Μία πολυκατοικία στην οδό Ευελπίδων, με θέα προς το Πεδίον του Αρεως, μου ξεδίπλωσε ξεχασμένους κόσμους. Ανέβαινα την Κοδριγκτώνος, έναν δρόμο με αρχοντιά, που μετά τη Δροσοπούλου και τη γωνία του Πανελληνίου, συνεχίζει ως Ευελπίδων. Αυτές οι παρυφές της Κυψέλης, σε γειτνίαση με τη Μαυρομματαίων και την ενδοχώρα της Σπετσών, της Αιγίνης και της Κερκύρας, διατηρούν πάντα ένα ορισμένο ύφος. Ισως να οφείλεται στο άνοιγμα προς το Πεδίον του Αρεως, στα ηλιόλουστα διαμερίσματα, στη μεγάλη εξωστρέφεια που κερδίζουν όλες οι προσόψεις στη σειρά.
Τις παρατηρούσα καθώς ανέβαινα και καθώς η Κοδριγκτώνος άλλαζε σε Ευελπίδων και ένιωθα ότι είχα περάσει στη «δημοκρατία της Κυψέλης». Εδώ που ήταν κάποτε οικόπεδα, μάντρες, διώροφα, μονώροφα, ταβέρνες και μικρομάγαζα, μια παλιά γειτονιά με αυλές, ρέματα, χωματόδρομους και παιχνίδι στον δρόμο, έβλεπα τώρα τις παλιές, ήδη, πολυκατοικίες που αντικατέστησαν εκείνον τον κόσμο. Εβλεπα το κάποτε «νέο», να είναι ήδη παλαιικό, και ίσως ακατάληπτο για τους νεότερους.
Αυτοί οι κύκλοι της ζωής είναι γοητευτικοί μέσα στην πόλη και καθώς είχα περάσει το σημείο όπου άλλοτε ήταν το Θέατρο Σμαρούλα, έφτασα στον αριθμό 13 της Ευελπίδων. Είναι μια αρχοντική πολυκατοικία, που είναι ήδη 60 ετών, αλλά όταν χτίστηκε εκπροσωπούσε τη συγκρατημένη πολυτέλεια που ζητούσε μια μερίδα αστών σε πολυκατοικίες που φίλτραραν κλασικές υπομνήσεις στη μορφολογία τους. Είναι εκείνες οι πολυκατοικίες του ’50, που κάποιοι θεωρούσαν πολύ συντηρητικές και κάποιοι πολύ κομψές. Είναι το δίχως άλλο κομμάτι της Αθήνας.
Στην πρόσοψη έβλεπα τους μαρμάρινους πεσσούς και το υπέρθυρο, που ακολουθούσε εκείνο το πρότυπο επισημότητας και συνοικιακού μεγαλείου, που έβλεπε κανείς σε κάποιες πολυκατοικίες της δεκαετίας του ’50 στις αστικές γειτονιές. Σε ορισμένες από αυτές τις πολυκατοικίες, το πρόπυλο είχε κίονες ιωνικού ρυθμού, αλλά στην περίπτωση της Ευελπίδων 13, υπήρχαν τετραγωνισμένοι πεσσοί με δωρικό κιονόκρανο και βάση. Ηταν η είσοδος σε έναν κόσμο αστικής τελετουργίας. Αλλωστε, η πολυκατοικία αυτή, όπως μου εξηγούσε λίγο μετά, σε ένα φιλόξενο διαμέρισμα, ο κ. Κάρολος Σκούρας, δεν είχε αρχιτέκτονα, αλλά ήταν έργο του έμπειρου μηχανικού Αννίβα Αρνέλλου, ο οποίος σχεδίασε αυτήν την πολυκατοικία στο άδειο τότε οικόπεδο. Ηταν εξαρχής ένα κτίριο με καλά υλικά, καταφύγιο και διπλό ασανσέρ όπως άρμοζε τότε. Πλάνα από την είσοδο είχαν περάσει σε ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του ’60. Οχι τυχαία, καθώς ήταν μια πολυκατοικία γεμάτη αστούς, δημοσιογράφους και συγγραφείς. Εκεί, στον πέμπτο, έμενε ο Αλέκος Σακελλάριος, και πιο πάνω, στην οδό Σπετσών, ο Νίκος Τσιφόρος. Πιο κάτω, γωνία με την Κυψέλης ήταν το ωραίο σπίτι του Ιωάννη Πασσά, του εκδότη της εγκυκλοπαίδειας του «Ηλιου» και μεγάλου συλλέκτη έργων τέχνης, κυρίως ασιατικής και ολόγυρα σπίτια και πολυκατοικίες, ανάκατες με μονώροφα που στέγαζαν ταβέρνες και αποθήκες. Τροίας και Σπετσών ήταν η ταβέρνα του Γιάννη, ονομαστή στην εποχή της. Ακούω αυτά και άλλα πολλά, σε ένα από τα διαμερίσματα της Ευελπίδων 13. Ηταν μικρή, αλλά πολύ καλή η ταβέρνα του Γιάννη (του Κικίδη) και εκεί με δύο κιθαρίτσες παρέα, έβλεπε κανείς τον Αλέκο Σακελλάριο.
Ηταν ο μικρόκοσμος της Κυψέλης, που σήμερα, αντανακλάται μόνο ως ατμόσφαιρα και απόηχος σε αυτές τις παλιές πολυκατοικίες, τις άλλοτε περιζήτητες. Είναι και τώρα καλές, και το διαπίστωσα κατεβαίνοντας με το παλιό ασανσέρ και φθάνοντας στην είσοδο με τις τρίφυλλες πόρτες και τους καθρέφτες. Υπήρχε η μυρωδιά ενός άλλου κόσμου.