Ο 71χρονος Μπρους Σπρίνγκστιν επιστρέφει με ένα άλμπουμ τρυφερό και ανθρώπινο και θέλει να το γιορτάσει με μια ιστορική ήττα του Ντόναλντ Τραμπ.
«Ο άνθρωπος που κατά καιρούς υπήρξες και τα μέρη στα οποία έζησες δεν σε εγκαταλείπουν ποτέ. Τα καινούργια κομμάτια του εαυτού σου απλώς μπαίνουν κι αυτά στο… αυτοκίνητο για το υπόλοιπο της διαδρομής. Η επιτυχία του ταξιδιού και το αν το αυτοκίνητο θα φτάσει στον προορισμό του εξαρτώνται από τον οδηγό. Έχω δει σπουδαίους μουσικούς να χάνουν τον δρόμο τους και την επαφή τους μ’ αυτό που είναι, έχω δει τη μουσική τους να γίνεται αναιμική, χωρίς ρίζες. Η δική μου μουσική ήταν ανέκαθεν μια μουσική ταυτότητας, μια αναζήτηση νοήματος στο σήμερα, στο αύριο».
Δεν βρίσκω καλύτερο τρόπο να περιγράψω τον Μπρους Σπρίνγκστιν από αυτό το μικρό απόσπασμα από την αυτοβιογραφία του, «Born to run», που κυκλοφόρησε το 2016. Αποτυπώνει ανάγλυφα το δικό του ταξίδι αυτογνωσίας, που βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη, αλλά και την ουσία της μουσικής του, της τόσο βαθιά ριζωμένης στην ψυχή όσων τον ακολουθούμε από την εφηβεία μας, χωρίς να έχουμε αισθανθεί ούτε μια στιγμή προδομένοι από εκείνον. Κι αυτό δεν περιέχει ούτε ψήγμα υπερβολής…
Στο πιο δύσκολο φθινόπωρο που έχουμε βιώσει εδώ και δεκαετίες, ο 71χρονος Σπρίνγκστιν επιστρέφει με ένα άλμπουμ τρυφερό και ανθρώπινο, στο οποίο συναντά ξανά την E Street Band, την μπάντα του από το 1972, μετά το «The River Tour» του 2016. Το «Letter To You» περιλαμβάνει εννέα καινούργια τραγούδια και τρία ακυκλοφόρητα – συνθέσεις από τη δεκαετία του 1970. Λεπτομέρειες από αυτή την όμορφη περιπέτεια μοιράζεται μαζί μας ο «Boss» σε μια συνέντευξη που έχει στη διάθεσή του αποκλειστικά το «Κ».
Η κιθάρα ενός αγνώστου
«Μετά το τέλος μιας συναυλίας, ένας άγνωστός μου νεαρός περίμενε έξω από το καμαρίνι μου, με μια κιθάρα στα χέρια. Νόμιζα ότι θα μου ζητούσε να του την υπογράψω, αλλά, όχι, ήθελε να μου τη χαρίσει. Στην αρχή αρνήθηκα, όμως εκείνος επέμεινε και την κράτησα. Κι επειδή είναι και όμορφη και εξαιρετικά φτιαγμένη, σκέφτηκα πως της άξιζε να τη χρησιμοποιήσω. Με αυτή γράφτηκαν τα περισσότερα τραγούδια αυτού του άλμπουμ. Τα μουσικά όργανα έχουν τη δική τους “ζωή”, τη δική τους δύναμη. Κρύβουν μελωδίες μέσα τους και μας τις φανερώνουν. Χρωστάω ευγνωμοσύνη, λοιπόν, σ’ εκείνο τον άνδρα. Δεν συγκράτησα, δυστυχώς, το όνομά του. Καλή του ώρα, όπου κι αν είναι…»
Οδυνηρές απώλειες
«Η απώλεια του στενού φίλου μου, George Theiss, ήταν η αφορμή να ξεκινήσω να συνθέτω νέο υλικό. Ήταν μέλος του πρώτου γκρουπ στο οποίο έπαιξα, των The Castiles. Από εκείνη την παρέα είμαι ο τελευταίος που βρίσκεται ακόμα εν ζωή. Το 2018, όταν πέθανε στα 68 του, έπειτα από δύο ετών μάχη με τον καρκίνο του πνεύμονα, ο θάνατός του με έκανε να σκεφτώ τα νιάτα μας, να θυμηθώ όλους τους ανθρώπους που κάποτε σήμαιναν πολλά για μένα και στη συνέχεια χάθηκαν. Έγραψα για εκείνον το “Last Man Standing”, έναν αποχαιρετισμό, και, λες και έσπασε ένα φράγμα μέσα μου, τα υπόλοιπα τραγούδια ξεχύθηκαν ορμητικά και γράφτηκαν μέσα σε επτά ή δέκα μέρες. Υπάρχουν και τρία που γράφτηκαν τη δεκαετία του ’70. Κι ήταν τουλάχιστον διασκεδαστικό να τραγουδάω λόγια που είχε γράψει ο 22χρονος εαυτός μου!»
Για τη χαρά της μουσικής
«Αυτός ο δίσκος είναι φόρος τιμής στην ίδια τη μουσική, στο ροκ εν ρολ. Περιλαμβάνει όσα έχω βιώσει και νιώσει με τους μουσικούς μου από το 1965 μέχρι σήμερα. Και, φυσικά, περιγράφει τον “κόσμο” που δημιουργήσαμε μαζί με τους φαν μας».
Η E Street Band
«Από την εφηβεία μου ήδη, άρχισα να “ζυμώνομαι” μέσα στις μπάντες. Κάθε φορά που μπαίνω στο στούντιο με την E Street Band, είναι για μένα ευλογία. Έτσι και τώρα: ηχογραφήσαμε όλο το υλικό μέσα σε μόλις τέσσερις μέρες, ακούγοντας τις μελωδίες και λέγοντας ιστορίες. Όλοι οι μουσικοί έπαιξαν ζωντανά κι όλες οι ερμηνείες έγιναν με τη μία, χωρίς να χρησιμοποιήσουμε ούτε ένα ντέμο. Ήθελα ήχο “ακατέργαστο”, οικείο και ανεπιτήδευτο – με τα όργανα που αγαπάμε: πλήκτρα, κιθάρες, μπάσο, ντραμς. Είμαστε μαζί από το 1972. Υπέροχο συναίσθημα! Δεν νομίζω να υπάρχει καμιά άλλη δουλειά σε όλο τον κόσμο με τέτοια συνθήκη: να συνεργάζεσαι αδιάλειπτα με τους ίδιους ανθρώπους από τα νιάτα σου μέχρι την ωριμότητά σου. Μόνο στα συγκροτήματα συμβαίνει αυτό το θαύμα. Είναι προνόμιο και τιμή να απολαμβάνεις μια τόσο στενή και ουσιαστική σχέση. Μαθαίνεις να κατανοείς και να ανέχεσαι τις αδυναμίες των άλλων κι εκείνοι τις δικές σου, αναπτύσσεις πολύτιμες κοινωνικές δεξιότητες. Μεγάλη πρόκληση και δυσκολία, αλλά, αν πετύχει, η ηθική ικανοποίηση είναι τεράστια».
Ανεξίτηλες αναμνήσεις
«Όπως συμβαίνει με όλες τις γραπτές αφηγήσεις, έτσι και στα τραγούδια, οι λεπτομέρειες είναι θεμελιώδης παράγοντας για την αξιοπιστία μιας ιστορίας. Γιατί στις ζωές όλων μας υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν τέτοιες στιγμές, καθοριστικές, που τις θυμόμαστε με κάθε λεπτομέρεια: τι φορούσαμε, πώς ήταν τα μαλλιά μας, ποιους δίσκους ακούγαμε, από ποια μέρη περάσαμε».
Η πρώτη ύλη των τραγουδιών
«Για να ξεκινήσω να γράφω ένα τραγούδι, χρειάζομαι μια μεταφορά, έναν συμβολισμό. Αν σκεφτώ κι έναν καλό τίτλο, θα με βοηθήσει πολύ στη συνέχεια. Θα με οδηγήσει· σαν να ακολουθώ μια διαδρομή σε χάρτη. Θα με βοηθήσει να βρω τον δρόμο μου μέσα στο δάσος. Η τραγουδοποιία είναι εμπειρία που με γεμίζει, αλλά ταυτόχρονα με τρομοκρατεί. Αν ακούγεται περίεργο, θα σου εξηγήσω γιατί: ποτέ δεν ξέρω αν θα μπορέσω να γράψω ξανά, είναι σαν μαγικό κόλπο. Δεν είμαι σίγουρος αν θα καταφέρω να το επαναλάβω. Πενήντα χρόνια αυτό κάνω κι ακόμα δεν μπορώ να εξηγήσω πώς “γεννιέται” ένα τραγούδι, πώς από το τίποτα φτιάχνω κάτι… Γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: η πρώτη ύλη των τραγουδιών είναι στην ατμόσφαιρα, στο μυαλό σου, στα συναισθήματά σου, στην καρδιά και στις σκέψεις σου…»
«Ο Τραμπ θα φύγει!»
Ήδη από τις εκλογές του 2016 ο Μπρους Σπρίνγκστιν είχε πάρει ξεκάθαρη θέση ενάντια στον Ντόναλντ Τραμπ. «Είναι ένας δημαγωγός που δεν προτείνει παρά μόνο υπεραπλουστευτικές λύσεις. O λευκός εθνικισμός του είναι επικίνδυνος. Yποβαθμίζει τη δημοκρατική παράδοσή μας», είχε πει. Για την τόσο κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση της 3ης Νοεμβρίου έχει επίσης τοποθετηθεί. «Η χώρα μας ρημάχτηκε από αυτή την κυβέρνηση, εγκαταλείψαμε τους φίλους μας, γίναμε φίλοι με τους δικτάτορες και αρνηθήκαμε την επιστήμη όσον αφορά την κλιματική αλλαγή», είπε στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica. Στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε για την κυκλοφορία του «Letter To You», πάντως, δεν έκρυψε την αισιοδοξία του: «Ο Ντόναλντ Τραμπ θα χάσει, το δηλώνω πρώτα σε εσάς εδώ. Ο Τζο Μπάιντεν θα επικρατήσει και ο μακροχρόνιος εθνικός εφιάλτης μας θα τελειώσει. Στην πραγματικότητα δεν ξέρω αν θα τελειώσει, αλλά ο Τραμπ θα έχει φύγει».■
Info: Το «Letter To You» κυκλοφορεί από την Panik Records και την Columbia Records / Sony Music.