«Οι ιστορίες από τη Σελίδα σας δεν εμφανίζονται στις Ενημερώσεις. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε δραστηριότητες από τη Σελίδα σας που δεν συμμορφώνονται με τις πολιτικές του Facebook».
Ο Αρκάς δεν είναι ο μόνος που έχει δει ανάλογη ειδοποίηση απαγόρευσης στη σελίδα του στο πιο δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Το σατιρικό του έργο είχε στο Facebook την ίδια τύχη που είχε μόλις πριν από λίγους μήνες ένα ερωτικό έργο του Εγκον Σίλε, το οποίο εικονιζόταν, μάλιστα, απλώς στο εξώφυλλο ενός ελληνικού βιβλίου με κρατικό βραβείο. Πιο πριν, είχε λογοκριθεί ένα γυμνό έργο του Πάμπλο Πικάσο σε διαφήμιση του Μουσείου Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ. Φυσικά, δεν γλίτωσε και «Η καταγωγή του κόσμου», το περίφημο έργο του Γκουστάβ Κουρμπέ, που εστιάζει σ’ ένα αιδοίο.
Πολλές από αυτές τις επιλογές αποφασίζονται από χιλιάδες αδαείς και κακοπληρωμένους υπαλλήλους επιφορτισμένους να παρακολουθούν νυχθημερόν αναρτήσεις (είναι το θέμα του αποκαλυπτικού ντοκιμαντέρ «The Cleaners»). Για τις περισσότερες, όμως, ευθύνεται ο αλγόριθμος που έχει σχεδιαστεί για να αποτρέπει πορνογραφικές και άλλες προσβλητικές αναρτήσεις. Συχνά έχει και πολιτικές παράπλευρες απώλειες, όπως οι απαγορεύσεις της σατιρικής ζωγραφιάς της Ιλμα Γκορ με τον γυμνό Ντόναλντ Τραμπ, αλλά ακόμη και της ιστορικής φωτογραφίας με το γυμνό κορίτσι που τρέχει καμένο από τις αμερικανικές Ναπάλμ σε δρόμο του Βιετνάμ. Για να επιστρέψουμε στα δικά μας, να θυμηθούμε και την απαγόρευση από το Facebook ενός άρθρου του Νίκου Μπογιόπουλου κατά των εγκλημάτων του ναζισμού, με την αιτιολογία ότι η φωτογραφία που το συνόδευε «μπορεί να δείχνει βίαιο ή σκληρό περιεχόμενο». Τέτοιες περιπτώσεις είχε υπόψη της η Φιονουάλα Νι Αολάιν, ανεξάρτητη εμπειρογνώμων του ΟΗΕ για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν με επιστολή της προειδοποίησε τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ ότι διευκολύνει τη λογοκρισία.
Γνωρίζοντας ότι πολλές από αυτές τις απαγορεύσεις αποφασίζονται ύστερα από διαμαρτυρίες άλλων χρηστών, που μπορεί μάλιστα να είναι συντονισμένες και υστερόβουλες, ο Μπογιόπουλος είχε καταγγείλει τότε ότι κάποιοι «φοβούνται την Ιστορία». Ανάλογη σκοπιμότητα βλέπει τώρα και ο Αρκάς στην απαγόρευση των γελοιογραφιών του. Αλλωστε, από τότε που ο σπουδαίος Ελληνας κομίστας άρχισε να καυτηριάζει την προηγούμενη κυβέρνηση, πολλοί υποστηρικτές της άρχισαν να εκτοξεύουν τα πιο φαρμακερά σχόλιά τους εναντίον του. Αν, όντως, κατάφεραν τώρα να επηρεάσουν την απόφαση του Facebook να διακόψει τη δημοσιοποίηση των σκίτσων του για μία εβδομάδα, θα είναι ακόμη ένα γεγονός που δείχνει ότι η μεγάλη τεχνολογική μας πρόοδος δεν έχει εξασφαλίσει καμιά σοβαρή προστασία από την κατάχρησή της. Οτι η έκρηξη της ψηφιακής επικοινωνίας δεν έχει συνοδευθεί από καμιά εξέλιξη στον πολιτισμό του διαλόγου – το αντίθετο μάλιστα: η σεμνοτυφία παραμένει το καλύτερο πρόσχημα της λογοκρισίας της διαφορετικής άποψης. Θα είναι, τέλος, ακόμη ένα γεγονός που δείχνει ότι ο σεβασμός του άλλου, του διαφορετικού, δεν είναι θέμα τόσο της μιας ή της άλλης κομματικής τοποθέτησης. Πάνω απ’ όλα είναι θέμα της πολιτικής μας αγωγής.