Ένα βήμα πιο κοντά στα επικαιροποιημένα εμβόλια για τη μετάλλαξη Όμικρον είμαστε σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη.
Όπως δήλωσε ο ίδιος, νωρίτερα σήμερα στον ΣΚΑΪ, σε πρώτη φάση αναμένονται -μέσα στον Οκτώβριο όπως ευελπιστεί το υπουργείο- τα εμβόλια για τα αρχικά στελέχη της Όμικρον και θα ακολουθήσουν, μέχρι το τέλος του χρόνου, αυτά για τις υποπαραλλαγές 4 και 5.
Σύμφωνα με τον κ. Πλεύρη, οι φαρμακευτικές εταιρίες έχουν καταθέσει τους φακέλους τους και βρίσκονται σε εγκριτικές διαδικασίες. Ποια θα είναι όμως η φιλοσοφία αυτών των εμβολίων και πώς μπορούν να επιδράσουν στη πορεία του κορωνοϊού;
«Οι δοκιμές για τα εμβόλια κατά της Όμικρον 1 και 2 είναι της Μoderna και για τις Όμικρον 4 και 5 της Pfizer» λέει στην «Κ ο καθηγητής στο τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής στο ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης και τονίζει: «Το χρονοδιάγραμμα του πότε θα έρθουν είναι πάντως ρευστό».
Στην ερώτηση για το πως θα λειτουργήσουν αυτά τα εμβόλια, δεδομένου ότι μέχρι να φτάσουν στα χέρια μας θα τα έχουν μάλλον «προλάβει» νέες μεταλλάξεις, ο κ. Μαγιορκίνης σημειώνει τα εξής:
«Κατ’ αρχάς, εκτιμούμε πως θα δίνουν πιο ισχυρές ανοσολογικές αντιδράσεις. Η λογική τους είναι παρόμοια με αυτή των επικαιροποιημένων, ανά τακτά διαστήματα, εμβολίων της γρίπης. Δεδομένου ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε ποιο θα είναι το επόμενο στέλεχος χρησιμοποιούμε τα στελέχη που ήταν πιο διαδεδομένα την αμέσως προηγούμενη χρονιά, για να επικαροποίησουμε το εμβόλιο. Το ότι θα έρθει μια νέα μετάλλαξη που θα εκτοπίσει την Όμικρον είναι σχεδόν σίγουρο. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με την γρίπη. Στην ουσία, τα επικαιροποιημένα εμβόλια στοχεύουν στην περαιτέρω μείωση της πίεσης στο ΕΣΥ».
«Να μην εφησυχάσουν οι ευάλωτες ομάδες και οι άνω των 60 με τα επικαιροποιημένα εμβόλια»
Για τον καθηγητή Πολιτικής της Υγείας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών (LSE) και του Κολεγίου Imperial του Λονδίνου, Ηλία Μόσιαλο, τα επικαιροποιημένα εμβόλια είναι μια θετική εξέλιξη αλλά η στόχευση σε αυτή τη φάση της πανδημίας, στη χώρα μας συγκεκριμένα, πρέπει να είναι άλλη.
Όπως λέει ο ίδιος μιλώντας στην «Κ»: «Τα επικαιροποιημένα εμβόλια είναι πιθανό να μας βοηθήσουν στην αποτροπή της ήπιας νόσησης από κορωνοϊό. Καλό είναι να έρθουν. Να τονίσω εδώ πως τα υπάρχοντα εμβόλια συνεχίζουν να λειτουργούν στο κομμάτι της αποτροπής της σοβαρής νόσησης. Αυτό που πραγματικά θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση όμως στην Ελλάδα είναι πως μόνο το 20% των άνω των 60 ετών και των ανθρώπων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, οποιαδήποτε ηλικίας, έχουν κάνει την τέταρτη δόση. Σε αυτούς πρέπει να επικεντρωθούν όλες οι προσπάθειες και αυτοί πρέπει να είναι ο νο.1 στόχος μας δεδομένου ότι οι πιθανότητες κακής έκβασης αυξάνονται με την απουσία αυτής της δόσης. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στις ΜΕΘ τώρα, αυτό δείχνουν».
Ο κ. Μόσιαλος μάλιστα σημειώνει πως είναι λάθος αυτές οι ομάδες των πολιτών να μην εμβολιάζονται με την 2η αναμνηστική δόση περιμένοντας τα επικαιροποιημένα εμβόλια.
«Τα επικαιροποιημένα εμβόλια θα ελαττώνουν τη διασπορά»
Ενδιαφέροντα ήταν όσα είχε να μας πει για το θέμα και ο καθηγητής φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Αχιλλέας Γραβάνης.
Ο ίδιος συμφωνεί με την άποψη Μόσιαλου, ότι τα υπάρχοντα εμβόλια, παρ’ ό,τι παλιά, μάς αποδίδουν αυτό που χρειαζόμαστε επί της ουσίας – να προφυλάξουμε δηλαδή ικανοποιητικά τους μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους και αυτούς που έχουν συνοδά προβλήματα υγείας και κινδυνεύουν από τη βαριά νόσηση και την απώλεια ζωής.
«Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι τα Όμικρον νέα στελέχη και ειδικά αυτά που επικρατούν τώρα, δηλαδή το Ο4 και το Ο5, διαφεύγουν από την ανοσία (φυσική από τη λοίμωξη με προηγούμενα στελέχη και φαρμακολογική με τον εμβολιασμό) πολύ πιο εύκολα», λέει ο ίδιος και συνεχίζει: «Και έτσι, ενώ τα υπάρχοντα εμβόλια μας προστατεύουν -όπως είπα- από την επικίνδυνη βαριά λοίμωξη, επιτρέπουν την ανάπτυξη ικανού ιικού φορτίου βάσει του οποίου μολύνουμε τους διπλανούς μας και έτσι η διασπορά του ιού συνεχίζεται».
«Τα εμβόλια που δοκιμάζονται τώρα από τη Moderna και τη Pfizer κατά των Όμικρον στελεχών των Ο1.12 αλλά και των πιο πρόσφατων Ο4 και Ο5, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να περιορίζουν το ιικό φορτίο από τα κυκλοφορούντα σήμερα νέα στελέχη και εκτός από την προστασία από την βαριά λοίμωξη να ελαττώνουν την διασπορά του ιού στην κοινότητα.
»Στην Αμερική, αυτά τα επικαιροποιημένα εμβόλια θα κυκλοφορήσουν νωρίτερα αφού ο FDA έχει αποφασίσει να τα αξιολογήσει παράλληλα με τις κλινικές μελέτες που πραγματοποιούνται αυτή τη στιγμή, με fast track διαδικασίες. Άρα, η Αμερική θα έχει πιθανότατα τον Οκτώβριο τα επικαιροποιημένα εμβόλια σε κυκλοφορία και θα ακολουθήσει ο υπόλοιπος κόσμος. Στην Ελλάδα, για να είμαστε λίγο πιο συγκρατημένοι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα τα έχουμε Νοέμβριο με Δεκέμβριο».
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον καθηγητή, τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί με την τρίτη δόση πριν από 6 έως 8 μήνες, ιδιαίτερα αυτά που ανήκουν στις ευπαθείς και ευάλωτες ομάδες δεν πρέπει σε καμία των περιπτώσεων να περιμένουν τα επικαιροποιημένα εμβόλια.
Όπως υπογραμμίζει: «Πρέπει να εμβολιαστούν πάραυτα με τα υπάρχοντα για να είναι θωρακισμένοι από τον Σεπτέμβριο κατά της βαριάς λοίμωξης και της νοσηλείας».
Το μέλλον των εμβολίων
Πάντως, τόσο ο κ. Μόσιαλος, όσο και ο κ. Γραβάνης, θεωρούν πως η οριστική «εμβολιαστική» απάντηση θα δοθεί το 2023.
Όπως μας εξηγεί ο κ. Μόσιαλος: «Αυτά που πραγματικά μπορούν να αλλάξουν την ίδια τη συμπεριφορά της πανδημίας είναι τα ρινικά εμβόλια αλλά και τα πολυδύναμα τα οποία σχεδιάζονται στη λογική να “πιάνουν” κάθε νέα μετάλλαξη».
Ο κ. Γραβάνης μας μίλησε για τη φιλοσοφία των ρινικών εμβολίων. «Θα είναι σε μορφή σπρέι και θα τα εισπνέουμε. Είναι εμβόλια με διαφορετική ανοσολογική λειτουργία και με στόχο να “παράγουν” ανοσία όχι μόνο σε όλο το σώμα αλλά και στους βλεννογόνους του ρινοφάρυγγα μέσα από τους οποίους μπαίνει ο ιός και μας μολύνει. Επί της ουσίας, αυτό σημαίνει ότι αυτά τα εμβόλια θα παράγουν ανοσοσφαιρίνες – αντισώματα προστατευτικά τύπου Α, οι οποίες δεν θα διαχέονται σε όλο το σώμα αλλά θα αναπτύσσονται στους βλεννογόνους του ρινοφάρυγγα, συναντώντας τον ιό στις εισόδους μόλυνσης (μύτη, στόμα, μάτια) και αδρανοποιώντας τον πριν εισέλθει στο σώμα».
Σύμφωνα με τον κ. Γραβάνη, αυτή τη στιγμή τρέχουν κλινικές δοκιμές και δοκιμάζονται σε ανθρώπους 12 τέτοια ρινικά εμβόλια με διαφορετικές τεχνολογίες το κάθε ένα.
«Υπάρχουν σημαντικές επενδύσεις στο συγκεκριμένο θέμα και έχουν ήδη προαγοραστεί ποσότητες από κυβερνήσεις μεγάλων κρατών» μας λέει ο κος Γραβάνης και προσθέτει:
«Προσωπικά, δεν θα εκπλαγώ αν τα συγκεκριμένα τα έχουμε μέσα στο επόμενο 8μηνο-10μηνo. Και μάλιστα, δεν μιλάμε για πρωτόλεια τεχνολογία αφού κυκλοφορούν ήδη τέτοιας λογικής εμβόλια για άλλες ιογενείς λοιμώξεις. Μιλάμε για εμβόλια που θα φρενάρουν σε μεγάλο ποσοστό τη διασπορά και τη μετάδοση του ιού. Με τα συγκεκριμένα, θα μπορούμε πια να προσδοκούμε σε έναν ετήσιο εμβολιασμό όπως σήμερα συμβαίνει με την γρίπη».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.