Η συναρπαστική υδάτινη εποχή των πόλεων

Η συναρπαστική υδάτινη εποχή των πόλεων

2' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οι πόλεις αλλάζουν. Ακολουθούν καμπύλες και κύκλους ακμής και παρακμής. Σήμερα, όπως λίγες φορές στην πρόσφατη Ιστορία, οι πόλεις υποδέχονται δίκτυα ιδεών με τη φιλοδοξία να φέρουν ευημερία μέσα από την αλληλεπίδραση και τη συνέργεια. Πόλεις πρώτης, δεύτερης και τρίτης ταχύτητας αναδύονται ως κέντρα καινοτομίας, επιχειρηματικότητας και πολιτισμού και, φυσικά, η αρχιτεκτονική έρχεται να επιταχύνει, να συμβολίσει και να υπηρετήσει αυτούς τους στόχους.

Θα έβαζε κανείς και την Αθήνα ανάμεσα στις πόλεις εκείνες που, με άξονα το νερό και τις τεράστιες δυνατότητες που δίνει η γειτνίαση με το υδάτινο στοιχείο, αλλάζουν ταχύτητα και δημιουργούν νέα κέντρα διεθνούς ενδιαφέροντος. Το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος θα μπορούσε να είναι ένας από τους ευρωπαϊκούς πόλους που αναδύονται σε παραθαλάσσια αστικά σημεία και σίγουρα, μελλοντικά, σειρά θα πάρει το Ελληνικό. Αλλά, τώρα, έρχεται το Αμβούργο να ηγηθεί αυτής της τάσης, καθώς πλησιάζουν τα εγκαίνια του νέου Μεγάρου Μουσικής, του Elbphilarmonie, που ολοκληρώνεται μέσα στο νερό, πάνω σε παλαιότερο κτίριο αποθηκών, σε αρχιτεκτονικά σχέδια των Ελβετών Herzog & de Meuron. Στην Αμβέρσα, αποκαλύφθηκε ο λιμενικός σταθμός, ένα από τα τελευταία έργα της Ζάχα Χαντίντ, καθώς ενσωματώνει ένα παλιό κτίσμα της πυροσβεστικής και δημιουργεί ένα γλυπτικό έμβλημα που μεταβάλλει τη σηματοδότηση του λιμανιού είτε από τη στεριά είτε από τη θάλασσα. Στην Κοπεγχάγη, πόλη της καινοτομίας, αναπλάθεται η νήσος Κρίστιανχολμ μέσα στην πόλη και μετατρέπεται σε κέντρο ψυχαγωγίας, εμπορίου και κατοικίας. Και λίγο παρακάτω, στο λιμάνι της Κοπεγχάγης, οι Foster & Partners προχωρούν πάνω στο νερό την έδρα της Ferring Pharmaceuticals A/S, ένα ανεστραμμένο ζιγκουράτ που θα ολοκληρωθεί το 2019.

Ενδεικτικά τα παραδείγματα, που δείχνουν την προέκταση μιας διαρκούς τάσης επανεφεύρεσης της ταυτότητας των πόλεων. Η Στοκχόλμη υψώνει τον ψηλότερο ουρανοξύστη της χώρας και παραθαλάσσιες πόλεις όπως το Ρότερνταμ, η Μασσαλία, η Βαλένθια και το Πόρτο μετέχουν ενός ευρύτερου προβληματισμού για τη διεύρυνση του προσανατολισμού με άξονα το εμπόριο, τον τουρισμό και την κατοικία.

Ολη αυτή η αναδιοργάνωση της αρχιτεκτονικής ως εμβλήματος καινοτομίας έρχεται να προεκτείνει μια παλιά συζήτηση της δεκαετίας του 1980, όταν η τότε ανάδυση της αρχιτεκτονικής του σταρ σίστεμ συμβάδιζε με νέα κοινωνικά πρότυπα στην κόψη του Ψυχρού Πολέμου. Η νέα Βαρκελώνη γεννήθηκε εκείνη την εποχή (στην ευθεία για τους Ολυμπιακούς του 1992) ανοίγοντας το παραθαλάσσιο μέτωπο, και ήταν εκείνη την εποχή που η ανοικοδόμηση στον Τάμεση άλλαζε την κορυφογραμμή στο Λονδίνο. Τη δεκαετία του 1990, το Βερολίνο σκέφτεται σοβαρά να αξιοποιήσει τα υδάτινα δίκτυα και η Νήσος των Μουσείων είναι ένα διαρκές πρότζεκτ, με το Μουσείο της Περγάμου να αναπλάθεται τώρα εκ βάθρων πολύ κοντά στο υπό ανακατασκευή παλάτι του Κάιζερ, δίπλα στο ποτάμι. Αν πάει κανείς πιο μακριά από την Ευρώπη, ας υπολογίσει τη δυναμική της Νέας Υόρκης και ας σημειώσει το Cube, το νέο εστιατόριο που θα υπερίπταται του ποταμού Χάτσον, σαν χρυσός διάφανος κλωβός ανάμεσα στα φουγάρα παλιού υδροηλεκτρικού σταθμού. Και στην Αυστραλία, ένα από τα εμβλήματα του μεταπολεμικού κόσμου, η Οπερα του Σίδνεϊ, θα αποκατασταθεί πλήρως έπειτα από πολλά χρόνια για να δώσει νέα αίγλη στην πόλη με άξονα το υδάτινο στοιχείο.

Ολη η ιστορία της μεταβολής των πόλεων, μια συναρπαστική διαδρομή που πηγαίνει πίσω στην ελληνιστική εποχή αλλά απογειώνεται με τους δρόμους εμπορίου από το Αμστερνταμ προς την Ασία, τον 17ο αιώνα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ελευθερία ιδεών. Η Αθήνα, μέσα σε μια άχαρη περίοδο της ιστορίας της, απέκτησε το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος στο παραθαλάσσιο μέτωπό της και αυτό από μόνο του είναι ένα γεγονός τεράστιας οικονομικής και πολιτισμικής σημασίας. Σκέφτεται κανείς, πόλεις σαν τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, που ορίζονται από την κουλτούρα του νερού, πόσες καινοτόμους ιδέες θα μπορούσαν να γεννήσουν και να προκαλέσουν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή