Ανατρέπουμε τους «μύθους» που αφορούν τις οργανωμένες οδικές εκδρομές και σας προτείνουμε τρόπους για να ευχαριστηθείτε το ταξίδι σας.
Παρά τις όμορφες αναμνήσεις μου από σχολικές εκδρομές και ξέγνοιαστα ταξίδια στο χωριό με τον παππού και τη γιαγιά, ποτέ μου δεν συμπάθησα τα πούλμαν ως μέσα μεταφοράς. Ίσως γιατί στο μυαλό μου έχουν ταυτιστεί με τα άβολα και αποπνικτικά λεωφορεία των ΚΤΕΛ της δεκαετίας του 1980, που με ζάλιζαν και έκαναν ώρες να φτάσουν στον προορισμό τους. Όταν όμως δεν υπάρχει η δυνατότητα να είμαστε εμείς πίσω από το τιμόνι –ή απλώς δεν θέλουμε να το κάνουμε–, τα οργανωμένα οδικά ταξίδια είναι η μόνη εναλλακτική για όποιον θέλει να απολαύσει και τη διαδρομή.
Eξάλλου, η παγκοσμίως αυξανόμενη δημοφιλία του κινήματος της «αργής μετακίνησης», κατ’ αντιστοιχία του κινήματος του slow food, δείχνει πως η διαδρομή είναι τελικά πιο συναρπαστική από την Ιθάκη.
«Το λεωφορείο φαίνεται ότι έχει αρχίσει να μπαίνει όλο και πιο βαθιά στην κουλτούρα των Ελλήνων, καθώς τους δίνει την ευκαιρία να απολαύσουν το πλούσιο φυσικό τοπίο της χώρας, και μάλιστα με το πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους», επισημαίνει ο Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδιών και Τουρισμού (FedHATTA), συμπληρώνοντας ότι «στην Ελλάδα ο οδικός τουρισμός αναμένεται φέτος να σημειώσει αύξηση 20% σε σχέση με το 2017».
Αξίζει όμως η πολυήμερη συνύπαρξη με ένα σωρό αγνώστους μόνο και μόνο για να ζήσει κανείς τη διαδρομή; Είναι ασφαλή τα τουριστικά λεωφορεία; Τι μπορείς να κάνεις τόσες ώρες μέσα σε αυτά; Αν έχετε ενδοιασμούς για τα οργανωμένα ταξίδια με πούλμαν, δεν είστε μόνοι. Τα στερεότυπα που σχετίζονται με αυτά είναι αρκετά. Πoια είναι όμως η πραγματικότητα;
Μύθος: Στα οργανωμένα οδικά ταξίδια συναντάς μόνο συνταξιούχους.
Αλήθεια: Αυτό ενδεχομένως να συμβαίνει στα ταξίδια εσωτερικού. Όπως όμως εξηγεί η Άννα Δαμασκηνού, συνιδιοκτήτρια του Ταξιδιωτικού Οργανισμού Grefis Holidays, στα ταξίδια εξωτερικού τα πράγματα έχουν αλλάξει: «Ο μέσος συνταξιούχος δεν έχει πλέον, λόγω κρίσης, χρήματα για να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Το δικό μας κοινό είναι κυρίως ζευγάρια 35-50 ετών και οικογένειες, οι οποίες δεν θέλουν να ζουν με την αβεβαιότητα του τι θα συναντήσουν στο ταξίδι, οπότε επιλέγουν τη σιγουριά ενός γραφείου που κανονίζει τα πάντα».
Μύθος: Τα οργανωμένα ταξίδια είναι καταπιεστικά.
Αλήθεια: Αν και μοιάζει πως δεν είναι δυνατό να παρεκκλίνει ο πελάτης/ταξιδιώτης του φιξ προγράμματος ενός πρακτορείου, αυτό δεν ισχύει. Κανένας συνοδός/αρχηγός δεν θα σας αναγκάσει να κάνετε οτιδήποτε αν δεν το θέλετε. Επιπλέον, όλα τα πρακτορεία εξασφαλίζουν ελεύθερο χρόνο για τους πελάτες τους, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να εξερευνήσουν την πόλη, να κάνουν τις αγορές τους, κ.ά.
Μύθος: Τα ταξίδια με πούλμαν είναι ιδιαίτερα κουραστικά.
Αλήθεια: Το ταξίδι ξεκινάει και τελειώνει χωρίς άγχος, γιατί ούτε σε ουρές για check-in χρειάζεται να περιμένετε ούτε χρόνο και χρήματα χρειάζεται να σπαταλήσετε για να μετακινηθείτε προς και από αεροδρόμια στη μέση του πουθενά: το pick up των τουριστικών λεωφορείων γίνεται από κεντρικά σημεία της πόλης, ενώ το drop off στην πόρτα του ξενοδοχείου. Από την άλλη, αν και τα οδικά ταξίδια διαρκούν περισσότερο από τα αεροπορικά, ο οδηγός είναι υποχρεωμένος κάθε περίπου 3 ώρες να κάνει στάση. Αν μάλιστα η χιλιομετρική απόσταση είναι μεγάλη, είναι απαραίτητη η διανυκτέρευση, γιατί ο οδηγός δεν επιτρέπεται να δουλεύει πάνω από 12 ώρες την ημέρα. Τέλος, δεν χρειάζεται να κοπιάσετε, αν δεν θέλετε, μελετώντας τον προορισμό της επιλογής σας και τι θα κάνετε σε αυτόν, εφόσον το ταξιδιωτικό γραφείο αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την οργάνωση.
Μύθος: Τα ταξίδια με πούλμαν είναι βαρετά.
Αλήθεια: Η ίδια η διαδρομή σάς κρατάει συντροφιά, ενώ παράλληλα κάνετε νέες γνωριμίες. «Δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα στο λεωφορείο δημιουργούνται παρέες οι οποίες τραγουδούν, συζητούν κ.λπ.», λέει ο κ. Τσιλίδης. Αν πάλι δεν έχετε όρεξη για κοινωνικοποίηση, μπορείτε να ακούσετε μουσική, να δείτε ταινία ή να πλοηγηθείτε στο ίντερνετ χάρη στο δωρεάν wi-fi που διαθέτουν πλέον όλα τα πούλμαν. Αν, τέλος, ταξιδεύει μαζί σας και ο/η ξεναγός, μπορείτε να αξιοποιήσετε τον χρόνο του ταξιδιού, ρωτώντας πράγματα για τον προορισμό.
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ
Μύθος: Τα πούλμαν δεν είναι ασφαλή.
Αλήθεια: Οι στόλοι των τουριστικών λεωφορείων έχουν εκσυγχρονιστεί και καμία σχέση δεν έχουν με αυτούς του παρελθόντος. «Τα σύγχρονα λεωφορεία έχουν προηγμένους “εγκεφάλους”, όπως των ΙΧ, που κάνουν τη ζωή του οδηγού πιο εύκολη και το ταξίδι του επιβάτη πιο ασφαλές», εξηγεί ο Ευστάθιος Βασιλειάδης, αντιπρόεδρος της Γενικής Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων Τουρισμού. Επιπλέον, «η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας τόσο σε σχέση με τα οχήματα όσο και με τους οδηγούς». Για παράδειγμα, τα σύγχρονα λεωφορεία πρέπει να είναι εφοδιασμένα με ηλεκτρονικό σύστημα αποφυγής μετωπικής πρόσκρουσης και ηλεκτρονικό σύστημα προειδοποίησης απόκλισης λωρίδας. Το πρώτο διαβάζει την απόσταση από το προπορευόμενο όχημα και, αν μειωθεί απότομα, αναγκάζει το όχημα να επιβραδύνει, ενώ το δεύτερο προειδοποιεί τον οδηγό με δόνηση του τιμονιού αν τυχόν αποκοιμηθεί και παρεκκλίνει της πορείας του. Τέλος, όλα τα σύγχρονα λεωφορεία έχουν ζώνες ασφαλείας σε όλα τα καθίσματα και αντίστοιχη σήμανση που προτρέπει τη χρήση τους.
Μύθος: Οι οδηγοί είναι άπειροι ή απρόσεκτοι.
Αλήθεια: Οι οδηγοί έχουν τη δική τους προσωπική «κάρτα ελέγχου ψηφιακού ταχογράφου», που καταγράφει τα διανυθέντα χιλιόμετρα για διάστημα έξι μηνών. Αυτό σημαίνει πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να ελεγχθεί αν έχουν ξεπεράσει το νόμιμο 12ωρο που ορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και αν έχουν κάνει τις στάσεις που οφείλουν να κάνουν. «Οι επαγγελματίες οδηγοί λεωφορείων είναι άριστοι στη δουλειά τους, γνωρίζουν πολύ καλά τόσο το όχημα που οδηγούν όσο και τις διαδρομές που διανύουν και πραγματικά συντελούν καθοριστικά στο να απολαύσουν οι επιβαίνοντες ένα ασφαλές και άνετο ταξίδι», επισημαίνει ο Στάθης Φρούσος, γενικός διευθυντής της εξειδικευμένης στην ασφάλιση οχημάτων μαζικής μεταφοράς Γενικής Πανελλαδικής Ασφαλιστικής. Και συμπληρώνει: «Η πείρα τους σε συνδυασμό με τα νέας γενιάς λεωφορεία, που πληρούν όλες τις προδιαγραφές υψίστης ασφαλείας, τόσο ενεργητικής όσο και παθητικής, έχουν συμβάλει τα τελευταία τρία χρόνια στο να μην έχει καταγραφεί κάποιο σοβαρό συμβάν με υπαιτιότητα τουριστικού ή άλλου λεωφορείου».
Μύθος: Τα τουριστικά πούλμαν δεν προσφέρουν ανέσεις.
Αλήθεια: Στην Ελλάδα, τα σύγχρονα πολυτελή λεωφορεία έχουν κλιματισμό, ανατομικά ανακλινόμενα καθίσματα, θύρα usb για τη φόρτιση των φορητών συσκευών, τηλεόραση, dvd player, wi-fi, ενώ κάποια τελευταία μοντέλα έχουν ακόμα και συστήματα multimedia σαν αυτά των αεροπλάνων, που επιτρέπουν στον επιβάτη να επιλέξει ταινία ή μουσική. Ας σημειωθεί εδώ πως οι τουαλέτες των λεωφορείων, στην Ελλάδα τουλάχιστον, χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης και μόνο αφού το όχημα σταματήσει.
Μύθος: Τα πούλμαν επιβαρύνουν το περιβάλλον με τους ρύπους τους.
Αλήθεια: Τα τουριστικά λεωφορεία παράγουν έξι φορές λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από τα αεροπλάνα. Και αυτό γιατί τα περισσότερα είναι εξοπλισμένα με κινητήρες Euro 5 και πάνω, που εκπέμπουν λιγότερους ρύπους. «Στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης, μάλιστα, απαγορεύεται η είσοδος σε λεωφορεία χωρίς κινητήρες Euro 5 και πάνω», αναφέρει η κ. Δαμασκηνού. «Όσα εισέρχονται πληρώνουν υπέρογκα πρόστιμα».
ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ
Η Παρούλα Παπαβασιλείου και η Μαρία Μπαρνιά, βετεράνοι ξεναγοί, συμβουλεύουν:
1. Να επιλέγουμε ταξιδιωτικά πρακτορεία με καλή φήμη και πολυετή πείρα στα οδικά ταξίδια. Το σωστό πρακτορείο δεν κάνει εκπτώσεις στην επιλογή του προσωπικού του, εν προκειμένω τον συνοδό και τον ξεναγό, ενώ σέβεται τους πελάτες του, παρέχοντας καλά λεωφορεία (σ.σ. αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Mercedes, η Volvo, η Setra ειδικεύονται στην κατασκευή τουριστικών λεωφορείων).
2. Να ελέγχουμε μέσω ίντερνετ ότι τα ξενοδοχεία που έχουν επιλεγεί από τα πρακτορεία είναι αξιοπρεπή και σε κεντρικό σημείο της πόλης, ώστε να μπορούμε να την εξερευνήσουμε εύκολα και μόνοι μας. Υπάρχουν πρακτορεία που προτιμούν ξενοδοχεία στην περιφέρεια της πόλης, όπου είναι πιο εύκολο για τα πούλμαν να παρκάρουν.
3. Απαγορεύονται ρητά τα ποτά και το φαγητό εντός των τουριστικών λεωφορείων (επιτρέπονται μόνο μπουκαλάκια με νερό). Γίνονται όμως συχνές στάσεις για ανεφοδιασμό, οπότε δεν θα πεινάσετε.
4. Οι οδηγοί κάνουν υποχρεωτική στάση κάθε περίπου 2-3 ώρες σε προεπιλεγμένα σημεία. Δεν έχει νόημα να ζητούμε από τον οδηγό να σταματάει όπου και όποτε θέλουμε εμείς, εκτός αν υπάρχει ανάγκη.
5. Όπως και στο αεροπλάνο, πρέπει να έχουμε μαζί μας ό,τι θεωρούμε απαραίτητο (φάρμακα, ωτοασπίδες, μάσκα ύπνου κ.λπ.). Καλό είναι επίσης να έχουμε κάποια ζακέτα (αν ο κλιματισμός μάς ενοχλεί), φουσκωτό μαξιλαράκι ταξιδιού για πιο ξεκούραστο ύπνο και –στα μακρινά ταξίδια– παντόφλες ή διπλές κάλτσες, για να μπορούμε να βγάλουμε τα παπούτσια μας (δεδομένου ότι δεν… μυρίζουν).
6. Να σεβόμαστε τους οδηγούς και τους συνταξιδιώτες μας, κρατώντας τα λεωφορεία καθαρά. Οι Έλληνες οδηγοί είναι μανιώδεις με την καθαριότητα και ευγενείς. Ας τους το ανταποδίδουμε.