Οι ωκεανοί φιλοξενούν πάρα πολλούς οργανισμούς, κάποιοι εκ των οποίων είναι παθογόνοι: από τα βακτήρια που εποικίζουν τα κοράλλια μέχρι τους μύκητες που προσβάλλουν τους αστακούς, ενώ μία σταγόνα θαλασσινού νερού μπορεί να περιέχει δέκα εκατομμύρια ιούς. Πρόσφατα οι επιστήμονες έκαναν μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: ελεύθερα καρκινικά κύτταρα προκαλούν καρκινικούς όγκους στα οστρακοειδή. Πέρυσι, μάλιστα, εντόπισαν έναν τέτοιον καρκίνο σε αχηβάδες, ενώ πρόσφατα ανέφεραν ότι τουλάχιστον άλλα τρία θαλάσσια είδη εμφανίζουν μεταδοτικούς καρκίνους. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένοι καρκίνοι δεν απειλούν το ανθρώπινο είδος, ακόμα και όταν κάποιος καταναλώνει άρρωστες αχηβάδες. Ωστόσο, μέχρι πρότινος, ο μεταδοτικός καρκίνος ήταν κάτι που θεωρείτο αδύνατο, καθώς είχε παρατηρηθεί μόνο στα σκυλιά και στους διαβόλους της Τασμανίας. Η πρόσφατη έρευνα, λοιπόν, κάνει τους επιστήμονες να διερωτηθούν κατά πόσον ο λοιμώδης καρκίνος είναι συχνότερος από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.
Στη συμβατική θεώρηση του καρκίνου η νόσος μπορεί να εμφανιστεί εξαιτίας μεταλλάξεων που προκαλούνται από τοξίνες ή και ιούς. Οταν αυτές εμφανιστούν, προκαλούν τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων μέχρι το σημείο που είτε το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέψει τον καρκίνο είτε αυτός σκοτώσει το θύμα του. Ο,τι και να γίνει, όμως, ο καρκίνος παραμένει μέσα στα όρια του σώματος που έχει εμφανιστεί. Πριν από περίπου δέκα χρόνια οι ερευνητές ανακάλυψαν δύο εξαιρέσεις. Το 1990, οι διάβολοι της Τασμανίας άρχισαν να εμφανίζουν καρκινικούς όγκους στο πρόσωπο. Ωστόσο, το DNA αυτών των όγκων δεν ήταν ίδιο με αυτό του προσώπου του ζώου. Οπως διαπιστώθηκε, η νόσος εμφανίστηκε σε ένα τέτοιο ζώο το 1980 και μεταδόθηκε με τα δαγκώματα. Εκτός από τους διαβόλους της Τασμανίας, και τα σκυλιά μπορεί να νοσήσουν από μια μορφή λοιμώδους καρκίνου που μεταδίδεται από τον ένα ξενιστή στον άλλο κατά τη διάρκεια του σεξ.
Πέρυσι, ο μοριακός βιολόγος του Πανεπιστημίου Κολούμπια Στίβεν Γκοφ ανακάλυψε και έναν μεταδοτικό καρκίνο σε κάποιες μαλακές αχηβάδες. Από τη Νέα Υόρκη έως τη Νήσο του Πρίγκιπα Εδουάρδου αυτές οι αχιβάδες εμφανίζουν μεταδοτικούς καρκίνους από τη δεκαετία του 1970. Επίσης, η ωκεανολόγος Κάρολ Ράινις της οργάνωσης Environment Canada διαπίστωσε ότι ο καρκίνος μαστίζει ολόκληρους πληθυσμούς, ενώ πιστεύει ότι ο ιός που τον προκαλεί μεταδίδεται από τον ένα ξενιστή στον επόμενο. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να απομονώσουν τον ιό στις αχηβάδες, ενώ διαπίστωσαν ότι το DNA στα κύτταρα του νεοπλάσματος δεν έχει τη γενετική αλληλουχία που παρατηρείται στα υγιή κύτταρα. Την ίδια στιγμή, διαπίστωσαν ότι τα καρκινικά κύτταρα στα διαφορετικά οστρακοειδή προέρχονται όλα από έναν κοινό πρόγονο. Οπως αναφέρουν στη σχετική δημοσίευση που έκαναν στο περιοδικό Nature, οι καρκίνοι που μαστίζουν τα όστρακα είναι μεταδοτικοί. Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο καρκίνος των αχηβάδων οφείλεται σε δύο διαφορετικά στελέχη, τα οποία δεν προσβάλλουν όλα τα είδη των οστρακοειδών. Σκοτώνουν μόνον τα πιο ευάλωτα.
Οι επιστήμονες προσπάθησαν στο παρελθόν να μολύνουν αλεπούδες και άλλους συγγενείς των σκύλων με καρκίνο των σκύλων, χωρίς, ωστόσο, να τα καταφέρουν. Η νέα μελέτη όμως αποδεικνύει ότι ο μολυσματικός καρκίνος μπορεί να υπερκεράσει το φράγμα μεταξύ των διαφορετικών ειδών.