Πολλά από τα έργα πολιτιστικής υποδομής που βρίσκονται ακόμη και σήμερα στην επικαιρότητα, καθώς είναι «σε διαρκή εξέλιξη», απασχολούν τη δημοσιότητα ήδη από τη δεκαετία του 1990 ή του 2000. Θα είχε ενδιαφέρον να εντοπίσει κανείς έστω κι ένα δημόσιο έργο στον πολιτισμό που να μην έχει διαλύσει κάθε έννοια αρχικού χρονοδιαγράμματος και να μην έχει αναθεωρήσει και αναπροσαρμόσει τους στόχους του. Ζητούμενο, όμως, είναι όχι (μόνο) η ακριβής εκτέλεση ενός σχεδιασμού, αλλά η ίδια η ύπαρξη σχεδιασμού.
Πολλά δημόσια έργα πολιτισμού στην Αθήνα, που έχουν αρχίσει να εκτελούνται τα τελευταία χρόνια, γίνονται κατά κανόνα αποσπασματικά χωρίς να είναι αποτέλεσμα κάποιας γενικής ιδέας ή ευρύτερου στρατηγήματος για τον αστικό ανασχεδιασμό. Αν αποδοθούν προς χρήση, κάποια στιγμή (διότι κανένα χρονοδιάγραμμα δεν είναι αξιόπιστο) τότε ενδεχομένως να «κουμπώσουν» σε μια γενική εικόνα ή σε μια ρευστή συνθήκη βελτιωμένης λειτουργίας της πόλης. Αλλά και αυτό ακόμη είναι μια υπόθεση.
Μικρά ή μεγάλα έργα διαφημίζονται επί σειρά ετών χωρίς να είναι κανείς σε θέση να πείσει με επάρκεια για τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουν, και μάλιστα χωρίς, να είναι ζημιογόνα.
• Το Ακροπόλ Παλάς, στην οδό Πατησίων, το οποίο τρέχει να προλάβει το ΕΣΠΑ που ήδη εκπνέει, χρωμάτισε βιαστικά την πρόσοψη, χαρίζοντας σε όλους την αισιόδοξη εικόνα του, δίχως να είναι σαφές πότε και κυρίως πώς θα αξιοποιηθούν οι αχανείς χώροι του με τρόπο τέτοιο ώστε να μην επιβαρύνεται το κράτος, που είναι ιδιοκτήτης.
• Η Εθνική Πινακοθήκη έχει αναγκαστικά μεταθέσει στο 2017 την έναρξη λειτουργίας της, χωρίς φυσικά να δίνεται ούτε κατά προσέγγιση ο μήνας των εγκαινίων.
• Το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου έχει κάπως επιταχύνει τους ρυθμούς του, αλλά και πάλι είναι αποκλειστική ευθύνη του υπουργείου Πολιτισμού να εντάξει άμεσα έτοιμες μελέτες (που προσφέρονται και από ιδιωτικούς φορείς) στο νέο Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Πλαίσιο 2014-2020 και να ξεκινήσει τις αποκαταστάσεις των κτιρίων.
• Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρατείνει και προεκτείνει την εικόνα της μιζέριας και της υπολειτουργίας και μέσα στον επόμενο χρόνο. Η αναβάθμισή του θα έπρεπε να είναι η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα. Αντ’ αυτού έχει πλέον επέλθει εξοικείωση με την παρακμή των υποδομών του.
• Μικρότερα έργα στην Πλάκα (Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης) ή στο κέντρο της πόλης (Συλλογή Λοβέρδου στην οικία Τσίλλερ στην οδό Μαυρομιχάλη) μας δίνουν ένα μέτρο επίδρασης των αστικών παρεμβάσεων στη λειτουργία και την εμφάνιση της πόλης. Και τα δύο, παρά την πρόοδό τους, είναι «γεφύρια της Αρτας» και αναρωτιέται κανείς τι θα έκανε το ελληνικό κράτος εάν είχε να χειριστεί ένα πραγματικά μεγάλο έργο ή ένα κτίριο χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων.
Προτεραιότητες
Η αδυναμία εξεύρεσης λύσεων σε ένα λογικό χρονικό διάστημα χαρακτηρίζει την Αθήνα από τότε που έγινε πρωτεύουσα. Σήμερα, όμως, παρατηρείται το φαινόμενο μιας αδικαιολόγητης δυσκινησίας, που συνέπεσε με τη λήξη του τρέχοντος ΕΣΠΑ. Πέραν αυτού, όμως, υπάρχει ένα μείζον θέμα ιεράρχησης των προτεραιοτήτων. Η Εθνική Πινακοθήκη, π.χ., πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή (με ρυθμούς, όμως, επείγοντος και με εξασφάλιση μιας κεντρικής αίθουσας σε ρόλο προσωρινής Πινακοθήκης). Δεν νοείται, όμως, ένα κτίριο όπως το Ακροπόλ Παλάς, όσο ωραίο, σημαντικό και γοητευτικό κι αν είναι, να απασχολεί το υπουργείο Πολιτισμού για σχεδόν 20 χρόνια χωρίς ακόμη να μπορεί να πει κανείς όχι μόνο πότε θα παραδοθεί, αλλά και πώς θα είναι ευεργετικό για τους πολίτες και το ταμείο του κράτους.
Η Αθήνα εξακολουθεί να δικαιώνει τον τίτλο της πόλης των τυχαιοτήτων και της διαρκούς μετάθεσης των προθεσμιών.