Υπήρχε κάποτε εποχή που το ισόγειο κατάστημα που τώρα έστεκε μπροστά μου ερειπωμένο θα ήταν έτοιμο κάθε πρωί να υποδεχθεί τη γειτονιά. Ο ιδιοκτήτης του ούτε θα φανταζόταν ότι απέναντι ακριβώς θα χτιζόταν κάποτε το Μουσείο Ακρόπολης. Από το μπαλκόνι του ορόφου, με τα τέσσερα φουρούσια και τις δύο μπαλκονόπορτες, πλαισιωμένες από ένα παράθυρο εκατέρωθεν, θα ήταν ανεμπόδιστη η θέα στην Ακρόπολη, και από την πλαϊνή εξώθυρα θα ανέβαιναν οι ιδιοκτήτες ή οι ενοικιαστές στην κατοικία του πρώτου ορόφου. Μία αθηναϊκή σταθερά. Κατάστημα στο ισόγειο, σπίτι στον όροφο. Το σπίτι της οδού Χατζηχρήστου 6, κλειδαμπαρωμένο και ερειπωμένο, συνιστούσε εκείνη τη στιγμή που το περιεργαζόμουν την επιτομή της αθηναϊκής κατοικίας στις αρχές του 20ού αιώνα.
Θα ήταν ένα όμορφο σπίτι στην εποχή του και θα έμοιαζε με πολλά ακόμη παρόμοια σπίτια στην περιοχή κάτω από το Ηρώδειο και το κτίριο Βάιλερ. Εχουν μείνει αρκετά, σε μικρά μέτωπα ή σκόρπια, και δίνουν μια ιδέα για το πώς ήταν η περιοχή του Μακρυγιάννη έως τον πόλεμο. Η προπολεμική εικόνα διατηρήθηκε λίγο – πολύ έως το 1960, όταν η ανοικοδόμηση των μικρών σπιτιών επιταχύνθηκε.
Αλλά αυτό το σπίτι της οδού Χατζηχρήστου 6, με το μεγάλο βάθος και τη δίριχτη κεραμιδένια στέγη, μου πρόσφερε ένα δώρο. Αν και κλειστό και φαινομενικά στραγγισμένο από ζωή, το σπίτι αυτό ανέπνεε όχι μόνον από τη διαβρωμένη στέγη και τα κουφώματα αλλά και από την εξώθυρα, που, αν και μανταλωμένη, βρήκα το τζάμι της σπασμένο. Χωρίς δεύτερη σκέψη, πλησίασα και έριξα λαθραία ματιά στο εσωτερικό της εισόδου.
Ηταν η επανάληψη της ίδιας κίνησης, μιας πανομοιότυπης τελετουργικής αντίδρασης που παρατηρείται κάθε φορά που μία εξώθυρα προσφέρει αυτήν την ευκαιρία. Εφερα στον νου λαθραίες ματιές στις σκονισμένες εισόδους και στα ξεχαρβαλωμένα κλιμακοστάσια αναρίθμητων σπιτιών της Αθήνας που μένουν ακίνητα και παγωμένα στον χρόνο. Θυμήθηκα τα αρ νουβό γύψινα που είχα δει στο εσωτερικό του ξενοδοχείου Sans Rival στη Λιοσίων ή την τόσο ατμοσφαιρική σκάλα στο ερειπωμένο αρχοντικό στη γωνία Αχαρνών και Μακεδονίας 29… Τα μαντεμένια στολίδια στο μαρμάρινο κλιμακοστάσιο της οδού Περικλέους 37, την ξύλινη σκάλα στο κλειστό σπίτι Λέσβου και Πόρου, τη γαλάζια μπορντούρα στην είσοδο του αρχοντόσπιτου στην οδό Εφέσου 9… Πόσα σπίτια κλειστά, διάσπαρτα σε όλη την Αθήνα, με μασίφ σκάλες που κανείς δεν μπορεί να φτιάξει σήμερα… Ετσι, και το σπίτι της οδού Χατζηχρήστου 6 ήρθε να προστεθεί σε εκείνη τη βουβή λίστα των θλιμμένων σπιτιών της Αθήνας, που στέκουν διπλομανταλωμένα και ερειπωμένα, σαν ξεχασμένοι και ανεπιθύμητοι ηλικιωμένοι. Και μέσα από τη θυρίδα φωτός στο τζάμι της εξώπορτας, ήρθε να μου αποκαλύψει την ξύλινη σκάλα του με τα 12 σκαλοπάτια της έως την πρώτη στάση και την πρώτη κούρμπα στην κουπαστή για να συνεχίσει μετά προς τον όροφο στα γεμάτα υγρασία δωμάτια που κάποτε ήταν μια οικογενειακή εστία.
Η σκάλα της οδού Χατζηχρήστου ήταν μισοκαλυμμένη με μπάζα και σκουπίδια. Είδα ακόμη και ένα ατόφιο κεραμίδι βυζαντινού τύπου, όμοιο με αυτά που έχει η στέγη, δίπλα σε άλλα που είχαν γίνει θρύψαλα, ψημένα σε ποιος ξέρει ποιον κεραμοποιό της Αθήνας. Το ξύλινο κεφαλόσκαλο, τορνευτό με σειρά από δαχτυλίδια, στην καλύτερη περίπτωση θα αποκτήσει πιστό αντίγραφο αν κάποτε αυτό το σπίτι αναστηθεί. Αρκούσαν μερικά δευτερόλεπτα λαθραίας θέας προς την είσοδο αυτής της κάποτε αστικής οικίας για να συναρμολογηθεί εκ νέου η ζωή της. Απέναντι στη γωνία της Μητσαίων, ένα άλλο παλιό σπίτι επισκευάζεται. Πιο κάτω προς τη Ροβέρτου Γκάλι, μια συστάδα σπιτιών ευημερεί. Αφησα πίσω το σπίτι της Χατζηχρήστου, με την εικόνα της σκάλας στο μυαλό.