«Παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, ο κόσμος θέλει να συνεχίσει να ταξιδεύει», παρατηρεί η Αννα Δαμασκηνού, διευθύντρια του ταξιδιωτικού οργανισμού Grefis Holidays που σχεδιάζει προγράμματα διακοπών εδώ και 26 χρόνια. Την εποχή όπου πολλοί Ελληνες αναζητούν οικονομικά πακέτα για να κάνουν Χριστούγεννα στην Ευρώπη, μιλήσαμε μαζί της για τον ρόλο που έχουν αναλάβει τα γραφεία ταξιδίων σε μια εποχή που η αγορά αλλάζει, για τον τρόπο που διαμορφώνονται οι εκδρομές, αλλά και για την εμπειρία του οδικού ταξιδιού – κατηγορία στην οποία το γραφείο της πρωτοπορεί κερδίζοντας την εμπιστοσύνη πιστών φίλων τα τελευταία 20 χρόνια.
Ποιους παράγοντες λαμβάνετε υπόψη όταν σχεδιάζετε τουριστικά πακέτα;
Κύριο μέλημά μας είναι να σχεδιάσουμε τα προγράμματά μας με τρόπο που να αναδεικνύουν όχι μόνο το προφανές και το κοινότοπο, αλλά και τις κρυφές λεπτομέρειες και τα άγνωστα σημεία. Αυτό προϋποθέτει τεχνογνωσία και πολύ καλή γνώση των προορισμών. Για παράδειγμα, την περιοχή της Λιγουρίας την έχουν επισκεφτεί χιλιάδες Ελληνες, όμως ελάχιστοι έχουν επισκεφτεί την Cinque Terre. Εμείς πρώτοι εντάξαμε στο πρόγραμμά μας τα πέντε κρεμαστά πολύχρωμα χωριά της Ιταλικής Ριβιέρας, χαρακτηρισμένα ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Το ίδιο κάναμε και στα προγράμματά μας στη Γερμανία, στα οποία συμπεριλάβαμε το Μαγδεμβούργο με την υδρογέφυρα την οποία διασχίζουν πλοία πάνω από το ποτάμι, ένα μοναδικό κατασκευαστικό επίτευγμα. Μια άλλη βασική παράμετρος στον σχεδιασμό των εκδρομών μας είναι η διαρκής ανανέωση των προγραμμάτων. Σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα συμπεριλαμβάνουμε κάθε χρόνο διαφορετικές περιοχές, γεγονός που μας έχει δώσει τη δυνατότητα να έχουμε επαναλαμβανόμενους πελάτες ακόμα και στον ίδιο προορισμό.
Εχετε καταφέρει να κερδίσετε τις νεαρές ηλικίες;
Πώς διαφοροποιούνται οι απαιτήσεις τους; Οι νεαροί ταξιδιώτες είναι πιο διαβασμένοι λόγω εύκολης πρόσβασης στην πληροφορία και είναι πιο συγκεκριμένοι στις απαιτήσεις τους. Τους ενδιαφέρει κυρίως η πληρότητα των προγραμμάτων και λιγότερο η πολυτέλεια – στο πλαίσιο πάντοτε της αξιοπρεπούς διαμονής. Κατανοούν καλύτερα αυτό που λέμε «value for money». Εχουμε πολύ καλή χημεία και πιστούς νεαρούς σε ηλικία φίλους, γιατί εκτιμούν τις σύγχρονες απόψεις μας για τα ταξίδια και τη φρέσκια αντίληψη με την οποία διαμορφώνουμε το περιεχόμενο των εκδρομών. Τα τελευταία 20 χρόνια έχουμε ταξιδέψει με δεκάδες σχολεία, πανεπιστήμια και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό σε ολόκληρη την Ευρώπη με εξαιρετική επιτυχία. Νομίζω ότι τόσο οι καθηγητές όσο και οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις εκπαιδευτικές εκδρομές, γιατί συμβάλλουν στην κοινωνική εμπειρία, στο άνοιγμα νέων οριζόντων, στη διεύρυνση γνώσεων και στην αντίληψη που αποκτά το παιδί για τον κόσμο. Το ταξίδι είναι σημαντική εκπαιδευτική διαδικασία.
Το γραφείο σας έχει παράδοση και στις οδικές εκδρομές. Τι προσφέρουν και γιατί να τις προτιμήσει κάποιος;
Είμαστε πρωτοπόροι στις οδικές εκδρομές. Διαθέτουμε οκτώ λεωφορεία νέας τεχνολογίας, τα οποία μας εξυπηρετούν σε Ελλάδα και Ευρώπη, και αρκετά από αυτά είναι μόνιμα στο εξωτερικό για τις ανάγκες των εκδρομών ή ναυλωμένα από ξένους tour operators. H οδική εκδρομή είναι χάρμα οφθαλμών. Οι εικόνες που απολαμβάνει ο ταξιδιώτης δεν προέρχονται μόνο από τα αξιοθέατα, αλλά και από τη φύση, το τοπίο, την καθημερινή ζωή σε χωριά και σημεία που δεν είναι προσβάσιμα αεροπορικώς. Εχουμε «ορκισμένους», επαναλαμβανόμενους πελάτες των οδικών εκδρομών, οι οποίοι αρνούνται να μπουν σε αεροπλάνο. Οχι από φόβο, αλλά από πεποίθηση πως πρόκειται για ένα είδος εκδρομής που προσφέρει μοναδικές εμπειρίες.
Πώς διαμορφώνονται σε σύγκριση με πέρυσι οι κρατήσεις για την εορταστική περίοδο; Ποιοι είναι οι δημοφιλέστεροι προορισμοί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;
Παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, ο κόσμος θέλει και προσπαθεί να βρει τρόπο να ταξιδέψει. Τα Χριστούγεννα κινούνται ικανοποιητικά –λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική συγκυρία–, αλλά ακόμη είναι νωρίς για να έχουμε πλήρη εικόνα, δεδομένου ότι οι αποφάσεις για το ταξίδι λαμβάνονται αργότερα από ό,τι στο παρελθόν. Παραδοσιακά τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα δημιουργούν ζήτηση για τα ορεινά χωριά, που όμως έχουν περιορισμένη διαθεσιμότητα. Στην Ευρώπη οι πιο δημοφιλείς προορισμοί είναι οι Παρίσι, Ιταλία, Πράγα, Βιέννη, Βουδαπέστη και Γερμανία. Πάντως, την έκπληξη φέτος κάνει η Κύπρος, που τη συμπεριλάβαμε στα χειμερινά και τα χριστουγεννιάτικα προγράμματά μας σε εξαιρετική τιμή και έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική.
Ο φόβος για τρομοκρατικά χτυπήματα στην Ευρώπη και η προσφυγική κρίση επηρεάζουν φέτος τις προτιμήσεις των Ελλήνων ταξιδιωτών;
Ο τουρισμός είναι ο πλέον ευαίσθητος τομέας και επηρεάζεται άμεσα από πολέμους, τρομοκρατία, επιδημίες, φυσικά φαινόμενα κ.λπ. Τα γεγονότα του περασμένου Οκτωβρίου στο Παρίσι ανέκοψαν την ισχυρή δυναμική που είχαμε στον προορισμό και στη συνέχεια η Νίκαια και οι μεμονωμένες ενέργειες στη Γερμανία και την Αγγλία δημιούργησαν αρνητικό κλίμα στον κόσμο. Ομως αυτά είναι πρόσκαιρα και τα έχουμε αντιμετωπίσει και στο παρελθόν. Η ανάγκη της ταξιδιωτικής εμπειρίας, της αλλαγής παραστάσεων και της χαλάρωσης από την καθημερινότητα είναι ισχυρότερη. Τα μνημεία παγκόσμιας ακτινοβολίας δεν μπορεί να τα νικήσει κανένας τρομοκράτης. Ο πύργος του Αϊφελ, η Προμενάντ της Νίκαιας, το Βατικανό, η Πύλη του Βραδεμβούργου και πολλά άλλα θα είναι πάντα εκεί και θα αποτελούν αγαπητούς προορισμούς που ο κόσμος θα θέλει να επισκεφτεί. Το πρόβλημα είναι η οικονομική δυσκολία και όχι τα μεμονωμένα περιστατικά αναταραχών.
Ο εν δυνάμει ταξιδιώτης και χρήστης του διαδικτύου βομβαρδίζεται συνεχώς από online προσφορές. Γιατί να προτιμήσει το ταξιδιωτικό γραφείο;
Κατ’ αρχάς να διευκρινίσουμε ότι το διαδίκτυο δεν είναι εχθρός των τουριστικών γραφείων. Είναι το εργαλείο με το οποίο τα γραφεία ταξιδίων προβάλλουν τα προγράμματά τους και επικοινωνούν με τους πελάτες. Ομως ο τουρισμός δεν είναι βιομηχανοποιημένο προϊόν που το βλέπεις και το παραγγέλνεις. Εχει βαθιά ανθρώπινη διάσταση, εμπεριέχει γνώσεις, εμπειρίες και πολιτισμικές αναφορές. Ναι μεν το διαδίκτυο είναι δημοφιλές για τις απλές υπηρεσίες, όπως τα αεροπορικά εισιτήρια ή τα ξενοδοχεία, αλλά στα ολοκληρωμένα περιηγητικά προγράμματα, δηλαδή στον πραγματικό τουρισμό, δεν μπορεί να υποκαταστήσει το τουριστικό γραφείο, δεν μπορεί να διαμορφώσει ένα προσεγμένο πρόγραμμα εκδρομής.
Αρα, τα γραφεία ταξιδίων παίζουν πια τον ρόλο του συμβούλου;
Ακριβώς. Γι’ αυτό δεν λέγονται πια πρακτορεία. Γιατί προτεραιότητά τους είναι να προτείνουν, να εξηγούν και να ενημερώνουν σωστά τον πελάτη για το επικείμενο ταξίδι του. Για να είναι χρήσιμη η τουριστική πληροφορία που παρέχεται online, πρέπει να παρέμβει ο άνθρωπος που θα την εξειδικεύσει. Εμείς επιλέγουμε συνεργάτες με γνώση, εμπειρία και τεχνογνωσία στον τουρισμό, οι οποίοι μπορούν να καθοδηγήσουν τον ταξιδιώτη στη σωστή επιλογή. Παράλληλα, οι συνοδοί των εκδρομών, οι τοπικοί ξεναγοί, τα ιδιόκτητα λεωφορεία και οι οδηγοί τους έχουν επιλεγεί με πολύ αυστηρά κριτήρια και με τα υψηλότερα στάνταρ της αγοράς. Καθένας συμβάλλει ώστε να γίνει το ταξίδι μια ξεχωριστή εμπειρία.