Οι ιστορικοί φοίνικες του Γαλαξιδίου απειλούνται με εξαφάνιση. Το διαβόητο κόκκινο σκαθάρι, που τα τελευταία χρόνια εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα, έχει πλήξει και τους φοίνικες της γραφικής πόλης, κάποιοι από τους οποίους είναι μεγαλύτεροι των 100 ετών. Μια ομάδα πολιτών κινητοποιήθηκε και κατάφερε μέσα σε λίγες ημέρες ιδίοις εξόδοις να φέρει το πρώτο συνεργείο για τη διάσωση ενός από αυτούς, όμως η ολιγωρία των τοπικών αρχών –που είχαν ενημερωθεί για το πρόβλημα από το 2012– ενδέχεται να κοστίσει ακριβά.
«Πρόσφατα βρέθηκα στην Καλαμάτα και η εικόνα που αντίκρισα με στενοχώρησε πολύ: οι φοίνικές της είχαν σχεδόν ολοκληρωτικά καταστραφεί. Η σκέψη μου πήγε αμέσως στην πατρίδα μου, το Γαλαξίδι, και άρχισα να αναζητώ πληροφόρηση για το τι είναι το κόκκινο σκαθάρι, πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί», εξηγεί η δημοσιογράφος Δήμητρα Κουζή. «Η παγίδα της ιστορίας είναι πως, όταν φανεί το πρόβλημα, είναι συνήθως πολύ αργά».
Στις αρχές Ιανουαρίου, μια ομάδα Γαλαξιδιωτών διαπίστωσε ότι ο μεγαλύτερος φοίνικας στα Μανουσάκια, την κεντρική πλατεία του Γαλαξιδίου, έδειχνε σημάδια ασθένειας. «Κάποια κλαδιά είχαν γείρει. Αμέσως βγάλαμε φωτογραφίες και τις στείλαμε σε εταιρείες που εξειδικεύονται στην αντιμετώπιση του κόκκινου σκαθαριού», λέει η κ. Κουζή. «Μία εξ αυτών απάντησε άμεσα και μας είπε ότι το δέντρο πεθαίνει και χρειάζεται άμεση επέμβαση για να αφαιρεθεί το άρρωστο κομμάτι. Μέσα σε μιάμιση ώρα μαζέψαμε 100 υπογραφές και ζητήσαμε άδεια από τον δήμο να επέμβουμε. Παράλληλα κάναμε έρανο και οι Γαλαξιδιώτες ανταποκρίθηκαν άμεσα, με αποτέλεσμα να μαζέψουμε το απαιτούμενο ποσό. Δύο ημέρες μετά ήρθε το συνεργείο στην πόλη και “εγχείρησε” τον φοίνικα. Αν όλα πάνε καλά, θα αναβλαστήσει την άνοιξη».
Οπως προκύπτει στο Γαλαξίδι, αλλά και σε πλείστες όσες περιοχές της χώρας, οι τοπικές αρχές ολιγώρησαν. Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας) είχε από το 2012 προειδοποιήσει τους δήμους ότι το κόκκινο σκαθάρι είχε εντοπιστεί στην περιοχή τους. «Η αλήθεια είναι ότι χάθηκε χρόνος», λέει ο δήμαρχος Δελφών, Θανάσης Παναγιωτόπουλος. «Αντιληφθήκαμε την ένταση του προβλήματος το 2015 και αμέσως κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς αναθέσαμε σε εξειδικευμένη εταιρεία τη φροντίδα των φοινίκων. Παράλληλα συνεργαζόμαστε με τους πολίτες που κινητοποιήθηκαν για τον ίδιο σκοπό, ενώ ορίσαμε σημείο για τη μεταφορά των κομμένων, άρρωστων δέντρων. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για τη διάσωσή τους».
«Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κόσμος ότι, όταν φανεί το πρόβλημα, είναι συνήθως αργά», λέει η κ. Κουζή. «Πρέπει να δρούμε προληπτικά. Αρκεί να ενδιαφερθούμε έγκαιρα».