Φανή Ζαφράκα-Θεμελίδη
Ακόμη και αν δεν έχετε εντρυφήσει στον κόσμο της Τέχνης, έχετε σίγουρα ξανακούσει τα ονόματα των Μοντριάν, Καντίνσκι, Φρίντα Κάλο, Μοντιλιάνι και Ντελονέ. Οι παγκοσμίου βεληνεκούς καλλιτέχνες είναι μεταξύ αυτών που φιλοξενούνται στον «ναό» της μοντέρνας τέχνης, το περίφημο Centre Pompidou στο Παρίσι. Εκεί είχαμε την χαρά με το HOURS να παρευρεθούμε σε μία ξεχωριστή εκδήλωση, για την παγκόσμια πρεμιέρα μίας νέας συλλογής ρολογιών που είναι βασισμένα σε εμβληματικά έργα τέχνης από τη συλλογή του Παριζιάνικου μουσείου, με αφορμή την συνεργασία της Swatch με το Centre Pompidou. Δεν είναι η πρώτη φορά που η ελβετική ωρολογοποιία δημιουργεί ρολόγια εμπνευσμένα από τον κόσμο της Τέχνης. Ήδη το 1985, μόλις δύο χρόνια μετά την ίδρυσή της, είχε παρουσιάσει τη συλλογή Swatch Art Special. Ακολούθησαν πολλές συνεργασίες με μεμονωμένους καλλιτέχνες ενώ το 2018 ξεκίνησε η σύμπραξή της με διάσημα μουσεία από όλο τον κόσμο εγκαινιάζοντας τη σειρά Museum Journey και μεταφέροντας καλλιτεχνικά αριστουργήματα στον καρπό του χεριού ως μικρά έργα τέχνης. Μέχρι στιγμής η Swatch έχει συνεργαστεί με το Rijksmuseum του Άμστερνταμ, το Εθνικό Μουσείο Thyssen-Bornemisza της Μαδρίτης, το Λούβρο στο Παρίσι και πιο πρόσφατα με το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoMA) (δείτε το σχετικό θέμα εδώ). Τo 2022 ήταν η σειρά του Centre Pompidou.
Δείτε το video…
Η νέα συλλογή
Σύμφωνα με τον Carlo Giordanetti, διευθυντικό στέλεχος της Swatch και διευθύνοντα σύμβουλο του Swatch Art Peace Hotel στη Σαγκάη «η τέχνη αποτελεί μέρος του DNA της Swatch. H σχέση μας με την τέχνη ξεκίνησε από το Centre Pompidou, κι αυτό είναι άλλο ένα στοιχείο που συνδέει τα δύο μέρη. Το 1985 το πρώτο Swatch Art Special ρολόι με την υπογραφή του καλλιτέχνη Kiki Picasso παρουσιάστηκε στο Centre Pompidou. Ήταν μία ξεχωριστή συνέργεια καθώς κατασκευάστηκαν μόνο 140 κομμάτια, το καθένα διαφορετικό από τα άλλα. Ο λόγος που συνεργαζόμαστε με καλλιτέχνες είναι γιατί μας χαρίζουν έμπνευση. Και γιατί είναι ίσως οι άνθρωποι που θέτουν τις σωστές ερωτήσεις. Στους καλλιτέχνες που επιλέξαμε είδαμε πράγματα που δεν είχαν ξαναειπωθεί στο παρελθόν. Για παράδειγμα, ο τρόπος που ο Ντελονέ είδε τον Πύργο του Άιφελ ή απεικόνισε τις γυναίκες που χορεύουν σε κύκλους, ακόμη και η μετατροπή μίας νατουραλιστικής έκφρασης σε αφηρημένη τέχνη από τον Μοντριάν ή στον πίνακα της Φρίντα Κάλο, όλα αυτά εμπεριείχαν ένα είδος πρόκλησης. Αυτό πιστεύουμε ότι φέρνουν οι καλλιτέχνες στην Swatch και γι’ αυτό κάνουμε τόσες πολλές συνέργειες με διάφορους καλλιτέχνες ανά τον κόσμο».
Πώς όμως έγινε η επιλογή των συγκεκριμένων έξι έργων μέσα από την τεράστια συλλογή του Μουσείου; Όπως μας εξήγησε ο κ. Giordanetti, η Swatch «είναι μία μάρκα που μιλά διάφορες γλώσσες και εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους. Ανατρέχοντας στη συλλογή του Centre Pompidou, οι επιλογές ήταν πάρα πολλές, καλύπτουν μεγάλο χρονικό φάσμα και πολλά καλλιτεχνικά ρεύματα. Η επιλογή των έργων έγινε από κοινού με το Μουσείο». Εκ μέρους του Centre Pompidou μίλησε η Διευθύντρια του Τμήματος Εκδόσεων του Μουσείου Claire de Cointet: «η επιλογή αφορούσε πολύ σημαντικά έργα, Very Important Pieces ή VIPs όπως τα αποκαλούμε, και επιπροσθέτως επιλέξαμε έργα τέχνης που συνδέονται με το Centre Pompidou, όπως για παράδειγμα ο πίνακας του Mondrian με την πρόσοψη του μουσείου, ο ουρανός του Παρισιού, όλα πολύ σημαντικά στοιχεία που θέλαμε να μοιραστούμε με την Swatch». «Ένα βασικό κριτήριο πάντως», συμπλήρωσε ο κ. Giordanetti, «ήταν να βρούμε έργα που μπορούμε να τα χειριστούμε ανατρεπτικά, χωρίς να προδώσουμε το πνεύμα του καλλιτέχνη. Μία λέξη που διέπει κάθε συνεργασία της Swatch με κάποιον καλλιτέχνη ή καλλιτεχνικό θεσμό είναι ο σεβασμός. Φροντίζουμε πάντοτε να είμαστε πολύ πιστοί και γεμάτοι σεβασμό απέναντι στον καλλιτέχνη αλλά την ίδια στιγμή να προσθέτουμε μία τσαχπινιά με τον τρόπο της Swatch. Είναι όπως μία συνταγή για ένα τέλειο κέικ».
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία όταν επιχειρεί κανείς να μεταφέρει έναν πίνακα σε ένα ρολόι; Για τον κ. Giordanetti «είναι πώς θα καταφέρεις να μεταδώσεις την ίδια την ουσία ενός πίνακα, όχι απλώς την εικόνα του, πώς θα εντρυφήσεις και θα κατανοήσεις την τεχνική, την υφή και βεβαίως τα χρώματα. Το τελευταίο αποτελεί μεγάλη πρόκληση, γιατί ένα ρολόι απαρτίζεται από διαφορετικά μέρη, συνεπώς τα χρώματα μεταξύ των διαφόρων μερών πρέπει να συμπίπτουν απόλυτα, αυτό όμως το κάνουμε και στην στάνταρτ συλλογή μας. Το σημαντικότερο όλων είναι η βαθιά κατανόηση ενός πίνακα, όχι η απλή απεικόνισή του».
Τόσο η Swatch όσο και το Centre Pompidou έχουν ως αποστολή τους να κάνουν την τέχνη προσιτή σε όλους. Τα έντονα χρώματα και οι διαφανείς λεπτομέρειες είναι χαρακτηριστικά στοιχεία της ελβετικής μάρκας ρολογιών, ενώ η κατασκευή του κτιρίου του μουσείου από ατσάλι, που μοιάζει να είναι «το μέσα-έξω», με σωλήνες χρωματισμένους στα πρωτεύοντα χρώματα και τη διάσημη κυλιόμενη σκάλα, γνωστή και ως «κάμπια», κάνουν το Centre Pompidou αναγνωρίσιμο με την πρώτη ματιά και επιτρέπουν στους περαστικούς να ρίχνουν μια κλεφτή ματιά στην τέχνη που βρίσκεται μέσα. Το 1999, ένας από τους αρχιτέκτονες του κτιρίου, ο Renzo Piano, μετέφρασε την αρχιτεκτονική ταυτότητα του κτιρίου στο ρολόι Swatch JELLY PIANO. Την ίδια χρονιά, κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του Centre Pompidou, η Swatch μπήκε στο βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες όταν δημιούργησε τη μεγαλύτερη διαφημιστική πινακίδα εξωτερικού χώρου στον κόσμο για να «ντύσει» την πρόσοψή του μουσείου. Η πινακίδα έφερε την επιγραφή: «Vous aussi, vous êtes notre musée», το οποίο σημαίνει «Και εσείς επίσης, είστε το δικό μας μουσείο».
Η συλλογή Swatch X Centre Pompidou είναι διαθέσιμη online και στα καταστήματα από τις 10 Μαρτίου 2022. Η συλλογή διατίθεται επίσης στην Boutique του Centre Pompidou και στο centrepompidou.fr
Τιμές ρολογιών: 80€ (Gent 34mm) και 100€ (New Gent 41mm).
Επιπλέον, μια ειδική συλλογή Swatch X YOU Centre Pompidou με έξι διαφορετικά σχέδια θα είναι διαθέσιμα online και σε επιλεγμένα καταστήματα Swatch από τις 24 Μαρτίου 2022.
Μία γεύση από το λαμπερό event στο Centre Pompidou στο παρακάτω video…