Εφοπλιστής ήθελε να γίνει ο Ορφέας Βεϊνόγλου –σπούδασε μηχανολόγος ναυπηγός στην Αγγλία–, όμως αναγκάστηκε να αναλάβει, άγουρος νέος ακόμη, την οικογενειακή επιχείρηση μεταφορών, για να την εκκαθαρίσει και να την κλείσει («μερικές παλιές γραφομηχανές και αριθμομηχανές, ένα γραφείο, απομεινάρια επιχείρησης βρήκα», λέει). Ομως εκείνος την έσωσε, την πήρε από τον παππού με 6-7 υπαλλήλους και σήμερα ηγείται της μεγαλύτερης εταιρείας μεταφορών και αποθήκευσης στη χώρα, με 1.000 εργαζομένους, εγκαταστάσεις και αποθηκευτικούς χώρους 120.000 τ.μ. σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στην είσοδο των κεντρικών γραφείων της επιχείρησης στην Ελευσίνα, «εδώ είναι το αρχηγείο μας» λέει χαμογελώντας, μία σειρά από αυτοκίνητα αντίκες στήνουν το σκηνικό της εποχής τότε που η εταιρεία ιδρύθηκε από τον παππού του το 1923.
Αλλά ας ξεκινήσουμε από την τέχνη, τη μεγάλη αγάπη του από τα εφηβικά χρόνια και παρούσα –πίνακες και πρωτοποριακά γλυπτά– σε κάθε εγκατάσταση της εταιρείας. Διότι η «Ορφεύς Βεϊνόγλου», που διεκπεραιώνει κάθε είδος μετακινήσεων, μεταφορών και logistics σε περισσότερες από 100 χώρες του κόσμου και έχει θυγατρικές σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Κύπρο και Λίβανο, έχει την αποκλειστικότητα και σε ένα πολύ εξειδικευμένο πεδίο, που απαιτεί ιδιαίτερη τεχνογνωσία, τη μεταφορά αρχαιολογικών θησαυρών και ευαίσθητων έργων τέχνης.
Συλλέκτης από τα 18
«Είμαι συλλέκτης από τα 18» λέει και η αφορμή για τη δημιουργία αυτού του τμήματος δόθηκε όταν «τρύπησε κατά τη μεταφορά ένας πίνακας που είχα αγοράσει στην Αμερική· είπα, οι άνθρωποι δεν ξέρουν να κάνουν τη δουλειά τους, και αποφάσισα να ασχοληθώ με το αντικείμενο». Πήγε με το επιτελείο του στο εξωτερικό, εκπαιδεύτηκαν και από το 1982 εξυπηρετούν μεγάλους συλλέκτες και σχεδόν όλα τα ελληνικά μουσεία για τη μεταφορά και τοποθέτηση εκθεμάτων. «Ειδικά η μεταφορά και επανασυναρμολόγηση μεγάλων γλυπτών απαιτεί ιδιαίτερη εξειδίκευση», εξηγεί ο κ. Βεϊνόγλου και συνεχίζει. «Τα κιβώτιά μας είναι γνωστά παγκοσμίως. Ολα τα μουσεία του εξωτερικού, από την Κίνα έως την Αμερική, αντιγράφουν τον τρόπο κατασκευής τους. Διαθέτουν εσωτερικά αναχώματα, μηχανισμούς ώστε οι όποιοι κραδασμοί να μην φτάσουν ποτέ στο έργο τέχνης. Το κιβώτιο τοποθετείται μέσα σε δεύτερο κιβώτιο και μεταξύ τους εισάγεται μόνωση, ώστε, ό,τι κι αν συμβεί στο πρώτο κιβώτιο, να μην επηρεαστεί το δεύτερο. Είχαμε ένα έργο που έπρεπε να ταξιδέψει σε κλίση 45 μοιρών. Φτιάξαμε έναν ειδικό μηχανισμό ώστε κατά τη μετακίνηση το έργο να παραμένει στην κλίση αυτή, ακίνητο», συνεχίζει ο κ. Βεϊνόγλου. «Τα φορτηγά, στο εσωτερικό των οποίων υπάρχουν ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, κινούνται με συγκεκριμένη ταχύτητα και ακολουθούνται από την αστυνομία ή σεκιούριτι, τα έργα έχουν τεράστιες αξίες, οι ασφαλιστικές είναι πολύ σχολαστικές. Στη συνέχεια μεταφέρονται σε αποθήκες όπου υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας –κάθε μουσείο δίνει τις δικές του προδιαγραφές συντήρησης– και φυλάσσονται υπό αυστηρούς όρους ασφαλείας», εξηγεί.
«Μεταφέρουμε πολύ συχνά αρχαιότητες για το Μουσείο της Ακρόπολης, π.χ. μεταφέραμε τα 154 προσωπικά αντικείμενα, έργα τέχνης και έπιπλα, από τα κλειστά διαμερίσματα του Αυτοκράτορα της Κίνας Τσιανλόγκ στην Απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου στις αίθουσες του ελληνικού μουσείου, όπου τα τοποθετήσαμε. Μεταφέραμε και στήσαμε τις “Αναδυόμενες πόλεις: Απτερα – Ελεύθερνα – Κνωσός” στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Τοποθετήσαμε στις νέες τους θέσεις τα έργα του ΕΜΣΤ κ.ά.».
Οι διοργανώσεις
Διεκπεραιώνουν επίσης τεράστιες διοργανώσεις. «Εξι μήνες μας πήρε η μεταφορά και τοποθέτηση σε όλους τους χώρους στην Αθήνα, των έργων της Documenta το 2017. Είχαν προηγηθεί οι εκθέσεις “Greeks” σε μουσεία του Καναδά και των ΗΠΑ, “Αντικύθηρα” στη Βασιλεία της Ελβετίας, “Immortals” στην Ιαπωνία, οι “Αγιογραφίες του Αγίου Ορους” στη Νέα Υόρκη… Συχνά στήνουμε τις εκθέσεις στη Biennale. Το πρώτο έργο μας ήταν επί Μελίνας Μερκούρη, όταν μεταφέραμε αρχαιότητες από το παλιό Μουσείο της Ακρόπολης στο Λονδίνο. Μεγάλο έργο ήταν επίσης η μετεγκατάσταση της Εθνικής Βιβλιοθήκης, από το Βαλλιάνειο στο νέο της κτίριο, στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η μεταφορά κράτησε τέσσερις μήνες, χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 600 φορτηγά, με 40 ανθρώπους να δουλεύουν κάθε ημέρα – 5.000 μεροκάματα για να μεταφερθούν χιλιάδες ανεκτίμητα χειρόγραφα, αρχέτυπα, παλαίτυπα, χάρτες, χαρακτικά. Κάθε βιβλίο ελεγχόταν πρώτα από συντηρητές της βιβλιοθήκης, σε ορισμένα κομμάτια ανεκτίμητης αξίας τοποθετούνταν τσιπ για να ιχνηλατείται η διαδρομή τους. Επειδή το Βαλλιάνειο Μέγαρο είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο κτίριο, με στενούς διαδρόμους ανάμεσα σε ντέξιον, σχεδιάσαμε ειδικά τροχήλατα κιβώτια και γλίστρες, και όλα πήγαν πολύ καλά».
Ομως, δεν είναι μόνο η μεταφορά και φύλαξη έργων τέχνης, η διαχείριση εκθέσεων, η μετεγκατάσταση μουσείων. «Δεν υπάρχει κάτι που να μην έχουμε μεταφέρει, από αέρα, θάλασσα και ξηρά (οδικώς και σιδηροδρομικώς)· από οικοσκευές μέχρι ολόκληρες εμπορικές εκθέσεις», ενώ όλο και αναπτύσσονται οι υπηρεσίες logistics – διαχείριση και διανομή εμπορευμάτων σε Ελλάδα και εξωτερικό. «Φέρνουμε το εμπόρευμα από το εξωτερικό, το εκτελωνίζουμε, το αποθηκεύουμε, το συσκευάζουμε για κάθε μεμονωμένο πελάτη και του το παραδίδουμε. Εκτελούμε κάθε μέρα 1.500 παραγγελίες με 300 φορτηγά που απασχολούνται μόνο στην τροφοδοσία».
«Τα κιβώτιά μας είναι γνωστά παγκοσμίως. Ολα τα μουσεία του εξωτερικού, από την Κίνα έως την Αμερική, τα αντιγράφουν», λέει ο Ορφέας Βεϊνόγλου. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ
Ο Τούρκος που έσωσε τον παππού μου από τους Τούρκους το ’22
«Αποσυναρμολογούμε, μεταφέρουμε και επανασυναρμολογούμε πυροσβεστικά ελικόπτερα τα οποία ενοικιάζονται κάθε χρόνο για την αντιπυρική περίοδο, τμήματα πολεμικών σκαφών και αεροσκαφών, κόκπιτ ή ουρές F-15 και F-16. Μεταφέρουμε βιομηχανικές μονάδες. Εργοστάσια που κλείνουν στην Ελλάδα και πωλούνται στις αναπτυσσόμενες χώρες, λύνονται, μεταφέρονται και ξαναστήνονται στην Ινδία ή στο Πακιστάν. Τα υφαντουργεία που έκλεισαν στη χώρα μας, το ένα μετά το άλλο πουλήθηκαν και μεταφέρθηκαν στο Πακιστάν, στην Ινδία, στο Μπανγκλαντές, στο Βιετνάμ. Είναι δύσκολη δουλειά, η μονάδα πρέπει να συναρμολογηθεί πλήρως και να είναι έτοιμη να λειτουργήσει», σημειώνει ο κ. Βεϊνόγλου και συνεχίζει. «Είκοσι μέρες χρειάστηκαν στη Σόφια για να μεταφερθεί ο μετροπόντικας από το κέντρο της πόλης σε προάστιο, τη νύχτα, επειδή έπρεπε να κλείσουν όλοι οι κεντρικοί δρόμοι και να απομακρυνθούν τα εναέρια καλώδια των τρόλεϊ και του τραμ – η κυρίως μονάδα ζύγιζε 143 τόνους και η κεφαλή 123 τόνους. Μεταφέρουμε ανεμογεννήτριες, υποσταθμούς ενέργειας, μετασχηματιστές 600 ή 800 τόνων, βιομηχανικές στήλες τεραστίων διαστάσεων, μεταλλικές κατασκευές χιλιάδων τόνων».
Αλλο πεδίο δραστηριότητας είναι οι ταχυμεταφορές. «Ημασταν αντιπρόσωποι της FedEx, μετά ιδρύσαμε την Orbit, 150 υπάλληλοι, 60-70 φορτηγά που κινούνται εντός κι εκτός Ελλάδας, ενώ το 2019 επενδύσαμε στην Easy Mail, μια νέα εταιρεία με μεγάλη δυναμική. Η οργάνωση και ο έλεγχος της τροφοδοσίας, από την παραλαβή του φορτίου από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη έως και την παράδοσή του στον τελικό παραλήπτη γίνεται με ψηφιακά συστήματα, φορητά τερματικά, barcode, τεχνολογίες συλλογής και δρομολόγησης, εφαρμογές σε κινητό και στο web», λέει. Τεράστια η διαδρομή από τα πρώτα του βήματα στα μέσα του ’70, όταν ανέλαβε την επιχείρηση του παππού…
«Τον αγαπούσα πολύ τον παππού μου Ορφέα. Ηταν πολύ έξυπνος άνθρωπος με μεγάλο ταλέντο, έφτιαξε την επιχείρηση και έκανε περιουσία, αλλά δεν διαχειρίστηκε καλά την επιτυχία. Χάθηκαν σπίτια, οικόπεδα, λίρες, μετοχές… Είχε έρθει το 1923 από τη Σμύρνη όπου ήταν διευθυντής στην Ottoman Bank. Πριν από αυτόν στην Ελλάδα είχαν φτάσει η γιαγιά μου και η μητέρα μου. Τον παππού μου τον θεωρούσαν νεκρό, τον είχαν πάρει οι Τούρκοι για να τον τουφεκίσουν. Ενώ λοιπόν προχωρούσαν, ένας λέει στον φρουρό, “πού τον πας τον Βεϊνόγλου, δώσ’ τον σε μένα” – του χρωστούσε χάρη. Και προχωρούσε μπροστά ο παππούς, πίσω εκείνος και κάποια στιγμή του λέει, “εγώ θα πυροβολήσω και εσύ θα πέσεις και θα κάνεις τον πεθαμένο”. Και έτσι γλίτωσε. Ηρθε ύστερα από ένα χρόνο στην Ελλάδα και έστησε τη μεταφορική και εμπορική εταιρεία».
Σκληρή δουλειά
Ποιο είναι το μυστικό; «Η αφοσίωση, το μεράκι, οι ατέλειωτες ώρες προσωπικής εργασίας –θυμάμαι στιγμές που εγώ έβαφα τα γραφεία, εγώ έβαζα τα χωρίσματα, δεν είχαμε χρήματα για να φέρουμε συνεργείο–, οι μεγάλες θυσίες, η συνετή διαχείριση. Ο,τι κέρδος είχαμε το αφήναμε στην εταιρεία. Επιβιώσαμε γιατί είχαμε γερά πόδια. Δεν φτιαχτήκαμε με δάνεια, είπαμε όχι στον δανεισμό, μόνο σκληρή δουλειά και σύνεση. Κάθε χρόνο έβαζα και έναν στόχο, πρώτα αυτό, μετά εκείνο, πέρασαν 44 χρόνια, πολλά χρόνια… Επειτα, είναι οι καλές συνεργασίες, το υψηλό επίπεδο των υπαλλήλων, οι ποιοτικές πιστοποιημένες διαδικασίες», λέει ο κ. Βεϊνόγλου. Κι έτσι η εταιρεία, αντί να συρρικνωθεί στην κρίση, μετά το 2008, 2010, μεγάλωσε. «Και για τον λόγο ότι πολλές μεγάλες εταιρείες του κλάδου βρέθηκαν σε δεινή θέση λόγω υπερδανεισμού και ύφεσης, και έκλεισαν».
Η συνάντηση
Βρεθήκαμε στα γραφεία της εταιρείας στην Ελευσίνα και ύστερα από λίγα χιλιόμετρα δρόμο, φτάσαμε στον Λουτρόπυργο, στην παραθαλάσσια ταβέρνα «Τράτα», στέκι του κ. Βεϊνόγλου, όπου πήραμε ψαρομεζέδες και ψητό ψάρι. Λογαριασμός… δεν εκδόθηκε παρουσία της «Κ». Μιλήσαμε για τα πρώτα βήματα του κ. Βεϊνόγλου, όταν η εταιρεία «μετέφερε οικοσκευές υπαλλήλων ξένων πρεσβειών και εταιρειών – το 1974, άρχισαν να έρχονται πολυεθνικές από τον Λίβανο λόγω του πολέμου. Μετά ξεκίνησαν οι αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές και τα άλλα τμήματα. Αλλά «πιο κοντά στον άνθρωπο είναι το τμήμα relocation. Εγκαθιστούμε ξένες οικογένειες στην πόλη, βρίσκουμε σχολείο για τα παιδιά τους, εκδίδουμε την άδεια εργασίας και παραμονής τους, κάνουμε τη φορολογική τους δήλωση».
Οι σταθμοί του
1973-1975
Εργάστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση μεταφορών, προσπαθώντας να την περισώσει. Πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ, ως Marine Engineering.
1982
Εχτισε την πρώτη αποθήκη και επέκτεινε τη δραστηριότητα της εταιρείας στον χώρο μεταφοράς έργων τέχνης.
1992
Απέκτησε το πρώτο του παιδί, τον Ορφέα-Παναγιώτη.
1997
Απέκτησε το δεύτερο παιδί του, την Ανναμπελ.
2006
Πήρε την απόφαση να δημιουργήσει έναν κεντρικό αποθηκευτικό χώρο 55.000 τ.μ. στην περιοχή της Ελευσίνας και να μεταφέρει τα γραφεία διοίκησης στον ίδιο χώρο.
2009
Ολοκλήρωσε το έργο της εγκατάστασης στην Ελευσίνα.
2016
Ανακατασκεύασε με αυστηρές προδιαγραφές επιπλέον αποθηκευτικούς χώρους συνολικής έκτασης 16.000 τ.μ. στην περιοχή του Ασπροπύργου.