Το κύμα συγκίνησης και νοσταλγίας που πυροδότησε η αναγγελία του θανάτου της Λίλλης Παπαγιάννη ήταν μια μικρή έκπληξη. Οχι φυσικά γιατί δεν το άξιζε η σπουδαία αυτή καρατερίστα του ελληνικού σινεμά.
Αλλά οι διαδοχικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την περασμένη Τρίτη αποκάλυψαν σε κοινή θέα τους πολλούς, απρόσμενους και διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους συνδεόμαστε με τους άλλους.
Θέλω να πω ότι μου έκαναν εντύπωση τα τρυφερά σημειώματα φίλων και γνωστών, που δεν συγκαταλέγονται στους φανατικούς της Φίνος Φιλμς. Και όμως, ο θάνατος της Λίλλης Παπαγιάννη «μίλησε» σε πολλούς Ελληνες και αναρωτιέμαι γιατί.
Ανακαλώ μια σκηνή από την κινηματογραφική διασκευή της «Χαρτοπαίχτρας» του Δημήτρη Ψαθά. Η Λίλλη Παπαγιάννη και ο Λάμπρος Κωνσταντάρας φλερτάρουν αθώα στην ταράτσα μιας πολυκατοικίας που λαμποκοπάει. Τριγύρω τους ο ορίζοντας της Αθήνας της δεκαετίας του ’60. Οι λόφοι, ο Υμηττός, τα παλιά σπίτια και οι πρώτες συστάδες από τις πολυκατοικίες της ανοικοδόμησης. Ολα δείχνουν ωραία, τουλάχιστον για όλους εμάς που δεν ζούσαμε ή δεν έχουμε μνήμες από το 1964. Ισως, σκέφτομαι, αυτός είναι από μόνος του ένας λόγος που το τέλος της αξέχαστης ηθοποιού κινητοποίησε διαφορετικά πράγματα στον καθένα μας. Σαν να χτύπησε ένα εσωτερικό κουδούνι που μας θύμισε πόσο μας έχει λείψει η ανεμελιά εκείνων των ταινιών, αλλά και πόσο μακριά πιάνουμε συχνά τους εαυτούς μας από τα ωραία πράγματα της ζωής.
Και η Λίλλη Παπαγιάννη ήταν μέρος αυτής της ομορφιάς, όχι μόνο γιατί ήταν μια αντικειμενικά πολύ όμορφη γυναίκα.
Το 1964 δεν ήταν μια «εύκολη» χρονιά για την Ελλάδα. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η χώρα βρισκόταν σε τροχιά οικονομικής απογείωσης. Και οι ταινίες αυτές αποτελούν σε μεγάλο βαθμό καλοδουλεμένα τεκμήρια του ελληνικού success story της δεκαετίας του ’60. Η Παπαγιάννη, μαζί με πολλούς άλλους καλούς ηθοποιούς αυτής της περιόδου, ακτινοβολούσαν την ευημερία, την καλή αστική ζωή, την πίστη στο μέλλον.
Ομως, για την ίδια τη Λίλλη Παπαγιάννη ο χρόνος, όπως και κάθε «μέλλον», σταμάτησε το 1989, όταν έχασε τον αγαπημένο της σύντροφο, τον επίσης καλό και αγαπημένο ηθοποιό Ανδρέα Φιλιππίδη. «Και μετά τον θάνατό του η θεία Λίλλη σαν να κατέβαζε ένα ένα τα ρολά της ζωής της. Σαν να έκλεινε ένα ένα τα παντζούρια και μας άφηνε όλους έξω…» έγραψε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook η ανιψιά της, συγγραφέας και δημοσιογράφος Ελενα Ακρίτα.
Ηταν όλα αυτά τα χρόνια που εμείς αναρωτιόμασταν «πού να είναι και τι να κάνει η Λίλλη Παπαγιάννη»…