Αγγεία και ανάγλυφα με σκηνές περιποίησης ασθενών, ιατρικής εξέτασης και θεραπείας, κρανία που φέρουν ίχνη χειρουργικών επεμβάσεων, νυστέρια, κεραμικά με συνταγές και θαυματουργά σκευάσματα, τιμητικά ψηφίσματα για γιατρούς, αναθήματα… μέχρι κολποσκόπια και πήλινες θερμοφόρες είναι ορισμένα μόνο από τα εκθέματα που θα δούμε τον Νοέμβριο στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Η έκθεση «Ιασις: Υγεία – Νόσος – Θεραπεία από τον Oμηρο στον Γαληνό» αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας «Ερωτας – Υγεία – Θάνατος», που άνοιξε πριν από λίγα χρόνια στις αίθουσες της Νεοφύτου Δούκα. Ο «Ερωτας» ήταν από τις σημαντικότερες διοργανώσεις του μουσείου. Προχθές, ο σχεδιασμός της «Υγείας» εγκρίθηκε από το ΚΑΣ ομόφωνα μετ’ επαίνων. Πανανθρώπινο θέμα, καταγράφεται σε τρεις ενότητες και 282 αρχαία αντικείμενα από 41 μουσεία (Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία, Γαλλία, Βρετανία, Δανία, Ολλανδία) και διαρθρώνονται σε έξι αίθουσες της νέας πτέρυγας.
Το καλωσόρισμα γίνεται με το μαρμάρινο άγαλμα της Υγείας από το Μουσείο της Κω στην είσοδο του μουσείου, πλαισιωμένο από τον Ασκληπιό και τον Ιπποκράτη, τον εκπρόσωπο της θεουργικής ιατρικής και της επιστημονικής ιατρικής αντίστοιχα. Κι έπειτα, ένα μεγάλο ταξίδι από την ύστερη εποχή του χαλκού ώς τη ρωμαϊκή περίοδο, έτσι όπως επιμελήθηκαν την έκθεση (πραγματοποιείται σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ) ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης, και ο αρχαιολόγος Γιώργος Τασσούλας.
Μια επισκόπηση της εξέλιξης των αρχαίων θεραπευτικών πρακτικών και η μετάβαση από τη μαγικο-θρησκευτική θεραπεία στην ορθολογική, επιστημονική ιατρική. Ξεκινά με τους τρόπους υγιεινής διαβίωσης, την ατομική αλλά και τη δημόσια υγιεινή, συνεχίζει με την ενότητα «Νόσος», στην οποία εξετάζονται οι παράγοντες που διαταράσσουν την αρμονική ισορροπία του οργανισμού και καταλήγει στην ίαση.
Πρόκειται για μεγάλη ενότητα, όπως και το φάσμα της θεραπείας με την ομηρική ιατρική (περιποίηση πολεμικών τραυμάτων με φυτικά φάρμακα και επιδέσεις), τη θεουργική ιατρική και την επιστημονική. Από τα εντυπωσιακά εκθέματα είναι δύο πήλινες πινακίδες της Γραμμικής Β΄ στην πρώτη υποενότητα, στις οποίες βρίσκονται καταγεγραμμένες οι λέξεις i-ja-te (ιητήρ) και pa-ma-ko (φάρμακο). Παρουσιάζονται και εκπρόσωποι της θεουργικής ιατρικής (Ασκληπιός και τα μέλη της οικογένειάς του), ήρωες-θεραπευτές, ιερά-θεραπευτήρια στα οποία συνέρρεαν οι ασθενείς-ικέτες αναζητώντας θαυματουργή θεραπεία. Η «εγκοίμησις» ήταν μία απ’ αυτές. Η έκθεση κλείνει με την επιστημονική ιατρική που ήταν απαλλαγμένη απ’ όλα αυτά.