Άλλο ένα βραβείο -μετά το πολύ σημαντικό των Καννών πριν 2 χρόνια- έρχεται να προστεθεί στη συλλογή της ταλαντούχας κινηματογραφίστριας. Η μικρού μήκους ταινίας της «Το τέλος του Πόνου (Μία Πρόταση)» κέρδισε πριν λίγες μέρες τη Χρυσή Αθηνά Καλύτερης Ταινίας στις 26ες Νύχτες Πρεμιέρας. Η Vogue Greece μίλησε μαζί της για τη σημασία της βράβευσης, αλλά και για το «αλλόκοτο» στόρι της ταινίας, που γεννήθηκε στο μυαλό της μετά από μια ξέφρενη βραδιά στα Κύθηρα σε συνδυασμό με την επίπονη εμπειρία της με την κατάθλιψη.
Μια ξέφρενη βραδιά στα Κύθηρα με τον κολλητό της σε συνδυασμό με το σύντομο -αλλά επίπονο- φλερτ της με την κατάθλιψη, ήταν η «βενζίνη» της Ζακλίν Λέντζου για να δημιουργήσει «Το Τέλος του Πόνου (Μία Πρόταση). Το μίνι φιλμ της που έκανε διαδικτυακή πρεμιέρα τον περασμένο Αύγουστο στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, κέρδισε πριν λίγες μέρες τη «Χρυσή Αθηνά» Καλύτερης Ταινίας στις 26ες Νύχτες Πρεμιέρας της Αθήνας «για τη δυνατή ιδέα, την πρωτοτυπία και την ολοκληρωμένη οπτικοακουστική της σύνθεση, για έναν λόγο φιλοσοφικό με αίσθηση του αυτοσαρκασμού και την ευρηματική σχέση αρθρωμένου και γραπτού λόγου. Για μια πορεία που, ξεκινώντας από το βίωμα της κατάθλιψης, ανοίγεται σε ένα παράθυρο ειρωνικής ουτοπίας», όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν τα μέλη της κριτικής επιτροπής.
Στα 31 της, η ταλαντούχα κινηματογραφίστρια έχει καταφέρει πολλά. Από την «Αλεπού» (2016) και το «Hiwa» (2017), που ξεχώρισαν στα φεστιβάλ του Λοκάρνο και του Βερολίνου, αντίστοιχα, μέχρι το 2018 που γύρισε θριαμβεύτρια από τις Κάννες, έχοντας ταράξει τα νερά της Κρουαζέτ με το «Έκτορας Μαλό: Η Τελευταία Μέρα της Χρονιάς» να κατακτά το πρώτο βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους στην 57η Εβδομάδα Κριτικής, το «Τέλος του Πόνου» έρχεται σαν εξελιγμένη μορφή της πειραματικής της διάθεσης, λίγο πριν το ντεμπούτο της στην οικογένεια των μεγάλου μήκους με το πολυαναμενόμενο «Σελήνη, 66 ερωτήσεις».
Στο «Τέλος» η στενή και αγαπημένη της συνεργάτιδα, Σοφία Κόκκαλη, ερμηνεύει τη Σοφία, μια ηρωίδα που τρέχει πανικόβλητη, όταν το Σύμπαν αποφασίζει να της μιλήσει για πρώτη φορά. Κάπου εκεί ξεκινά μια πλανητική συμφωνία για τον Άρη, όπου οι άνθρωποι ονειρεύονται χωρίς να κοιμούνται και τα ακόντια δεν τραυματίζουν…
Ακόμα ένα βραβείο στην κατοχή σου. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό για σένα; Αυτό το υπέροχο βραβείο συμπληρώνει με τον πιο μαγικό τρόπο τη βράβευση της ταινίας μας στη Δράμα από την επιτροπή Fipresci, η οποία ήταν εξίσου αναπάντεχη και μας απογείωσε. Είναι φοβερά συγκινητικό να βλέπω ότι μια φαινομενικά τρελή ιδέα, ένα πείραμα που ούτε ήξερα εάν θα λειτουργούσε, αναγνωρίζεται και εκτιμάται σε ουσιαστικό βάθος από ανθρώπους του χώρου με βαρυσήμαντη πορεία. Τεράστια χαρά και τιμή. Επαλήθευση της τύχης μας. Εύνοια της πανσελήνου της 1ης Οκτώβρη.
Πώς προέκυψε η ιδέα για το στόρι της ταινίας; Η ιδέα προέκυψε από δύο ιδιαίτερα αντιφατικές συνθήκες – η μία είναι εκείνη μιας φανταστικής βραδιάς στα Κύθηρα με τον κολλητό μου και σταθερό μου συνεργάτη Κωνσταντίνο Κουκουλιό και η άλλη είναι μια φοβερή κατάθλιψη που με ακολουθούσε μόνιμα, σαν συννεφάκι βροχής πάνω από το κεφάλι μου, όλο το πρώτο μισό του 2019. Συνδύασα τις «υφές» των δύο συνθηκών και μαγείρεψα το σενάριο για το «Τέλος του Πόνου (Μια Πρόταση)».
Η πρωταγωνίστρια αναπτύσσει έναν αλλόκοτο διάλογο με το σύμπαν. Να φανταστώ ότι περνάς μια περίοδο που σε απασχολούν μεταφυσικά ερωτήματα του τύπου «Γιατί υπάρχω;», «Που υπάρχω;», «Τι υπάρχει έξω απ’ τον κόσμο που ξέρω;» κλπ.; Όχι, δεν περνάω μια περίοδο που με απασχολούν ερωτήματα τέτοιας φύσεως. Η ζωή μου όλη απαρτίζεται από απορίες και ερωτήσεις, υπαρξιακές παρά μεταφυσικές. Είναι τεράστια συζήτηση το πού ακριβώς έγκειται το όριο φυσικού και μεταφυσικού, οπότε προτιμώ τη λέξη υπαρξιακό που περικλείει το παν. Το σύμπαν. Το «γιατί υπάρχω;» το ρωτάω από τα πέντε μου σχεδόν. Πιο πολύ, θα έλεγα, η ταινία ήταν απόπειρα απάντησης στην ερώτηση «Γιατί να πονάω τόσο; Γιατί υποφέρω τόσο;».
Όταν αποφασίζεις να πεις μια ιστορία που μπορεί να φλερτάρει εύκολα με την επιτήδευση, πώς παίρνεις τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας; Δεν ξέρω. Στην ερώτηση εντοπίζω άγνωστες στον δημιουργικό μου -και μη- κόσμο λέξεις: επιτήδευση, αποστάσεις ασφαλείας. Ειλικρινά, δεν ξέρω από αυτά. Παραείμαι παρορμητική!
Όπως είπε και η κριτική επιτροπή, βράβευσε την ταινία, μεταξύ άλλων, και «για τη δυνατή ιδέα, την πρωτοτυπία». Η πρωτοτυπία, ειδικά από τους νέους δημιουργούς, έχει καταλήξει αυτοσκοπός; Όχι, δεν πιστεύω ότι η πρωτοτυπία έχει καταλήξει αυτοσκοπός. Άλλωστε είναι αδύνατον. Δεν μπορείς να προσπαθήσεις να είσαι πρωτότυπος. Είναι σαν να προσπαθείς να είσαι αυθεντικός. Εάν προσπαθείς να είσαι αυθεντικός, εξ ορισμού είσαι ακριβώς το αντίθετο. Εάν προσπαθείς να είσαι πρωτότυπος, κάνει μπαμ, είναι ψέμα. H προσπάθεια, λοιπόν, αυτή καθεαυτή ακυρώνει τις παραπάνω έννοιες. Οι πραγματικά πρωτότυποι και αυθεντικοί πάντα αναγνωρίζουν τους δήθεν πρωτότυπους. Αντίστοιχα, οι δήθεν πρωτότυποι ξέρουν πολύ καλά το ταβάνι τους.
Προετοιμάζεις την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σου «Σελήνη, 66 ερωτήσεις». Πώς εξελίσσεται αυτό το φιλόδοξο project, δεδομένης και της άσχημης συγκυρίας με τον Covid-19; Μοντάζ, σημειώσεις, ριζικές αλλαγές, αποφάσεις, σκέψεις, ευχές. Προς το παρόν, ο Covid-19 δεν μας έχει επηρεάσει αρνητικά. Τουναντίον, το γεγονός ότι έπεσαν οι ρυθμοί της δουλειάς μας βοήθησε αρκετά. Εύχομαι να μπορέσουμε να ταξιδέψουμε στο Παρίσι για την αποπεράτωση της ταινίας μας στο τέλος αυτής της χρονιάς.
Info: Η ταινία «Το Τέλος του Πόνου (Μία Πρόταση) της Ζακλίν Λέντζου με πρωταγωνίστρια τη Σοφία Κόκκαλη θα προβληθεί διαδικτυακά στο άμεσο μέλλον στα εξής φεστιβάλ: AFI (American Film Ιnstitute), BFI (British Film Institut), Batumi Art House Film Festival, Villa de Condo και Uppsala Film Festival.
– ΒΛΑΣΗΣ ΚΩΣΤΟΥΡΟΣ
Δημοσιεύτηκε στο Vogue.gr – Διαβάστε περισσότερα εδώ