Μπιενάλε: Επενδύοντας στην Ομόνοια

Μπιενάλε: Επενδύοντας στην Ομόνοια

2' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από το «Destroy Athens» και τον «Μονόδρομο» μέχρι την «Αγορά», οι τίτλοι της Μπιενάλε της Αθήνας συμβαδίζουν πάντα με το πνεύμα της εποχής. Ο καινούργιος -«Ομόνοια»- δεν αποτελεί εξαίρεση. Δεν υποδηλώνει μόνο αυτό που χρειάζεται αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα ώστε να ξεφύγει από το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει, αλλά και αναφέρεται σ’ ένα πρωτότυπο μοντέλο πολιτιστικής διαχείρισης που στηρίζεται στη συλλογικότητα, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη.

Το «αβαν-γκάρντ» είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά στο χώρο της τέχνης – τις περισσότερες φορές, βεβαίως, χωρίς λόγο. Ομως, αυτό που κάνουν σήμερα οι ιδρυτές της Μπιενάλε της Αθήνας, Ξένια Καλπατσόγλου και Πολύδωρος Καρυοφύλλης, θεωρείται πράγματι πρωτοποριακό. Αλήθεια, δεν έχει ξαναγίνει παγκοσμίως. Μέσα από την ιδέα της ανατροπής και την αποδόμηση του ίδιου του θεσμού παράγουν κάτι που ούτε οι ίδιοι δεν ξέρουν τι είναι και το οποίο  μέχρι στιγμής δεν περιλαμβάνει καν έργα τέχνης! «Οταν κάποιος ακούει τη λέξη “Μπιενάλε”, αυτομάτως θεωρεί ότι είναι μια έκθεση», λέει ο Πολύδωρος Καρυοφύλλης (γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Poka Yio), «όμως εμείς θέλουμε να φτιάξουμε ένα κοινωνικό εργαστήρι ιδεών στη μέση μιας πόλης που στροβιλίζεται με ιλιγγιώδη τρόπο. Τι θα πράξει αυτό το εργαστήριο θα σας πούμε ειλικρινά πως δεν γνωρίζουμε. Αλίμονο αν γνωρίζαμε, γιατί τότε θα κατασκευάζαμε μια βιτρίνα για να εικονοποιήσουμε τις δικές μας πεποιθήσεις και ιδέες. Είναι work in progress. Θέλουμε, όμως, να φτιάξουμε κάτι οργανικό και να προκαλέσουμε τη συμμετοχή».

Ετσι, με διευθυντή προγράμματος τον Ιταλό ανθρωπολόγο Μασιμιλιάνο Μολόνα, η Μπιενάλε της Αθήνας ξεκινά ένα διετές, εξελισσόμενο πείραμα με τη συμμετοχή ερευνητών, ακαδημαϊκών, ακτιβιστών, εικαστικών όλου του κόσμου. Επίκεντρο των δραστηριοτήτων θα είναι η ευρύτερη περιοχή της πλατείας Ομονοίας.

Το επίσημο πρόγραμμα άρχισε τον περασμένο Νοέμβριο στο Ρεξ, με ένα συνέδριο όπου συζητήθηκαν θέματα από την εναλλακτική οικονομία και τα καπιταλιστικά προβλήματα, όπως η «επισφαλής εργασία», μέχρι την πολιτική και την τέχνη, ενώ στο «Μπάγκειον», το παλιό ξενοδοχείο της Ομόνοιας, φιλοξενήθηκαν για ένα δεκαήμερο διάφορες καλλιτεχνικές ομάδες, οι οποίες προέβησαν σε μια σειρά από συμμετοχικά πρότζεκτ. 

Μπορεί να είναι παράξενο ή δυσνόητο, ωστόσο αυτό το «κάτι» που προσπαθεί να κάνει η Μπιενάλε παρουσιάζει τρομερό ενδιαφέρον. Δεν είναι τυχαίο που οι διοργανωτές «δέχονται δεκάδες αιτήματα το μήνα από ξένους δημοσιογράφους για να γράψουν γι’ αυτό» ούτε που το European Cultural Foundation τους βράβευσε φέτος με το «ECF Princess Margriet Award» και συνεχίζει να βρίσκεται στο πλευρό τους (η Κάθριν Γουότσον, διευθύντρια του σημαντικού αυτού ευρωπαϊκού πολιτιστικού ιδρύματος, τους τιμά με την παρουσία της σε κάθε τους εκδήλωση). Ασε που η πόλη γεμίζει κάθε τόσο με ένα σωρό ξένους διανοουμένους.

Χωρίς να υπάρχουν οι απαιτούμενοι οικονομικοί πόροι που θα στηρίξουν στο ακέραιο αυτήν τη διοργάνωση, η Ξένια και ο Πολύδωρος συνεχίζουν σαν ήρωες σταθερά το έργο τους. Μπορεί η καινούργια Μπιενάλε να είναι μια διαφορετική επιμελητική πρακτική, όμως δεν παύει να αποτελεί εικαστικό γεγονός με έντονο δημοκρατικό χαρακτήρα. Πολύ λίγα συλλογικά εγχειρήματα έχουν πετύχει σ’ αυτήν τη χώρα. Ακόμη και αν η Μπιενάλε της Αθήνας αποτύχει -που αμφιβάλλω, αν κρίνουμε μόνο από την πρόσφατη προσέλευση του κοινού-, κάτι καλό θα βγει από αυτή την υπόθεση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή