Καταμεσής της κρίσης, όταν ακόμα και οι παραδοσιακές «πιάτσες» διασκέδασης του κέντρου της Αθήνας είχαν σχεδόν νεκρώσει, στο Γκάζι μπορούσες ακόμα να θυμηθείς πώς ήταν η (νυχτερινή) ζωή πριν από τη μεγάλη ελληνική ύφεση.
Σήμερα η ζωντάνια της περιοχής δεν προκαλεί πια τόση εντύπωση. Αν και η διαφορά με τις παλιές «καλές» εποχές είναι εμφανής, το Γκάζι διατηρεί τον δυναμισμό του.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, το Γκάζι έπαιξε το χαρτί ενός αναδυόμενου οικιστικού κέντρου με άξονα την πρωτοεμφανιζόμενη αγορά των λεγόμενων «λοφτ». Ηταν μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του φαινομένου «Γκάζι», καθώς επιχειρήθηκε η εξισορρόπηση της μονοδιάστατης ανάπτυξης της βιομηχανίας της ψυχαγωγίας (μπαρ, εστιατόρια, καφέ) με μια σειρά επενδύσεων που παρουσίαζαν αρχιτεκτονικό, οικονομικό και κοινωνιολογικό ενδιαφέρον. Τα lofts απευθύνθηκαν κατά κύριο λόγο σε μονοπρόσωπα νοικοκυριά και ζευγάρια που αναζητούσαν μια διαφορετική αρχιτεκτονική έκφραση για τον προσωπικό τους χώρο. Στα ισχυρά πλεονεκτήματα της γειτονιάς η άριστη συγκοινωνιακή κάλυψη (μετρό, μεγάλοι οδικοί άξονες).
Η σχετικά νέα αγορά ακολούθησε την πορεία της κρίσης αλλά άντεξε, μας λέει ο κ. Γιώργος Σταματάκης, επικεφαλής της εταιρείας Alpha Land Developers που εξειδικεύεται στην αγορά των lofts και κατασκευάζει κτίρια σε αυτή τη λογική αποκλειστικά στο Γκάζι. Η διόρθωση στις τιμές άγγιξε το 30%. Η εξήγηση που δίνει ο ίδιος είναι ότι η προσφορά διαμερισμάτων τύπου «λοφτ» παραμένει περιορισμένη, αντίθετα με ό,τι συνέβη στις πιο συμβατικές κατασκευές όπου η προσφορά εκτινάχθηκε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Aπό την πλευρά τους, οι αρχιτέκτονες Στέλιος Κούτσικος και Στάμος Φαφαλιός, της CFCompany, επισημαίνουν ότι υπάρχει μια τάση να προσδοθεί η ονομασία «λοφτ» στις κατασκευές κατοικίας στο Γκάζι, κάτι που, κατά τη γνώμη τους, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική έννοια του λοφτ. «Παρ’ όλα αυτά λειτουργεί σαν ανανεωτικό στοιχείο στο μάρκετινγκ αγοράς διαμερισμάτων. Αυτό όμως που έχει σημασία πέρα από το μάρκετινγκ της ονομασίας, είναι να ισχύουν τα πραγματικά ανανεωτικά στοιχεία του τρόπου διαβίωσης και του ντιζάιν, όπως πλέον απαιτούν οι καιροί μας, και ειδικά για τη μετα-κρίση περίοδο. Η CFCompany, προσβλέποντας στη μετά την κρίση εποχή, συνεχίζει να σχεδιάζει προς αυτή την κατεύθυνση».
Τα ενοίκια ακολούθησαν λιγότερο βίαιη διόρθωση, επισημαίνει ο κ. Γιώργος Σταματάκης, σημειώνοντας ότι η ζήτηση για ενοικίαση κατοικιών καλής ποιότητας δεν έσβησε ούτε στο ζενίθ της κρίσης, το 2012 και το 2013. «Οι πελάτες δεν είναι αδαείς, ο βασικός πυρήνας των αγοραστών είναι υποψιασμένοι». Η σχετική βελτίωση στο οικονομικό κλίμα έχει ζωντανέψει κάπως την αγορά. «Από τον Μάρτιο αρχίσαμε να έχουμε ξανά, και ύστερα από αρκετό καιρό, διερευνητικά τηλεφωνήματα για αγορά, σημάδια που δείχνουν ότι κάτι έχει αρχίσει και κινείται».
Στη CFCompany θεωρούν ότι με τις υπάρχουσες οικονομικές συνθήκες παρατηρείται μία «κατάσταση αναμονής» σχετικά με την οικοδομική δραστηριότητα. «Μερικές περιοχές θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε ότι τείνουν να προηγηθούν σε ανάκαμψη λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους. Το Γκάζι αποτελεί μια απ’ αυτές. Επειδή είναι ένα ζωντανό κέντρο-απόκεντρο με έντονη δραστηριότητα ημέρα και νύχτα, μεταξύ άλλων πολιτιστική, προσελκύει νέους ανθρώπους που έχουν ήδη μπει στην αγορά εργασίας. Επειδή εκείνοι είναι οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι για κατοικία σε μια τέτοια περιοχή απαιτούν χώρους που η αρχιτεκτονική τους εκφράζει και ενθαρρύνει μια νέα αντίληψη της λειτουργικότητας της κατοικίας και της αισθητικής της». Ο κ. Γιώργος Σταματάκης, ωστόσο, επισημαίνει ότι αν έχει κάτι αλλάξει αυτό είναι το σταδιακό ενδιαφέρον εταιρειών, μικρού και μεσαίου μεγέθους, να εγκατασταθούν στο Γκάζι. «Αυτό είναι κάτι καινούργιο, άρχισε δειλά το 2012, συνεχίστηκε μέσα στο 2013 και το 2014». Ετσι, εμπλουτίζεται η ανθρωπογεωγραφία της περιοχής και υπάρχει περισσότερη ζωή τις ημέρες.
Ενοικιαστές και αγοραστές
Φυσικά, η μεγαλύτερη «αγορά» παραμένει αυτή της νύχτας ή αν προτιμάτε, της βραδινής διασκέδασης. Οι απώλειες μέσα στην κρίση υπολογίζονται στο 25% με 30% σε τάξη μεγέθους. Στην πραγματικότητα ανακυκλώνονται οι ίδιοι χώροι, ενώ ύφεση παρουσιάζεται και στην προσέλευση του κόσμου.
Αυτό μάλλον είναι καλό για τους μόνιμους κατοίκους, όπως τον κ. Παναγιώτη Τζεμπελίκο, ιδιοκτήτη σε κτίριο κατοικιών της CFCompany. Και εξομολογείται πως ήταν η αρχιτεκτονική και η ποιότητα του διαμερίσματος, αλλά και του κτιρίου συνολικά που μέτρησαν περισσότερο από τη ίδια την περιοχή. Και εύχεται σε λίγα χρόνια από σήμερα να περιοριστούν τα νυχτερινά μαγαζιά προς όφελος χώρων τέχνης και νέων κατοίκων. Ο κ. Γιώργος Σταματάκης διαχωρίζει τους ενοικιαστές από τους αγοραστές. «Για τους ενοικιαστές που αναζητούν μια πιο νέα αισθητική το Γκάζι είναι σχεδόν μονόδρομος. Ομως, ο ιδιοκτήτης δεν αγοράζει μόνο αισθητική, αλλά έχει επιπλέον απαιτήσεις που έχουν να κάνουν και με τα πλεονεκτήματα μιας περισσότερο μακροχρόνιας επένδυσης στην περιοχή».