Σκεφτείτε την αγαπημένη σας συνταγή.
Ας υποθέσουμε πως είναι κάποιο comfort food, όπως μακαρόνια με κόκκινη σάλτσα. Τα βασικά υλικά είναι τα μακαρόνια και οι τομάτες, τα κρεμμύδια και το ελαιόλαδο για τη σάλτσα. Κόβοντας, λοιπόν, τις τομάτες και τα κρεμμύδια, τα φλούδια από αυτά καταλήγουν στα σκουπίδια σας.
Θα μπορούσαν, όμως, να καταλήγουν σε ένα ξεχωριστό χώρο απορριμμάτων, μαζί με όλα τα άλλα υπολείμματα τροφίμων -που είναι άλλωστε ένα πολύ μεγάλο μέρος των σκουπιδιών μας- και από εκεί, να πετιούνται στους καφέ κάδους, τους ειδικά δηλαδή διαμορφωμένους κάδους για τα οργανικά υπολείμματα.
Με αυτή την πολύ απλή αλλά άκρως σημαντική κίνηση, μπορείτε να γίνετε αυτομάτως μέρος της καταπολέμησης του food waste, που τα τελευταία χρόνια συζητιέται πολύ. Κι όχι άδικα: Σύμφωνα με το Food Waste Index Report 2021, πάνω από το 40% των απορριμμάτων μέσα στις πόλεις είναι οργανικά, δηλαδή είναι υπολείμματα τροφίμων, οι φλούδες από τα φρούτα και τα λαχανικά που καταναλώνουμε, τα κατακάθια του καφέ, αλλά και πολλά ακόμα πράγματα που «γεννά» η κουζίνα μας. Για την ακρίβεια, υπολογίζεται πως κάθε ένας από εμάς «παράγει» ετησίως 142 κιλά υπολειμμάτων τροφής, αριθμός που κατατάσσει την Ελλάδα στο top 3 των χωρών με τη μεγαλύτερη οικιακή σπατάλη τροφίμων στον κόσμο.
Είναι σημαντικό, επομένως, τα σκουπίδια αυτά να καταλήξουν στην κατάλληλη μονάδα επεξεργασίας μέσα από την οποία μπορούν να κομποστοποιηθούν, προκειμένου η διαχείρισή τους να γίνει με όσο το δυνατόν φιλικότερο προς το περιβάλλον τρόπο.
Μπορεί η διαδικασία να ακούγεται απλή, αλλά είναι πιθανό να μην έχετε ενημερωθεί επαρκώς για όλα αυτά, όπως και πολλοί άλλοι πολίτες άλλωστε. Αυτό ακριβώς έρχεται να κάνει με τη δράση της η InCommOn, που προάγει την κυκλική οικονομία μέσα από προγράμματα όπως το «Food Treasure» και το «Κλείσε τον Κύκλο της Τροφής».
Όπως εξηγεί η Κλειώ Χρηστοπούλου, project manager του προγράμματος «Κλείσε τον Κύκλο της Τροφής», το πρώτο που πρέπει να καταλάβει κανείς είναι το πόσο απλό είναι να γίνουμε μέρος αυτού του κύκλου: αφού πρόκειται για απορρίμματα που ούτως ή άλλως, πετάμε σε κάποιον από τους άλλους κάδους της γειτονιάς μας.
Από τις αρχές του 2023 όλοι οι δήμοι υποχρεούνται να έχουν καφέ κάδους, βάσει του Νόμου 4819/2021.
Όλα, φυσικά, ξεκινούν από την κατάλληλη ενημέρωση. Το «Κλείσε τον Κύκλο της Τροφής» σε συνεργασία με τον Δήμο Παπάγου-Χολαργού (και ευελπιστώντας να επεκτείνει τη δράση του και σε άλλους δήμους) στοχεύει, λοιπόν, να ευαισθητοποιήσει και στη συνέχεια να ενεργοποιήσει όλους τους εμπλεκόμενους σε αυτόν τον κύκλο: δηλαδή τους πολίτες, τους επαγγελματίες, αλλά και τους εργαζόμενους στον τομέα της καθαριότητας.
Στον εν λόγω δήμο οι καφέ κάδοι υπάρχουν εδώ και δύο χρόνια, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2023 όλοι οι δήμοι υποχρεούνται να έχουν κάδους αυτού του χρώματος, βάσει του Νόμου 4819/2021.
Προκειμένου, λοιπόν, οι πολίτες να ενημερωθούν για το «τι κάνουμε με τους καφέ κάδους», η InCommOn σε συνεργασία με τον Δήμο Παπάγου – Χολαργού διοργανώνει συναντήσεις μαζί τους, όπως έκανε και πρόσφατα σε πάρκο της περιοχής, για να τους εξηγήσει από κοντά όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουν και να λυθούν οι όποιες απορίες τους.
Και το πρότζεκτ δεν σταματά εκεί: το «promo» του συνεχίζεται με μαγνητάκια και αυτοκόλλητα που τοποθετημένα στα σωστά σημεία σε μια κουζίνα, έρχονται να υπενθυμίζουν σε κάθε νοικοκυριό τι κάνουμε με… το νέο «τροφοσκουπίδι» που μόλις δημιουργήσαμε.
Το πιο must αντικείμενο της δράσης βέβαια είναι ο «mini me» καφέ κάδος που έχει μοιραστεί στους πολίτες του δήμου, προκειμένου να τοποθετηθεί πάνω στον πάγκο της κουζίνας τους, για να διευκολύνει ακόμα περισσότερο τη συλλογή των «τροφοσκουπιδιων» πριν φτάσουν στον μεγάλο καφέ κάδο.
Όπως παραδέχεται και η Κλειώ Χρηστοπούλου, οι πολίτες και οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν έχουν ενημερωθεί επαρκώς για τον κύκλο του food waste αλλά και πολλές φορές έχουν στρεβλή εντύπωση για κάποια πράγματα. Για παράδειγμα, πολλοί θεωρούν πως, αν πετάξουν χύμα τα υπολείμματα του φαγητού τους σε έναν κάδο, τότε αυτός θα μυρίζει άσχημα. Αυτό που εξηγεί, όμως, η υπεύθυνη του πρότζεκτ είναι πως, σε αντίθεση με τους μπλε ή τους πράσινους κάδους, οι καφέ κάδοι, κάθε φορά που ανατρέπονται μέσα στο φορτηγό συλλογής των σκουπιδιών, συγχρόνως απολυμαίνονται, άρα πρόκειται πρακτικά για τους πιο καθαρούς κάδους που θα συναντήσουμε στον δρόμο.
Επειδή η σωστή ενημέρωση ξεκινάει από νωρίς, η InCommOn τρέχει συγχρόνως το πρόγραμμα «Food Treasure» για να εισάγει την έννοια της κυκλικής οικονομίας και στη σχολική κοινότητα. Αρχής γενομένης, λοιπόν, από γυμνάσιο του Παπάγου – Χολαργού, οι νεαροί μαθητές με τη σειρά τους ενημερώνονται και προχωρούν σε πρακτικές μείωσης του food waste, για να μη ρωτάνε τη μαμά και τον μπαμπά «Τι είναι ο καφέ κάδος;» ή τι να κάνουν τη μπανανόφλουδα από τη μπανάνα που μόλις έφαγαν.
Για να μην πάμε, ωστόσο, μακριά καμιά φορά ο αγώνας κατά του food waste βρίσκεται και δίπλα μας. Θυμηθείτε τι κάνουν οι γιαγιάδες μας: παίρνουν τα κατακάθια του καφέ που έφτιαξαν και τα ρίχνουν ως λίπασμα στις γλάστρες.
Εμείς, πάλι, μπορούμε να πάμε τα πράγματα ένα βήμα πιο πέρα. Διανύοντας κιόλας τη Food Waste Action Week (που έχει θεσμοθετηθεί από το 2021), μήπως ήρθε η ώρα ο καθένας από εμάς να αρχίσει να αναζητά καφέ κάδους στη γειτονιά του;