Η Δέσποινα Μπάτρη γεννήθηκε το 1970 στην Αθήνα. Ζει και εργάζεται λίγο έξω από αυτήν. Στην πρώτη της συλλογή διηγημάτων «Ή όλοι ή κανείς» (εκδόσεις Μεταίχμιο) μιλάει για το δίλημμα της θυσίας για χάρη του άλλου μέσα από πραγματικές ιστορίες αφανών ή παραγνωρισμένων ηρώων της καθημερινότητας.
Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;
«Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά» του Λάκη Παπαστάθη, «Επινοώντας την καθημερινή πρακτική» του Μισέλ ντε Σερτώ και πολλά πρωτοεμφανιζόμενων.
Ποιος ήρωας/ηρωίδα λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατί;
Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων για να μην ενηλικιωθώ και συμβιβαστώ ποτέ ή ίσως ο Μινγκ από το παραμύθι της Κλοντίλντ Μπερνός «Εγώ ο Μινγκ», που μακριά από κάθε ματαιοδοξία ήταν απόλυτα ικανοποιημένος να κρατάει κάθε πρωί το χέρι της εγγονής του οδηγώντας την στο σχολείο.
Με ποιον συγγραφέα θα θέλατε να δειπνήσετε;
Κατ’ αρχάς με κάποιον καλοφαγά. Από εκεί και πέρα, με κάποια άσημη συγγραφική διάνοια που δεν εκδόθηκε, γιατί ήταν πολύ απασχολημένη να γράφει.
Ποιο ήταν το τελευταίο βιβλίο που σας έκανε να θυμώσετε;
Θυμώνω με την παράνοια και την ασχήμια των καταστάσεων που περιγράφονται, όπως θυμώνει, φαντάζομαι, και ο ίδιος ο συγγραφέας του βιβλίου. Με τα άτεχνα ή όσα επιδίδονται σε αυτάρεσκη μεμψιμοιρία, δεν θυμώνω γιατί μου είναι αδιάφορα.
Και το τελευταίο που σας συγκίνησε;
Το «Κι άσε τον κόσμο το μεγάλο να γυρίζει» του Κόλουμ Μακ Καν, επειδή μου έδωσε την ευκαιρία να ρίξω μια κλεφτή ματιά στην ανθρώπινη τραγικότητα. Αυτό που είδα ήταν υπέροχο και γι’ αυτό συγκινητικό.
Πρώτο βιβλίο, ο κύβος ερρίφθη. Πόσο δύσκολο ήταν να το τολμήσετε;
Το δύσκολο ήταν να το γράψω, όχι να τολμήσω την έκδοσή του. Δυσκολότερο πάντως μου φαίνεται να τολμήσει να διαβάσει ο αναγνώστης έναν νέο συγγραφέα, παρά αυτός να εκδώσει τα γραπτά του.
Η έννοια της θυσίας μοιάζει κεντρική στη συλλογή αυτή. Γιατί αυτή η ιδέα; Είναι κάτι που λείπει από τις μέρες μας;
Ανέκαθεν η αυταπάρνηση έλειπε από όλες τις κοινωνίες ως συλλογική συνείδηση ακόμα και για μικρά αλλά σημαντικά καθημερινά πράγματα, όπως να παραχωρήσεις τη θέση σου στο λεωφορείο. Στην Ελλάδα, όμως, του σήμερα ο εγωισμός είναι μια πολυτέλεια που οπωσδήποτε δεν μπορούμε να έχουμε.
«Ή όλοι ή κανείς». Γιατί αυτός ο τίτλος;
Επειδή κάποιος πραγματικός άνθρωπος το είπε σε μια πραγματική περίσταση και το εννοούσε, κάνοντας το φθαρμένο και κοινότοπο αυτό σύνθημα να επανακτήσει το ουσιαστικό του περιεχόμενο.
Ποιο κλασικό βιβλίο δεν έχετε διαβάσει και ντρέπεστε γι’ αυτό;
Καθετί μπορεί να είναι πρόβλημα ή ευκαιρία. Μπορεί να ντραπείς για κάποιο βιβλίο που δεν έχεις διαβάσει ή να χαρείς που θα το βρεις μπροστά σου. Δεν ολοκλήρωσα ποτέ το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» του Προυστ, αλλά ντρέπομαι περισσότερο για όσα μη κλασικά δεν προλαβαίνω να διαβάσω.