Δεν ξέρω αν είναι κατανοητή ή αποδεκτή η έννοια «βαθιά Αθήνα» και αν και κατά πόσον ερμηνεύεται με τον ίδιο τρόπο. Για τους περισσότερους μπορεί να είναι η Πλάκα, αλλά για πολλούς άλλους «Αθήνα» είναι οι μικρές πατρίδες στις παλιές αστικές συνοικίες. Είναι διάσπαρτες σε μια πολύ μεγάλη έκταση, απλώνονται και αναφύονται. Δεν έχασα την ευκαιρία να χωθώ σε μερικά στενά του Παγκρατίου, καθώς ο δρόμος μου με είχε φέρει στο ωραίο «Λεξικοπωλείο» της οδού Στασίνου.
Πολλές φορές είχα περπατήσει στα δρομάκια με τα αρχαία ονόματα: Παυσανίου, Ιπποδάμου, Ελλανίκου, Φαίδρου, Νικοσθένους. Επέστρεψα για να δω και πάλι τη γωνία Ελλανίκου και Τελεσίλης, όπου τα ωραία γωνιακά σπίτια στέκονται στα πόδια τους. Ηταν προχωρημένο απόγευμα Οκτωβρίου, οι ώχρες στα παλιά σπίτια βάθαιναν και το γκρίζο των πολυκατοικιών μαλάκωνε. Aν και αρχικά το βλέμμα μου το τραβούσε η όψη των προπολεμικών διώροφων σπιτιών, η ματιά διευρυνόταν ώστε να συμπεριλάβει όλα όσα έβλεπα και ήταν αθηναϊκή κατοικία. Σε ορόφους, σε ισόγεια, πίσω από τέντες και κουρτίνες, σε ακάλυπτους και ρετιρέ.
Ενιωθα στο επίκεντρο μιας αθηναϊκής πλατφόρμας.
Το Παγκράτι σε αυτούς τους δρόμους που περπατούσα ώς την Πλατεία Πλαστήρα και στις παρυφές του Αλσους είχε μια δική του γλύκα, που εξέβαλλε σε ένα ύφος του 20ού αιώνα. Οι περισσότερες πολυκατοικίες ήταν από την περίοδο 1955-1970, αλλά είδα και τις πολυώροφες του 2000-2005 και μια-δυο με ωραίο ντιζάιν, όπως στο 13 της μικρής οδού Ηρώνδα (δείτε και την πόρτα στο διπλανό σπιτάκι, στον αριθμό 11, συνδυασμός κλασικισμού και αρ ντεκό). Ολος αυτός ο περίγυρος γινόταν προοδευτικά μαγευτικός, επιδρούσε ως μια αθηναϊκή φαντασμαγορία, στα όρια, όμως, μιας ταπεινής και ρεαλιστικής εκδοχής. Υπήρχε, ωστόσο, ένα παραμύθι.
Ενιωσα ιδιαίτερα αυτήν την αίσθηση στο τέρμα της οδού Αριστοξένου, μετά τη Νικοσθένους. Εκεί, σταματάς αναγκαστικά σε ένα αδιέξοδο, καθώς έχεις φθάσει στα όρια του Αλσους Παγκρατίου. Μπροστά σου είναι φύση, λίγο άγρια, σαν ξεχασμένη εξοχή. Αριστερά όμως, μια προπολεμική πολυκατοικία μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Αρχικά πίστεψα ότι ήταν εγκαταλελειμμένη, καθώς από δύο όψεις φαινόταν κενή, αλλά πρόσεξα ίχνη ζωής στους ορόφους. Με γκρι αρτιφισιέλ στην πρόσοψη, σκούρα καφέ στόρια και λευκά κουφώματα, στεκόταν μπροστά μου αγέρωχη παρά την εγκατάλειψη και παρότι ήταν ένα κτίσμα από μπετόν που μου έδινε την εντύπωση ενός παρατημένου πύργου. Ηταν πολύ διαφορετική η εντύπωση από μια άλλη προπολεμική πολυκατοικία που είχα μόλις προσπεράσει στην οδό Φαίδρου 7. Με ροδακινί σοβά, φινιστρίνια και εξώθυρες σφυρήλατες, σε γραμμικό μοντερνισμό και ύφος αρ ντεκό, σε συνδυασμό χρωμάτων, λευκού και εκείνου του παλιού κόκκινου, που ένας ζωγράφος θα ήξερε να μας εξηγήσει την καταγωγή του. Σταδιακά, το βλέμμα αναζητούσε το μη προφανές. Εβλεπα στην απόληξη της Ιπποδάμου, τα δύο παλιά σπίτια στη σειρά, όπως και τα άλλα δύο μεσοπολεμικά όπως φαίνονται στην οδό Ηλιοδώρου. Το ίδιο με εντυπωσίασε η αστική οργάνωση της πολυκατοικίας στην Ιπποδάμου 18, χτισμένη πιθανώς περί το 1955. Δείτε τα γράμματα και τους αριθμούς «Ιπποδάμου 18» δίπλα στην είσοδο. Μικροί θησαυροί της πόλης. Ξαναγύρισα στην οδό Τελεσίλης και Ελλανίκου. Το παλιό, έρημο σπίτι στη γωνία επέτρεπε λοξές ματιές σε μια χορταριασμένη αυλή.