Η θεραπεία για την αντιμετώπιση των γυναικολογικών καρκίνων έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Ορισμένοι τύποι καρκίνου εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε νεαρές ηλικίες. Οι ασθενείς που βρίσκονται ακόμα στην αναπαραγωγική ηλικία έχουν όχι μόνο να αντιμετωπίσουν μια δυσάρεστη διάγνωση καρκίνου αλλά βρίσκονται αντιμέτωποι και στο ενδεχόμενο να παραμείνουν άτεκνοι ως αποτέλεσμα της ασθένειας ή της θεραπείας της.
Αναφέρουμε την λαπαροσκοπική τεχνική διατήρησης της γονιμότητας που χρησιμοποιήθηκε στη θεραπεία ασθενούς με οριακό ωοθηκικό όγκο.
Οι οριακοί όγκοι των ωοθηκών είναι χαμηλής κακοήθεις όγκοι και αντιπροσωπεύουν το 10% -20% όλων των επιθηλιακών κακοηθειών όγκων των ωοθηκών. Η επίπτωσή τους είναι χαμηλή και υπολογίζεται σε περίπου 1,5-2,5 / 100,000 νέες περιπτώσεις ετησίως ενώ στο 20% αυτών ανευρίσκονται και τις δυο ωοθήκες. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται πριν από την ηλικία των 40 ετών. Επειδή οι ασθενείς με αυτόν τον τύπο όγκου είναι νεότερες κατά τη στιγμή της διάγνωσης η διατήρηση της γονιμότητας αποτελεί σημαντικό παράγοντα στο σχεδιασμό της θεραπείας.
Προ ημερών γεννήθηκε υγιέστατο παιδί με καισαρική τομή στο Μαιευτήριο Μητέρα η οποία μητέρα είχε διαγνωστεί με ορώδη όγκο οριακής κακοήθειας σταδίου IC αμφοτέρων των ωοθηκών.
Η ασθενής ,33 ετών, επισκέφτηκε για πρώτη φορά το κέντρο μας λόγω υπογονιμότητας διάρκειας 5 ετών. Κατά την διάρκεια των προκαταρκτικών εξετάσεων διερεύνησης της υπογονιμότητας, υπερηχογραφικά βρέθηκαν ευμεγέθης όγκοι ωοθήκης. Έγιναν οι καρκινικοί δείκτες με το Ca-125 να ανευρίσκεται αυξημένο :87.
Ακολούθησε λαπαροσκόπηση από τους Δρ. Βασίλειο και Εμμανουήλ Καπετανάκη η οποία έδειξε ευμεγέθης εξωφυτικούς όγκους με ανώμαλη επιφάνεια και στις δυο ωοθήκες. Εστάλη ταχεία βιοψία η οποία επιβεβαίωσε καρκίνο ωοθηκών οριακής κακοήθειας(Serous Borderline ovarian Tumor) και των δυο ωοθηκών. Η ασθενής υποβλήθηκε στην συνέχεια σε λαπαροσκοπική αμφοτερόπλευρη αποφλοίωση ωοθηκών οπού έγινε λεπτομερείς αφαίρεση όλων των επιφανειακών, εξωφυτικών όγκων που ήταν ορατοί μέχρι να αναδειχθούν τα υγιή όρια των ωοθηκών και συγχρόνως πάρθηκαν πολλαπλές βιοψίες περιτοναίου και έγινε μερική επιπλεκτομή.
Αφότου επιτευχθεί ο ολικός καθαρισμός των ωοθηκών αποφασίστηκε να μην προβούμε στην αφαίρεση ωοθηκών ώστε να μπορέσει να τεκνοποιήσει η ασθενής και σε δεύτερο χρόνο, μετά την γέννα, να προβούμε στην τελική θεραπεία.
Έγινε εξωσωματική γονιμοποίηση με ειδικό πρωτόκολλο διέγερσης των ωοθηκών η οποία και τελικά κατέληξε σε εγκυμοσύνη.
Η εγκυμοσύνη εξελίχτηκε ομαλά άνευ επιπλοκών και στις 38 εβδομάδες γέννησε με καισαρική ένα υγιέστατο κοριτσάκι βάρους 2600γρ. στο Μαιευτήριο Μητέρα στις 25/10/18.
Κατά την επέμβαση της καισαρικής έγινε επισκόπηση των ωοθηκών(2nd look) οι οποίες βρέθηκαν φυσιολογικές χωρίς παθολογικά ευρήματα.
Μετά από συζήτηση με το ζευγάρι αποφασίσαμε, μετά από λίγους μήνες, να προβούμε και πάλι σε διέγερση των ωοθηκών για λήψη και κατάψυξη ωαρίων για μελλοντική χρήση και ακολούθως να προχωρήσουμε σε λαπαροσκοπική αφαίρεση ωοθηκών για αποφυγή τυχόν υποτροπών της νόσου.
Η συντηρητική χειρουργική προσέγγιση θα πρέπει να είναι μια επιλογή για τις νεαρές γυναίκες με οριακούς ωοθηκικούς όγκους που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητα.
Τις τελευταίες δεκαετίες με την αυξανόμενη χρήση της λαπαροσκοπικής και ρομποτικής χειρουργικής, η διαχείριση των οριακών ωοθηκικών όγκων (BOTs) έχει αλλάξει σημαντικά σε σχέση με τη ριζική χειρουργική προσέγγιση του παρελθόντος, σε ποιο συντηρητικές επεμβάσεις με ταυτόχρονη σωστή παρακολούθηση. Σε πεπειραμένα χέρια η συντηρητική χειρουργική προσέγγιση είναι ασφαλής και εφικτή καθώς είναι ο κύριος τρόπος διατήρησης της γονιμότητας σε αυτούς τους ασθενείς.
Σε περιπτώσεις οπού επείγεται η θεραπεία οι άλλες επιλογές για την διατήρηση της γονιμότητας περιλαμβάνουν την κρυοσυντήρηση εμβρύων, κρυοσυντήρηση ωαρίων με μετέπειτα in-vitro γονιμοποίηση ή κρυοσυντήρηση ωοθηκικού ιστού με μετέπειτα επανεμφύτευση.
Το Τμήμα Ενδοσκοπικής Γυναικολογικής Αναπαραγωγικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου Υγεία, υπό την Διεύθυνση του Δρ. Βασίλειου Καπετανάκη, παρέχει στους ασθενείς μια ολιστική αντιμετώπιση, δεδομένου ότι οι ιατροί έχουν μεγάλη εξειδίκευση και πολυετή εμπειρία τόσο στο τομέα της γυναικείας αναπαραγωγής όσο και στην ενδοσκοπική χειρουργική(λαπαροσκοπικά και ρομποτικά), εξασφαλίζοντας ολοκληρωμένη θεραπεία για την διασφάλιση και διατήρηση της γονιμότητας σε σύνθετες παθολογικές καταστάσεις όπως και στην περίπτωση οριακής κακοήθειας ωοθηκών.
*Ο Βασίλης Καπετανάκης είναι διευθυντής του τμήματος Ενδοσκοπικής Γυναικολογικής Αναπαραγωγικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου Υγεία