηλη ήταν η αισιοδοξία και κατά τη διάρκεια του εορτασμού πριν από περίπου δύο εβδομάδες, στις 27 Σεπτεμβρίου, της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού, που φιλοξενήθηκε στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης. Το σύνθημα φέτος ήταν «Τουρισμός για όλους», καθώς στην ατζέντα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού κεντρική θέση καταλαμβάνει η προώθηση της προσβασιμότητας για τους ανθρώπους με αναπηρία. Το μήνυμα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Κι Μουν, ήταν ξεκάθαρο: «Η προσβασιμότητα είναι αφενός επιχειρηματική ευκαιρία, αφετέρου διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση υπεύθυνων και βιώσιμων πολιτικών για τον τουρισμό και την αναπτυξιακή στρατηγική των επιχειρήσεων. Ας δεχτούμε ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν και θα έπρεπε να απολαμβάνουν αξέχαστες ταξιδιωτικές εμπειρίες».
Ασφαλώς, τα θέματα ασφάλειας είναι μία από τις βασικές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιτελείς και οι ειδικοί του οργανισμού. «Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα αποτυπώνουν μια ισχυρή θέληση για ταξίδι, η οποία συνεχίζει να οδηγεί την τουριστική ανάπτυξη. Πρέπει ωστόσο να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά, για να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια απειλή και να εξασφαλίσουμε ότι ο τουρισμός θα παραμείνει αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής σε παγκόσμιο, τοπικό και εθνικό, επίπεδο», τόνισε ο κύριος Rifai.
Ουσιαστικά, το γεγονός ότι το ταξίδι αφορά πια μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού και ότι η κουλτούρα του τουρισμού έχει ενσωματωθεί στη συλλογική κουλτούρα ψυχαγωγίας συμβάλλουν αποφασιστικά –πολύ περισσότερο από τα «δρακόντεια» μέτρα ασφαλείας στις πύλες εισόδου των χωρών της υφηλίου– στη διατήρηση της ανοδικής πορείας του κλάδου. Η ανάγκη για απόδραση και η εδραιωμένη πεποίθηση ότι οι διακοπές αποτελούν δείγμα ποιότητας ζωής απαλύνουν τους φόβους εκατομμυρίων επίδοξων ταξιδιωτών, κάνοντάς τους είτε να αψηφούν τις εκπεφρασμένες ανησυχίες κυβερνητικών και αξιωματούχων είτε να απωθούν από τη μνήμη τους τις εικόνες φρίκης από τρομοκρατικές επιθέσεις σε θέρετρα και αγαπημένους αστικούς προορισμούς. Ωστόσο, παρότι η Ευρώπη παραμένει πρώτη σε δημοφιλία παγκοσμίως, για το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2016 παρουσιάζει τη μικρότερη σε ποσοστό αύξηση τουριστικής κίνησης (4%), με ουραγό τη Δυτική Ευρώπη, με άνοδο μόλις 3%. Στον αντίποδα, αισθητά περισσότερες αφίξεις, της τάξης του 9%, καταγράφηκαν στην Ασία και στα νησιά του Ειρηνικού (10% για τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ωκεανία), ακολούθησε η Αφρική με 7% (+13% για την Υποσαχάρια Αφρική) και η Αμερική (+6%).
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ : ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Ο Ivor Ambrose, διευθύνων σύμβουλος του ΕΝΑΤ (European Network for Accessible Tourism), που εργάζεται συστηματικά για την προώθηση της προσβασιμότητας στον τουρισμό, απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Ποια είναι η γενική εικόνα όσον αφορά τον προσβάσιμο τουρισμό;
Συγκεντρωτικά στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο ως προς τις υποδομές και τις προσφερόμενες τουριστικές υπηρεσίες δεν υπάρχουν. Εκτιμάμε ότι στην Ευρώπη μόλις το 9% των συνολικά τριών εκατομμυρίων υπηρεσιών τουριστικού ενδιαφέροντος (σ.σ. καταλύματα, χώροι πολιτισμού, μέσα μεταφοράς κ.ά.) είναι προσβάσιμο. Και αυτό τη στιγμή που, όπως καταδεικνύει πρόσφατη έρευνα, το 2012 ταξίδεψαν 138 εκατομμύρια άνθρωποι με ιδιαίτερες ανάγκες πρόσβασης, ανάμεσά τους άτομα άνω των 65 ετών και ΑμεΑ.
Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ταξιδιώτες με αναπηρία;
Πιο συχνά επισημαίνεται η αρνητική στάση του προσωπικού. Ακολουθεί η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τις συνθήκες προσβασιμότητας σε τουριστικές εγκαταστάσεις και μέσα μεταφοράς. Οι ανάγκες κάθε επισκέπτη είναι διαφορετικές, γι’ αυτό χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες ώστε να μπορεί να επιλέξει πού και πώς θα ταξιδέψει, αλλά και τι θα κάνει όταν φτάσει.
Θεωρείτε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει βελτίωση;
Εχει σημειωθεί πρόοδος. Κυβερνητικοί κανονισμοί έχουν δώσει έμφαση στα δημόσια κτίρια και στα μουσεία, όμως δεν αρκεί. Πρέπει να γίνουν προσβάσιμοι και οι εξωτερικοί χώροι, κυρίως οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια. Το μετρό και ο ηλεκτρικός της Αθήνας, που έγιναν προσβάσιμα πριν από τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αποτελούν εξαιρετικό παράδειγμα πώς μια πόλη πρέπει να φροντίζει τους ανθρώπους με αναπηρία.
Υπάρχουν «φιλικοί» προορισμοί για τα άτομα με αναπηρία;
Ασφαλώς, είναι οι περιοχές όπου οι αρχές παίρνουν στα σοβαρά την ένταξη αυτών των ατόμων και η τουριστική βιομηχανία δρέπει τα αντίστοιχα οφέλη. Ξεχωρίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βαρκελώνη, καθώς και η Φλάνδρα στο Βέλγιο.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε αλλά και οι στόχοι σας;
Το μεγάλο ζητούμενο είναι η πολιτική βούληση, ώστε να γίνει ο προσβάσιμος τουρισμός εθνική προτεραιότητα παντού. Εξίσου σημαντική είναι η συνειδητοποίηση ότι πρόκειται για μια αγορά που έχει αγνοηθεί για πολύ καιρό.
Υπάρχουν οικονομικά οφέλη για τους επιχειρηματίες του τουρισμού από την προώθηση της προσβασιμότητας;
Κάθε χρόνο στην Ευρώπη χάνονται 140 δισ. ευρώ λόγω της έλλειψης προσβάσιμων εγκαταστάσεων, καταλυμάτων και υπηρεσιών, ενώ τα κέρδη από τον συγκεκριμένο τομέα ξεπερνούν τα 130 δισ. ευρώ.
http://pantou.org, www.accessibletourism.org, www.eworx.gr