Της Γιωτας Συκκα
ΑΠΩΛΕΙΑ. Βεντέτα από γεννησιμιού της. Της άρεσε να θαυμάζουν την
κομψότητά της, το χρώμα των ματιών της, τον συνδυασμό του
αγοροκόριτσου και της θηλυκότητας. Χωρίς κραγιόν και σκουλαρίκια
δεν την έβλεπες ποτέ. Εμπαινε, θυμάμαι, με έναν ανεπανάληπτο αέρα
στο καμαρίνι της στο θέατρο «Μινώα», μέσα της δεκετίας του ’80,
χαιρετούσε και τον τελευταίο τεχνικό κι εγώ, νέα στο επάγγελμα,
έτρεμα ότι θα αντιμετωπίσω αυτό τον θρύλο.
«Τι είναι χρυσό μου; Κοιτάς τα μάτια μου, ε; Ξέρεις ότι για μένα
γράφτηκε το τραγούδι «Δυο πράσινα μάτια με μπλε βλεφαρίδες»; «Στην
ανεπανάληπτη σουμπρέτα ηφαίστειο» μου έστειλε αφιέρωση ο
Κατριβάνος», κι άρχισε να το τραγουδάει με την χαρακτηριστική φωνή
της.
Αυτή ήταν η Αννα Καλουτά. Ακόμη και στα 92. Ανεπανάληπτη
σουμπρέτα, οδοστρωτήρας, μπριόζα με αστείρευτο κέφι. Αμεση, αλλά
και βεντέτα.
Ποτέ δεν το έβαζε κάτω και όσο κι αν της άρεσε να την αποκαλούν
κυρία – «ήμασταν από καλό σπίτι, με τη μαμά κέρβερο» έλεγε-,
λάτρευε να ακούει τη λέξη «θεατρίνα».
Η βεντέτα
Μα πιο πολύ της άρεσε να επαναλαμβάνει το ανέκδοτο που είχε
σκαρφιστεί για χάρη της ο Κώστας Μανιατάκης. «Η δυσκολότερη
θεατρική γέννα που έγινε ποτέ ήταν της μαμάς. «Εβγα έξω» φώναζε
πάνω στον τοκετό απελπισμένα η Κατίνα Καλουτά, αλλά εγώ δεν το
κουνούσα. Με τα πολλά ανταποκρίθηκα: «Ρίξτε μου προβολέα να
βγω»».
Η φήμη τους ήταν μεγάλη, όπως οι επιτυχίες τους. Από το 1925 που
πρωτοανέβηκαν στη σκηνή. Η Αννα και η Μαρία Καλουτά (που έφυγε
νωρίτερα) έλαμψαν στο μουσικό θέατρο, ταυτίστηκαν απόλυτα με τη
λαϊκή ψυχαγωγία. Είχαν ιδιαίτερη απήχηση, ψυχαγωγούσαν τους Ελληνες
τα δύσκολα χρόνια του πολέμου και ήταν από τις πρώτες Ελληνίδες
θεατρίνες που γνώρισαν τι θα πει αποδοχή στο εξωτερικό.
«Ξέρεις, όταν ήμουν μικρή, ήμουνα τραυλή», εκμυστηρεύτηκε στη
Σπεράντζα Βρανά («Ο οργασμός του μπράβο» εκδ. Αγκυρα). «Προπολεμικά
έκανα σόλα που βασίζονταν στις μιμήσεις, τον Σαρλώ, τη Σμυρνιά και
άλλους τύπους. Από τις δυό μας, η Μαρία ήτανε το «μυαλό» κι εγώ η
«βεντέτα»».
Ο πατέρας της, ο ηθοποιός Στέφανος Καλουτάς, ήταν ομορφάντρας
και πολύ γυναικάς και έτσι η κυρία Κατίνα ανέλαβε από νωρίς τα
κορίτσια της.
Το διαβατήριο για τη Μαρίκα ήταν οι αδερφές της Κοτοπούλη
(Φωτεινή και Χρυσούλα), οι οποίες την έπεισαν να πάρει τα δυο
κοριτσάκια της φίλης τους στη «Στοργή» του Μπατάιγ.
Υστερα ήρθαν τα «Απαχάκια», τα «Τσολιαδάκια», επιτυχίες που τους
πρόσφεραν και τα πρώτα τους χρήματα. Αυτά τις οδήγησαν με απόφαση
της αυστηρής κυρίας Κατίνας στην Ιόνιο Σχολή.
Η δεκαετία του ’40 είναι η εποχή που οι δεσποινίδες πια Καλουτά
μεσουρανούν. Οι θαυμαστές σχηματίζουν ουρές όπου κι αν
εμφανίζονται, οι προτάσεις γάμου ήταν αμέτρητες, όσοι και οι
υποψήφιοι γαμπροί, τα δώρα επίσης. Στο θίασο των: Αττίκ, Μακέδου,
Σαμαρτζή για αρχή, το «Ευζωνάκι» και η «Σμυρνιά» είχαν τρομερή
επιτυχία όπου και αν παρουσιάζονταν. Κυρίως τον καιρό του
ελληνοϊταλικού πολέμου.
Οι συνεργασίες ήταν πολλές (Ορέστης Μακρής, Κυριάκος Μαυρέας,
Μίμης Κοκκίνης, Κώστας Μανιατάκης, Μενέλαος Θεοφανίδης, Κούλης
Στολίγκας, Νίκος Σταυρίδης κ. ά.) και παντού θρίαμβος, όπως επί
τρία χρόνια στην Αφρική.
«Ούτε εραστάς είχα»
Επιστροφή το 1949 με δώρα, επιτυχίες και το σχέδιο να αποκτήσουν
επιτέλους το δικό τους θέατρο. Νέα τουρνέ, στο Γιοχάνεσμπουργκ και
στην Αυστραλία.
Τα κατάφεραν τελικά. «Ποτέ δεν ξοδεύαμε, ήμασταν οικονόμες»
καμάρωνε η Αννα Καλουτά. Και το πέτυχαν βάζοντας ό, τι είχαν στο
θεάτρό τους. «Πουλήσαμε ακόμη και την έπαυλη στο Χαλάνδρι, μπιζού
και γούνες». Αλλά το θέατρο πήγαινε καλά μόνο όταν ανέβαζαν
επιθεωρήσεις.
Τον γάμο ούτε να τον σκεφτεί, κι ας παντρεύτηκε το 1967 η αδερφή
της. «Χρυσή μου, εγώ είχα παντρευτεί το θέατρο». «Ούτε εραστάς
είχα. Μόνο τρεις άντρες αγάπησα». Εναν βιομήχανο της εποχής και τον
Λάμπρο Κωνσταντάρα. Ηταν όμως και ο Δ. Χορν που αποκάλυπτε μόνο σε
ιδιωτικές συζητήσεις. Από τη δεκαετία του ’70 περιόρισε τις
εμφανίσεις της και περισσότερο στη δεκαετία του ’80.
Τελευταία εμφάνιση ήταν δύο χρόνια πριν, στο Ηρώδειο «Αυτά που
κάψαν το σανίδι» του Σταμάτη Κραουνάκη. Η κηδεία της Αννας Καλουτά
θα γίνει σήμερα στις 3 το μεσημέρι στο Α΄ Νεκροταφείο, δημοσία
δαπάνη.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ