ΛΟΝΔΙΝΟ. Το κλίμα του πλανήτη μας διατάραξε ο εποικισμός της αμερικανικής ηπείρου τον 15ο αιώνα, εξαιτίας της μαζικής εξόντωσης του αυτόχθονος πληθυσμού, σύμφωνα με μεγάλη έρευνα του πανεπιστημίου University College του Λονδίνου. Η ομάδα ερευνητών εκτιμά ότι η αναταραχή, που ακολούθησε την εγκατάσταση Ευρωπαίων εποίκων, οδήγησε στην εγκατάλειψη τεράστιων εκτάσεων καλλιεργημένης γης, οι οποίες επανήλθαν στη φυσική τους κατάσταση, επιτρέποντας την ταχεία ανάπτυξη δένδρων, ενώ η δέσμευση τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα μείωσε δραστικά τη θερμοκρασία του πλανήτη.
Η περίοδος αυτή ονομάστηκε «μικρή εποχή παγετώνων», που επηρέασε και το κλίμα της ευρωπαϊκής ηπείρου. «Η μαζική εξόντωση των αυτοχθόνων της Αμερικής οδήγησε στην εγκατάλειψη μεγάλων εκτάσεων καλλιεργημένων γαιών και στη μεταβολή της επιφανειακής θερμοκρασίας», αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης δρ Αλεξάντερ Κοχ. Η ομάδα εξέτασε τον συνολικό αριθμό των κατοίκων της αμερικανικής ηπείρου πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων το 1492 και υπολόγισε τον αριθμό των κατοίκων που υπέκυψαν τα επόμενα χρόνια εξαιτίας των αλλεπάλληλων επιδημιών, πολέμων και της κατάρρευσης των τοπικών κοινωνιών.
Οι επιστήμονες του UCL υπολόγισαν ότι 60 εκατ. άνθρωποι ζούσαν στην αμερικανική ήπειρο στα τέλη του 15ου αιώνα (ποσοστό 10% του συνολικού πληθυσμού της γης). Μέσα σε έναν αιώνα, ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί στα πέντε με έξι εκατομμύρια.
Η καλλιεργημένη γη είχε έκταση ίση με αυτή της σύγχρονης Γαλλίας, ενώ μετά την εξαφάνιση των αυτοχθόνων, οι καλλιεργημένες εκτάσεις επέστρεψαν στη φυσική τους κατάσταση. «Την περίοδο εκείνη, τα ποσοστά διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα υποχώρησαν δραστικά, επιτρέποντας την πτώση των μέσων θερμοκρασιών», εξηγεί στο BBC ο συντάκτης της μελέτης καθηγητής Μαρκ Μέισλιν.
Ο καθηγητής κλιματικών μελετών του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, Εντ Χόκινς, λέει: «Η επιστημονική κοινότητα αντιλαμβάνεται τη λεγόμενη μικρή περίοδο των παγετώνων ως αποτέλεσμα διάφορων παραγόντων, όπως τη μείωση των ποσοστών διοξειδίου του άνθρακα, μία σειρά μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων, τη μεταβολή στη χρήση γης και την προσωρινή υποχώρηση της ηλιακής δραστηριότητας.
Η νέα μελέτη δείχνει ότι η υποχώρηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα οφειλόταν εν μέρει στον εποικισμό της αμερικανικής ηπείρου και στην παρεπόμενη κατάρρευση των αυτοχθόνων πληθυσμών, που επέτρεψαν στα είδη χλωρίδας να αναπτυχθούν και πάλι χωρίς περιορισμό. Η ανθρώπινη δραστηριότητα επηρέαζε το κλίμα πολύ πριν από την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης».
Η εκτενής μελέτη του UCL δείχνει έτσι ότι η μεγάλη εξόντωση του αυτόχθονος πληθυσμού στην αμερικανική ήπειρο άφησε ανεξίτηλο σημάδι στον πλανήτη, πολύ πριν από τη συστηματική καταστροφή του περιβάλλοντος που σημειώθηκε τον 20ό αιώνα.