Οπως (σχεδόν) όλοι όσοι έμειναν στην Αθήνα αυτό το καλοκαίρι, πριν από λίγες ημέρες ανηφόρισα ώς το Σινέ Παρί στην Πλάκα για να δω την πολυσυζητημένη γαλλική κωμωδία «Τι σου κάναμε, Θεέ μου;». Το βασικό στοιχείο της κωμωδίας είναι ο ρατσισμός του Κλοντ Βερνέιγ και της αμφίθυμης συζύγου του Μαρί, γονέων τεσσάρων θυγατέρων, οι οποίες –προς μεγάλη απογοήτευση του πατρός και της μητρός τους– παντρεύονται, κατά σειρά, έναν Aραβα, έναν Eβραίο, έναν Kινέζο και η τελευταία έναν Aφρικανό από την Ακτή Ελεφαντοστού.
Σε μια χώρα όπου ήδη από τη Γαλλική Επανάσταση υπήρχαν Αφρικανοί στην Εθνοσυνέλευση (ο γεννημένος στη Σενεγάλη Ζαν-Μπατίστ Μπελέ) και η ιστορική αναδρομή μάς επιτρέπει να εντοπίσουμε ότι από νωρίς οι υπήκοοι της αποικιακής αυτοκρατορίας συμμετείχαν ακόμη και στους πολέμους της (ποιος δεν έχει εντυπωσιαστεί από τις εικόνες Βιετναμέζων στρατιωτών του γαλλικού στρατού στη Θεσσαλονίκη το 1916), δεν είναι παράδοξη η εικόνα των τριών γαμπρών του Βερνέιγ να τραγουδούν όρθιοι τη Μασσαλιώτιδα. Λίγο αργότερα, κατά τη διάρκεια της ταινίας εμφανίζεται ο Αφρικανός πεθερός, εξίσου δύστροπος έναντι του λευκού, Γάλλου συμπέθερου. Οταν οι δύο συμπέθεροι έρχονται σε επαφή, ένα ιδεολογικό στοιχείο τούς συνδέει: είναι και οι δύο δεξιοί, γκωλιστές, ελαφρώς αντικομμουνιστές, βαρέως συντηρητικοί. Αν τους χωρίζει (όπως νομίζουν) το χρώμα και η πολιτισμική παράδοση, τους ενώνει η ιδεολογία και, δευτερευόντως, το καθολικό δόγμα. Σκεφτόμουν αυτό το πολυφυλετικό κράμα που είναι σήμερα η Γαλλία, περπατώντας στην παραλία της Αθήνας, από τον Μπάτη μέχρι τον Φλοίσβο.
Οπως κάθε Σάββατο και Κυριακή του θέρους, έτσι και το περασμένο Σαββατοκύριακο της αυγουστιάτικης πανσελήνου, χιλιάδες άνθρωποι πηγαινοέρχονταν: ηλικιωμένοι Ελληνες που παίζουν σκάκι ή χορεύουν ταγκό, Αφρικανοί που πωλούν την πραμάτεια τους, Ρώσοι και Πολωνοί που κάνουν νυχτερινό μπάνιο, αλβανικής καταγωγής νεαροί που βουτάνε στη θάλασσα από ψηλά, γυμνασιόπαιδα και λυκειόπαιδα από σχολεία στα οποία οι διαφορές στο χρώμα ή την καταγωγή δεν συνιστούν καν θέμα συζήτησης. Εκεί στην παραλία είναι μαζεμένη όλη η πραγματική Αθήνα, εκείνη που δεν χωράει σε καμία, δήθεν υψιπετή, πολιτική συζήτηση, αλλά υπάρχει και εξελίσσεται βουβή. Σε ένα τόσο διαφορετικό και δυναμικό περιβάλλον, ο μέσος Αθηναίος δεν μπορεί να παραμένει ένας αμυνόμενος, γραφικός Βερνέιγ α λα γκρέκα. Ας παρακάμψει τα «δύσκολα» σημεία και ας φτάσει αμέσως στα κοινά που, οπωσδήποτε, έχει με τον νέο –γείτονά του.