Ανδρέας Παπαθεοδώρου: Αναπληρωτής προέδρος τμήματος Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού πανεπιστημίου Αιγαίου

Ανδρέας Παπαθεοδώρου: Αναπληρωτής προέδρος τμήματος Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού πανεπιστημίου Αιγαίου

5' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Αφήνουμε πίσω την εποχή που ένα νησί καλούνταν να προσφέρει τα πάντα στον επισκέπτη προκειμένου να τον κρατήσει εκεί και μπαίνουμε στην εποχή των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας», τονίζει ο καθηγητής δρ Ανδρέας Παπαθεοδώρου, ο οποίος έχει ερευνήσει ενδελεχώς τους τομείς των αερομεταφορών, των οικονομικών, του τουρισμού και της γεωγραφίας. Συζητήσαμε μαζί του τις ιδιαιτερότητες της Δωδεκανήσου και όσα περιλαμβάνει η επόμενη μέρα για τον τουρισμό των νησιών.

Τι ιδιαιτερότητες έχει η τουριστική αγορά στα Δωδεκάνησα;

Η αγορά του τουρισμού στα Δωδεκάνησα δεν είναι ομοιογενής. Κάθε νησί έχει διαφορετικό προφίλ και μπορεί να προσελκύσει διαφορετικές αγορές. Υπάρχει το μαζικό προϊόν του ηλιοτροπικού τουρισμού, δηλαδή των τεσσάρων S (sun, sea, sand, sex), όμως υπάρχουν και νησιά που δίνουν έμφαση σε μορφές ειδικού και εναλλακτικού τουρισμού, όπως ο πολιτιστικός και ο αναρριχητικός. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι ο τουρίστας που θα επισκεφτεί την Κάλυμνο για αναρρίχηση δεν ενδιαφέρεται για τον ήλιο και τη θάλασσα ή ότι οι οικογενειάρχες που θα κλείσουν all inclusive διακοπές σε ένα ξενοδοχείο στη Ρόδο δεν θα βγουν να ανακαλύψουν την ιστορία της Παλιάς Πόλης. Η μεγάλη πρόκληση ωστόσο είναι να δοθεί έμφαση στους μεμονωμένους τουρίστες που ζητούν τουρισμό εμπειριών, για να αυξηθεί η κατά κεφαλήν τουριστική δαπάνη.

Είναι ισχυρό το brand name «Δωδεκάνησα»; Eπιτρέπει η ανομοιογένεια των νησιών την υιοθέτηση κοινής στρατηγικής στην τουριστική προβολή τους;

Θα σας απαντήσω με ένα παράδειγμα. Είχα παρακολουθήσει την ομιλία ενός Μαλτέζου επιχειρηματία, γνωστού στον χώρο του τουρισμού. Έλεγε λοιπόν ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1980 κάποιοι φορείς εισηγήθηκαν την ανατίναξη σημείων της ακτογραμμής της Μάλτας, που στο μεγαλύτερο μέρος της είναι βραχώδης, με ελάχιστες παραλίες, προκειμένου να δημιουργηθούν τεχνητές παραλίες και να προσελκύσουν τουριστικό ενδιαφέρον. Μάλιστα, είχαν γίνει επαφές με tour operators προκειμένου να εξεταστεί η άποψή τους επί του συγκεκριμένου εγχειρήματος. Ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας ήταν αντίθετος από την αρχή. Τόνιζε ότι δεν έπρεπε να χάσει η Μάλτα το ανταγωνιστικό πλεονέκτημά της στη Μεσόγειο. Αυτό δεν είναι ο ήλιος και οι αμμουδερές παραλίες, αλλά η ιστορία της. Τελικά το σχέδιο ναυάγησε και η φαινομενική «κατάρα» του τοπίου της Μάλτας αποδείχτηκε η σωτηρία της. Η χώρα έδωσε βάση στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού και του τουρισμού αγορών (shopping tourism), ο οποίος διαρκεί 12 μήνες τον χρόνο. Συνεπώς, αυτό που έχουν ανάγκη τα Δωδεκάνησα σε επίπεδο branding και προβολής είναι η ουσιαστική διαφοροποίηση τόσο μεταξύ τους όσο και με ανταγωνιστικούς προορισμούς, όπως για παράδειγμα τις Βαλεαρίδες Νήσους, τα μεσογειακά θέρετρα της Τυνησίας, της Τουρκίας, αλλά και της Αιγύπτου στην Ερυθρά Θάλασσα.

Πώς θα επιτευχθεί αυτή η διαφοροποίηση;

Σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσει η έννοια της συμπληρωματικότητας, να μπουν δηλαδή στο ίδιο πακέτο δύο ή και περισσότεροι προορισμοί. Να συνδυαστούν οι διακοπές στα μεγάλα νησιά με επισκέψεις σε μικρότερα γειτονικά. Ο ταξιδιώτης που κλείνει μία εβδομάδα διακοπές στην Κω να περάσει με το καραβάκι και στην Κάλυμνο για να κάνει αναρρίχηση, στη Νίσυρο για να δει το ηφαίστειο ή στη Λέρο για πεζοπορίες ή καταδύσεις.

Ανδρέας Παπαθεοδώρου: Αναπληρωτής προέδρος τμήματος Οικονομικής και Διοίκησης  Τουρισμού πανεπιστημίου Αιγαίου-1

Νεαρή επισκέπτρια στην Ακρόπολη της Λίνδου.(Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Αυτός που περνάει λίγες ημέρες στη Ρόδο να βάλει στο πρόγραμμά του και τη Σύμη και τη Χάλκη. Αυτός που έρχεται στη Χίο να συνδυάσει τις διακοπές του με επισκέψεις στα Ψαρά, στις Οινούσσες ή ενδεχομένως ακόμα και στον Άγιο Ευστράτιο, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί «πράσινο νησί» λόγω των σημαντικών παρεμβάσεων που έχουν γίνει εκεί σε επίπεδο περιβαλλοντικής διαχείρισης με τη συμμετοχή και του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Η συμπληρωματικότητα προϋποθέτει, όμως, και καλή συνδεσιμότητα.

Εδώ φαίνεται το μεγάλο κενό που δημιουργείται από την καθυστέρηση της δημιουργίας δικτύου υδροπλάνων, από το οποίο θα επωφελούνταν όχι μόνο νησιά χωρίς αεροδρόμιο, όπως η Πάτμος, αλλά και νησιά με αεροδρόμιο που πρακτικά υπολειτουργεί. Αυτό της Καλύμνου, για παράδειγμα, είναι ανοιχτό μόλις 3-4 ώρες την ημέρα. Από την πλευρά των εταιρειών, όπως η Hellenic Seaplanes, έχουν γίνει κινήσεις για τη δημιουργία δικτύου υδροπλάνων – υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε από πέρυσι. Όμως, έχουν παρουσιαστεί γραφειοκρατικά προβλήματα και δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαδικασίες στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως π.χ. για τη χωροθέτηση των υδατοδρομίων. Κατανοώ ότι είναι αναγκαίο να οριστούν συγκεκριμένοι χώροι προσθαλάσσωσης και αποθαλάσσωσης, όμως είναι αδικαιολόγητη τόση καθυστέρηση. Τα υδροπλάνα θα κάνουν πιο εύκολη τη συμπληρωματικότητα των νησιών στη λογική του island hopping. Αν ο τουρίστας ξέρει ότι από την Κω μπορεί σε λιγότερο από μισή ώρα να φτάσει στην Πάτμο για να επισκεφτεί τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, τότε έχει κίνητρο να πάει. Αν προχωρήσει το δίκτυο των υδροπλάνων, θα μπορούσε κανείς να συνδυάζει στο ίδιο ταξίδι διακοπών τα περισσότερα από τα κατοικημένα νησιά της Δωδεκανήσου. Προς το παρόν, κάτι τέτοιο είναι εφικτό μόνο από κάποιον που έχει άφθονο χρόνο στη διάθεσή του, όπως οι συνταξιούχοι. Αν θέλουμε, όμως, να προσελκύσουμε και τις παραγωγικές ηλικίες, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη του δικτύου υδροπλάνων.

Πρέπει ένας προορισμός να γίνει «της μόδας» για να προσελκύσει νέες αεροπορικές εταιρείες;  Ή το αντίστροφο;

Είναι σαν το ερώτημα με την κότα που έκανε το αυγό. Πρέπει να κινούνται παράλληλα. Αν ο αερομεταφορέας φέρει κόσμο τον Νοέμβριο αλλά τα μαγαζιά και τα ξενοδοχεία είναι κλειστά στο νησί, είναι δώρον άδωρον. Από την άλλη, είναι δύσκολο να ανοίξουν τα μαγαζιά τον Φεβρουάριο ή την πρώιμη ανοιξιάτικη περίοδο, αν δεν έχουν τα εχέγγυα για αφίξεις. Γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχει συνεννόηση μεταξύ αεροπορικών εταιρειών και παρόχων τουριστικών υπηρεσιών με την πιθανή συνδρομή και ενός Οργανισμού Διαχείρισης και Μάρκετινγκ Προορισμού, για να δουν από κοινού πώς μπορεί να ενισχυθεί η τουριστική κίνηση και να αμβλυνθεί η εποχικότητα.

Τι πρέπει να αλλάξει στη στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού, όσον αφορά την προώθηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος;

Γενικότερα καταβάλλονται καλές προσπάθειες μέσα από προωθητικές ενέργειες που εστιάζουν στον ήλιο και στη θάλασσα, καθώς και στις εναλλακτικές και ειδικές μορφές τουρισμού. Τα τελευταία χρόνια, όμως, αυξανόμενος αριθμός τουριστών αναζητά δεύτερο ή και τρίτο προορισμό στο ίδιο ταξίδι στο πλαίσιο του «τουρισμού εμπειριών». Σιγά σιγά αναδεικνύεται αυτή η ανάγκη, η οποία σηματοδοτεί τη μετάβαση από τον σημειακό τουρισμό στον τουρισμό δικτύου. Αφήνουμε πίσω δηλαδή την εποχή που ένα νησί καλούνταν να προσφέρει τα πάντα στον επισκέπτη, προκειμένου να τον κρατήσει εκεί –πράγμα έτσι κι αλλιώς πολύ δύσκολο– και μπαίνουμε στην εποχή των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας. Εκεί πρέπει να δοθεί βάρος, για να διαφοροποιηθούμε με επιτυχία.

Ποιο κενό στην εκπαίδευση καλύπτει το τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού στη Χίο;

Στην Ελλάδα λειτουργούν αυτή τη στιγμή δύο νεοσύστατα τμήματα πανεπιστημιακού επιπέδου που αφορούν τον τουρισμό: το ένα είναι το τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και, το δεύτερο, το τμήμα Τουριστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Η ίδρυση τμήματος Τουρισμού με έδρα στη Χίο ήταν πάγιο αίτημα του Πανεπιστημίου Αιγαίου εδώ και δεκαετίες. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα κινείται περισσότερο στο επίπεδο των επιστημών της διοίκησης και της οικονομίας συγκριτικά με ενός ΤΕΙ ή μιας σχολής τουριστικών επαγγελμάτων. Οι φοιτητές προσεγγίζουν διάφορες πτυχές της διοίκησης, της οργάνωσης και του περιβάλλοντος των τουριστικών επιχειρήσεων, με παράλληλη μελέτη της λειτουργίας διαφορετικών ειδών τουριστικών επιχειρήσεων, όπως οι ταξιδιωτικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις φιλοξενίας και διανομής τουριστικών προϊόντων. Μέσα από την Πρακτική Άσκηση και τη συνεργασία με τις τουριστικές επιχειρήσεις, τους δίνεται η δυνατότητα να εφαρμόσουν όσα μαθαίνουν, και μάλιστα σε έναν γεωγραφικό χώρο όπου ο τουρισμός έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή