Είναι ένα πολύ παλιό σπίτι, το σπίτι του ποιητή Ναπολέοντος Λαπαθιώτη (1888-1944). Στέκει ετοιμόρροπο εδώ και δεκαετίες, ένας ερειπωμένος πύργος τυλιγμένος με πράσινες λινάτσες, στεφανωμένος με πυκνή βλάστηση, αποσυρμένος από την τύρβη. Βρίσκεται στη γωνία των οδών Οικονόμου και Κουντουριώτου, στα Εξάρχεια, και στην κοινή θέα αφήνει ελάχιστα, όσα μόνον εξέχουν πάνω ή πίσω από τις σκαλωσιές. Θα το ξεχωρίσετε από το μεγάλο αέτωμα που χαρακτηρίζει την πρόσοψη επί της Οικονόμου, αλλά αν ανεβείτε τα σκαλάκια της Κουντουριώτου, θα δείτε τον πίσω κήπο, και από τις γάτες που μπαινοβγαίνουν εύκολα φαντάζεται κανείς την κατάσταση που επικρατεί. Σαύρες, έντομα και τρωκτικά έχουν τον δικό τους ελεύθερο χώρο. Αυτός ο ερειπιώνας ζώνεται από πικροδάφνες με λευκά και ροζ άνθη, και από τα σκαλάκια στο πλάι του σπιτιού μπορείτε να δείτε αριστερά και σε απόσταση ένα όμορφο νεοκλασικό σπίτι, με μια ρομαντική απόχρωση τερακότας. Είναι ένα σκηνικό που στη μέση κατακλύζεται από την επιβλητική παρουσία του σπιτιού του εστέτ ποιητή Ναπολέοντος Λαπαθιώτη.
Οταν ο Γιώργος Ιωάννου εγκαταστάθηκε στη γειτονιά (Δεληγιάννη 3) το 1971 έσπευσε να το ανακαλύψει, όπως έγραφε το 1984 στο περιοδικό «Λέξη». Το περιγράφει, δίπατο, με ισόγειο από την πλευρά της Οικονόμου, τεράστιο… «Στο τζαμικιάνι», γράφει, «όπου καταλήγει η σκάλα, σώζονται ακόμη μικρά χρωματιστά τζάμια, που τόσο συνηθίζονταν τότε στα αρχοντικά». Στα μάτια του Ιωάννου έστεκε ήδη «ξεφτισμένο» αλλά όχι ετοιμόρροπο. «Κάτω από το σοβά υπήρχαν χοντροί τοίχοι φτιαγμένοι με μεγάλες πέτρες».
Το κοιτούσα και πάλι όταν το πλησίασα πρόσφατα. Τι θα έλεγε ο Ιωάννου αν το έβλεπε έτσι όπως φάνταζε στα μάτια μου, σε προχωρημένη ετοιμορροπία. Από την πίσω πλευρά μπορεί κανείς να δει τα παλιά παντζούρια, τα λεγόμενα γερμανικά, που μας δείχνουν ότι είναι ένα πολύ παλιό σπίτι (για τα αθηναϊκά δεδομένα), χτισμένο σύμφωνα με τα στοιχεία γύρω στο 1870. Θυμίζει αντίστοιχα αστικά σπίτια στην Πειραιώς και ολόγυρα, εκεί όπου υπήρχαν πολλοί αστοί την περίοδο 1840-1910. Αλλά και ο ίδιος ο Λαπαθιώτης, γιος στρατηγού, κατέληξε νεότατος στο σπίτι της Οικονόμου αφού πρώτα είχε περιπλανηθεί ακολουθώντας τις οικογενειακές διαδρομές σε πόλεις (Ναύπλιο, Αγρίνιο) αλλά και σε πολλές αθηναϊκές διευθύνσεις. Υπήρξε νομάς των Αθηνών πριν φωλιάσει στο ψηλό σπίτι των Εξαρχείων.
Για να αναστηλωθεί το σπίτι, απαιτούνται πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ και η όψη του προκαλεί θλίψη. Η κατάσταση του σπιτιού, διατηρητέου από το 1984, έχει ξεπεράσει προ πολλού το όριο του ρομαντικού ερειπίου. Ετσι που είναι κρυμμένο από τις σκαλωσιές, δύσκολα μπορεί κανείς να οργανώσει στο μυαλό του την εσωτερική διαρρύθμιση, αλλά είναι πολύ πιθανόν η βιβλιοθήκη του Ναπολέοντος Λαπαθιώτη, την οποία φρόντιζε με πάθος, να βρισκόταν σε ένα από τα μεγάλα δωμάτια του ισογείου. Εκεί μάζευε τα βιβλία του και τη συλλογή των αποκομμάτων του. Από τα παράθυρα θα έβλεπε άλλα δίπατα σπίτια, ο δρόμος θα ήταν χωμάτινος, και κάποιος πλανόδιος μανάβης μπορεί να περνούσε απ’ έξω. Μέσα υπήρχαν βιβλία και σκέψη και ενατένιση, και έξω οι νυχτερινές περιπλανήσεις και ο κόσμος της Αθήνας. Ηταν ένα θύλακος αστικής ζωής σε μια περιοχή με βαθύ αθηναϊκό αποτύπωμα. Αρκεί να περπατήσει κανείς ακόμη και σήμερα ανάμεσα στα Εξάρχεια και στο Μουσείο.