Αβρ. Γεοσούα: «Η πατρίδα όλων μας είναι η Μεσόγειος»

Αβρ. Γεοσούα: «Η πατρίδα όλων μας είναι η Μεσόγειος»

4' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Ισραηλινός συγγραφέας Αβραάμ Β. Γεοσούα, ο «Μπαλζάκ του Ισραήλ», σύμφωνα με την Κριτική, είναι ένας κορυφαίος δημιουργός με παγκόσμια φήμη. Ανήκει στην «εθνική γενιά» της λογοτεχνίας του Ισραήλ, των συγγραφέων που άρχισαν να γράφουν μετά την ίδρυση του ισραηλινού κράτους, το 1948, συμβάλλοντας με τα κείμενά τους στη συγκρότηση εθνικής ταυτότητας.

Τη βαθιά πίστη του στην ειρήνη και τη συνύπαρξη των ανθρώπων, ακόμα και στις δυσκολότερες συνθήκες, αλλά και την απέχθειά του στον φανατισμό κάθε είδους, εξέφρασε και στην τηλεφωνική κουβέντα μας.

Στο δέκατο μυθιστόρημά του, τη Ρετροσπεκτίβα (Πόλις), αφηγείται την ιστορία ενός κινηματογραφιστή, ο οποίος με την ευκαιρία μιας ρετροσπεκτίβας του έργου του στην Ισπανία καλείται να ανατρέξει στο παρελθόν και τις επιλογές του.

Η αγάπη του Α. Β. Γεοσούα για την Ελλάδα δεν είναι αυτή που έχουν, συνήθως, οι διανοούμενοι για τη χώρα μας, επηρεασμένοι από την αρχαιοελληνική σκέψη και τα φοιτητικά τους αναγνώσματα. Η σχέση της οικογένειάς του με την Ελλάδα είναι στενότερη.

Θεσσαλονικιός;

«Οι πρόγονοί μου, από την πλευρά του πατέρα μου, έφτασαν στα μέσα του 19ου αιώνα στην Ιερουσαλήμ από τη Θεσσαλονίκη», λέει. Και μας υπενθυμίζει το εξαιρετικό βιβλίο του «Ο Κύριος Μάνι» (εκδ. Καστανιώτη). Συγκινητικό χρονικό έξι γενεών της ίδιας οικογένειας με αρκετές αναφορές στον πολιτισμό και την ιστορία του ελληνικού χώρου. Η αφήγησή του ξεκινά σε ένα κιμπούτς της Νεγκέβ στο σύγχρονο Ισραήλ, συνεχίζεται στην Κρήτη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στην κατεχόμενη από τους Αγγλους Ιερουσαλήμ και κορυφώνεται, το 1948, σε ένα πανδοχείο της Αθήνας.

Στη διάρκεια της συνομιλίας μας, ο Γεοσούα αναφέρεται αρκετές φορές στη μεσογειακή ταυτότητα του Ισραήλ, η οποία περιλαμβάνει, όπως λέει, την Ελλάδα, την Τουρκία, την Αίγυπτο και γενικότερα τη Βόρεια Αφρική. Τονίζει, ακόμα, τη σημασία που μπορεί να έχει αυτή η μεσογειακή συνείδηση στην εδραίωση της ειρήνης ανάμεσα στους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους.

«Εχουμε όλοι κοινή ταυτότητα. Αν ανατρέξουμε, επίσης, στην Ιστορία θα δούμε ότι η συγκρότηση του ισραηλινού λαού έγινε στη Μέση Ανατολή, και για πάρα πολλά χρόνια υπήρχαν Εβραίοι στον ισλαμικό κόσμο, όχι μόνο στην περιοχή του Ισραήλ, αλλά στη Βαβυλώνα, το Ιράκ, την Τουρκία, τη Μικρά Ασία, φυσικά στη Βόρεια Αφρική και τη νότια Ισπανία. Μόνο μετά τον μεγάλο διωγμό του εβραϊκού πληθυσμού από την Ισπανία, το 1492, οι Εβραίοι μετακινήθηκαν, κυρίως, στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.

Αρχαία πατρίδα

O σιωνισμός γεννήθηκε τη στιγμή της εξάπλωσης του αντισημιτισμού στη Γερμανία και την ανατολική Ευρώπη. Τότε, υπό την πίεση των διώξεων, αποφάσισαν να επιστρέψουν στην αρχαία τους πατρίδα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τον αφανισμό των 6 εκατομμυρίων Εβραίων στο Ολοκαύτωμα, κυρίως όσων ζούσαν στον χριστιανικό κόσμο. Σήμερα στο Ισραήλ το 50% του πληθυσμού είναι Εβραίοι Ασκενάζι, όσοι ζούσαν στον χριστιανικό κόσμο και το άλλο 50% είναι εκείνοι που ζούσαν στον ισλαμικό κόσμο. Η δική μου πεποίθηση είναι ότι η ειρήνη θα επέλθει με τους Παλαιστίνιους και με τον αραβικό κόσμο, όταν εντοπίσουμε στους εαυτούς μας και στις ψυχές μας τη μεσογειακή μας ταυτότητα. Δεν θεωρώ ότι η διατήρηση μιας στενής σχέσης μόνο με την Αμερική ωφελεί, πάντοτε, τη λύση των προβλημάτων της περιοχής».

​​Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 19.00 ο Αβραάμ Γεοσούα θα συνομιλήσει στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών με τη δημοσιογράφο Μαριλένα Αστραπέλλου, με αφορμή την έκδοση στα ελληνικά του τελευταίου βιβλίου του Ρετροσπεκτίβα (Εκδόσεις Πόλις), για το οποίο τιμήθηκε το 2012 με το κορυφαίο γαλλικό λογοτεχνικό Βραβείο Μεντισίς. Αλλα βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Υποχρεωτική η ειρήνη και για τους δύο

Ο Αβραάμ Γεοσούα, στα 77 χρόνια του σήμερα, έχοντας παρακολουθήσει από κοντά τη μακροχρόνια διαμάχη Ισραηλινών και Παλαιστινίων, παραδέχεται ότι έχει κουραστεί από την αδυναμία εξεύρεσης μια λύσης. Δεν χάνει, όμως, την αισιοδοξία του. Ζητάει από την Ευρώπη να αναλάβει μια δυναμική πρωτοβουλία και να πιέσει τις δύο πλευρές να δημιουργήσουν μια στέρεη και βιώσιμη συμφωνία.

«Η ειρήνη είναι υποχρεωτική», λέει. Και προσθέτει: «Υποστηρίζω την ύπαρξη δύο διαφορετικών κρατών. Πιστεύω ότι η δημιουργία ενός ενιαίου κράτους θα είναι καταστροφική, επειδή είμαστε δύο διαφορετικοί λαοί, με διαφορετικές θρησκείες, ιστορίες και δεσμούς. Οι Ισραηλινοί συνδέονται με τους Εβραίους που βρίσκονται σε ολόκληρο τον κόσμο και οι Παλαιστίνιοι με τα αραβικά έθνη. Και οι δύο πλευρές αξίζουν τη δική τους χώρα. Φυσικά και θα πρέπει να αναπτυχθεί η δυνατότητα συνεργασίας και κοινής δραστηριότητας, αλλά πρώτα απ’ όλα θα πρέπει όλοι να έχουν την ανεξαρτησία τους».

Ενα από τα προβλήματα που διατηρεί, κατά την άποψή του, την ανισορροπία στην περιοχή είναι ο φανατισμός: «Και στις δύο πλευρές, ο φανατισμός συνδέεται με τη θρησκεία. Το 95% των φανατικών και αδιάλλακτων Ισραηλινών συνδέεται με τη θρησκεία και, από την άλλη πλευρά, τα μέλη της Χαμάς διατηρούν επίσης μια πολύ ισχυρή θρησκευτική πίστη. Η θρησκεία παίζει αυτή τη στιγμή ένα πολύ αρνητικό ρόλο στη Μέση Ανατολή. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος ώστε οι κοσμικές δυνάμεις να ενώσουν τα χέρια των δύο πλευρών και να λύσουν το πρόβλημα. Αισθάνομαι βαθιά ντροπή για τον θρησκευτικό φανατισμό».

Λίγο πριν αποχαιρετιστούμε, ο Αβραάμ Γεοσούα εκφράζει μια απορία: «Δεν μπορώ να διανοηθώ ούτε να καταλάβω την άνοδο των φασιστών στην Ελλάδα. Υποφέρατε τόσα πολλά από τον φασισμό τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, για αυτό και δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπάρχουν άτομα στην Ελλάδα που επιθυμούν την επιστροφή του φασισμού της ναζιστικής Γερμανίας».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή