Ενα νέο στρατηγικό σχέδιο που βασίζεται στην «οικονομία του επισκέπτη» σχεδιάζει ο Δήμος Αθηναίων προκειμένου να αποτυπώσει όλο το φάσμα της τουριστικής οικονομίας της Αθήνας και να προωθήσει δράσεις που θα διασυνδέουν και θα αξιοποιούν όλες τις πτυχές και τους κλάδους της. Aυτό αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, απαριθμώντας τις δράσεις που δρομολόγησε ο δήμος προκειμένου και το 2016 να είναι μια πολύ καλή χρονιά για τον τουρισμό της πόλης: μέσα από επιτυχημένες διοργανώσεις, όπως το Travel Trade Athens και το Athens Democracy Forum, η Αθήνα διεκδικεί δυναμικά τη θέση της στον παγκόσμιο ταξιδιωτικό χάρτη και επαναλανσάρει με επιτυχία το τουριστικό της προφίλ.
Ποια ήταν η εξέλιξη της τουριστικής κίνησης κατά τη φετινή περίοδο στην Αθήνα;
Το 2016 αποδεικνύεται μια πολύ καλή χρονιά. Η Αθήνα ως προορισμός όχι μόνο άντεξε, αλλά απέκτησε και δυναμική, διατηρώντας την αυξητική της πορεία. Στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, οι αφίξεις ξένων επισκεπτών στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» σημείωσαν αύξηση της τάξης του 8,5%. Εξάλλου, πρέπει να επισημάνουμε ότι η άνοδος της τουριστικής κίνησης από το 2013 και μετά έχει υπάρξει αλματώδης. Τις εικόνες της βίας και των οδομαχιών έχει διαδεχτεί η εικόνα μιας πόλης ασφαλούς και δυναμικής, που αξίζει κανείς να την επισκεφτεί. Στο διάστημα 2014-2015, οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 60%, με αποκορύφωμα το 2015, όπου είχαμε ρεκόρ αφίξεων όλων των εποχών, με 4,1 εκατ. τουρίστες, δηλαδή 1,5 εκατ. περισσότερους από το 2013. Φανταστείτε τι δύναμη δίνει αυτό στην οικονομία της πόλης και βεβαίως της χώρας. Αυτό το διάστημα εκπονείται ένα νέο μεγάλο στρατηγικό σχέδιο που βασίζεται στην «οικονομία του επισκέπτη» της πόλης: εξετάζει δηλαδή τους τρόπους με τους οποίους τα οφέλη της τουριστικής κίνησης θα μπορούσαν να διαχέονται σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις. Είναι ένα σχέδιο που φιλοδοξεί να αποτυπώσει όλο το φάσμα της τουριστικής οικονομίας της Αθήνας και να προωθήσει δράσεις που θα αξιοποιούν όλες τις πτυχές και τους κλάδους της.
Ποιες δράσεις υλοποίησε ο δήμος για την τόνωση του τουρισμού φέτος και ποιες ενέργειες δρομολογούνται για του χρόνου;
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο: η τουριστική αγορά πρέπει να τροφοδοτείται συνεχώς με νέες καλές ειδήσεις. Θεωρώ ότι η Αθήνα διαθέτει ένα σημαντικό όπλο: τη διεθνή έκθεση Σύγχρονης Τέχνης Documenta, που θα φιλοξενηθεί στην πόλη από τον Απρίλιο έως και τον Ιούνιο του 2017. Την παραδοσιακή έδρα της documenta, τη γερμανική πόλη Κάσελ, επισκέπτονται κάθε πέντε χρόνια (οπότε και διεξάγεται) περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι, από τους οποίους οι 10.000 είναι δημοσιογράφοι και καλλιτέχνες. Κάθε χρόνο έχουμε ως στόχο κάτι σημαντικό. Ο Δήμος Αθηναίων πέτυχε να ανακηρυχθεί η Αθήνα, το 2018, Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου. Δημιουργήσαμε, επίσης, δύο καινούργια μουσεία: το διαδραστικό μουσείο για τον Πλάτωνα, στον χώρο όπου δίδαξε, στην Ακαδημία Πλάτωνος και το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι.
Ποιες είναι οι ενέργειες που έχουν γίνει ήδη;
Αιχμή της πολιτικής μας στον τουρισμό είναι η ΕΑΤΑ, η Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών του Δήμου Αθηναίων. Συνεχίζουμε επιτυχημένες πρωτοβουλίες επαγγελματικού χαρακτήρα που φέρνουν ξένους επαγγελματίες και εκπροσώπους των ΜΜΕ στην Αθήνα. Χαρακτηριστικότερη, το Travel Trade Athens, κατά το οποίο έχουν φιλοξενηθεί στην Αθήνα περισσότεροι από 500 ξένοι επαγγελματίες και στελέχη μεγάλων τουριστικών επιχειρήσεων και έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 10.000 συναντήσεις με ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις. Κάναμε θεσμό για την πόλη το Athens Democracy Forum, που πραγματοποιείται κάθε Σεπτέμβριο. Διοργανώσαμε το ετήσιο συνέδριο των ταξιδιωτικών και τουριστικών bloggers στην Αθήνα. Σκεφτείτε ότι επί τέσσερις ημέρες 900 bloggers έστειλαν περισσότερα από 11 εκατ. μηνύματα σε όλο τον πλανήτη με θέμα την Αθήνα. Η στρατηγική μας κινείται σε τέσσερις άξονες: συμμετέχουμε στοχευμένα σε κομβικής σημασίας διεθνείς διοργανώσεις, διεκδικούμε και πετυχαίνουμε τη διοργάνωση μεγάλων γεγονότων στην πόλη, αναπτύσσουμε συνεργασία με τους φορείς και τους επαγγελματίες της ελληνικής αγοράς και, τέλος, επενδύουμε στην αναβάθμιση της παρουσίας μας στο ψηφιακό περιβάλλον μέσω του This is Athens και της ανάπτυξης νέων τουριστικών προϊόντων.
Ειδικότερα, για τον συνεδριακό τουρισμό, τι έχει κάνει ο δήμος για την προσέλκυση περισσότερων διεθνών συνεδρίων;
Και εκεί η ανοδική πορεία της Αθήνας είναι εντυπωσιακή. Μεταξύ 2013 και 2014, η Αθήνα κέρδισε 20 θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη και βρέθηκε από την 47η στην 27η θέση. Το 2015 η Αθήνα ανέβηκε άλλες τρεις θέσεις και βρίσκεται ανάμεσα στις 25 πρώτες πόλεις στον κόσμο, στον συνεδριακό τουρισμό. Το ACVB, το γραφείο συνεδρίων της ΕΑΤΑ, της αναπτυξιακής μας εταιρείας, έχει μέχρι στιγμής διαχειριστεί 50 αιτήματα από διοργανωτές συνεδρίων. Ενδεικτικό της ανοδικής πορείας των αιτημάτων αλλά και της εδραίωσης της Αθήνας ως συνεδριακού προορισμού παγκοσμίως είναι πως μόνο τον Σεπτέμβριο του 2016 το ACVB έλαβε απευθείας 10 αιτήματα από διοργανωτές.
Τι περιμένετε από το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω ο τουρισμός στην Αθήνα;
Καλή συνεργασία και συντονισμό. Αυτό χρειάζεται, γιατί αυτό είναι που λείπει στον τρόπο που δουλεύουμε στην Ελλάδα. Αν έχουμε πετύχει κάποια πράγματα στον τουρισμό, είναι γιατί αποδείξαμε ότι μπορούμε να συνεργαστούμε αποτελεσματικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για περισσότερες στρατηγικές συνεργασίες και για μεγαλύτερη υποστήριξη σε δράσεις προβολής του Δήμου Αθηναίων. Είναι επίσης αναγκαία η συνεργασία και με άλλα υπουργεία για τα μεγάλα ζητήματα της πόλης – την ασφάλεια, την αναβάθμιση των υποδομών και τη δημιουργία ενός πιο φιλικού επενδυτικού περιβάλλοντος. Τέλος, είναι δεδομένο ότι απαιτείται και ένα νέο marketing για σημεία ενδιαφέροντος, όπως τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι.
Ποια είναι η θέση σας σχετικά με τις τουριστικές μισθώσεις σε ακίνητα, που λαμβάνει διαστάσεις και στην Αθήνα;
Οσο αυτή η τάση κινείται σε ένα θολό –τόσο από νομικής όσο και από φορολογικής άποψης– καθεστώς, θα δημιουργεί ζητήματα. Γιατί εξελίσσεται σε ανεξέλεγκτη επιχειρηματική δραστηριότητα, με πολύ μεγάλο ποσοστό φοροδιαφυγής, χωρίς προδιαγραφές ασφάλειας και υγιεινής, δημιουργώντας αθέμιτο ανταγωνισμό με τις αδειοδοτημένες επιχειρήσεις. Υπολογίζουμε ότι ενοικιάζονται περίπου 5.000 διαμερίσματα στην Αθήνα με αυτόν τον τρόπο, και τον τελευταίο χρόνο παρουσιάζεται αύξηση 120%. Πρέπει γρήγορανα υπάρξουν κανόνες.
Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος των γκράφιτι σε τουριστικά σημεία της πόλης;
Είναι μια μάχη που δίνουμε καθημερινά, ίσως από τις πιο δύσκολες. Αλλά, αν δεν συνεργαστούν μαζί μας οι δημότες, οι επαγγελματίες και η κοινωνία των πολιτών, ακόμη και αν αύριο το πρωί γινόταν ένα θαύμα και καθάριζαν όλοι οι τοίχοι της πόλης, σε μία εβδομάδα θα βρισκόμασταν στην ίδια κατάσταση. Το στοίχημα βρίσκεται στη διατήρηση. Ηδη τα αποτελέσματα της συνεργασίας στην Πανεπιστημίου είναι πολύ ενθαρρυντικά. Το ίδιο συμβαίνει στην Πλάκα, ενώ μεγάλα βήματα κάνουμε και στην οδό Πειραιώς.