Εξίσου οξύνοες και ικανοί με τον σύγχρονο άνθρωπο ήταν και οι Νεάντερταλ. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Plow One. Η αναπαράσταση του Ανθρώπου του Νεάντερταλ ως ενός άξεστου πρωτόγονoυ που κράδαινε απλά ένα ρόπαλο είναι ένα από τα πιο ισχυρά στερεότυπα του κόσμου των επιστημών.
Οι ερευνητές, όμως, που αναζήτησαν να μάθουν την πραγματικότητα λένε ότι αυτή η εικόνα πόρρω απέχει της αληθείας.
Πρόκειται για μια προσέγγιση που πυροδοτήθηκε και υιοθετήθηκε από τους επιστήμονες οι οποίοι κατά καιρούς διατύπωσαν διάφορες θεωρίες για τον αφανισμό των Νεάντερταλ και την επικράτηση του ανώτερης νοημοσύνης σύγχρονου ανθρώπου.
Ο Βιλ Ρέμπρεκς, του Πανεπιστημίου του Λάιντεν της Ολλανδίας, παρατηρεί ότι οι περισσότερες αναφορές στους ανθρώπους του Νεάντερταλ είναι αρνητικές καθώς απεικονίζονται ως αγριάνθρωποι χωρίς ικανότητες.
Επιστημονικά στοιχεία
Οι Νεάντερταλ, σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία που υπάρχουν, εμφανίστηκαν πριν από 350 έως 400 χιλιάδες χρόνια και επεκτάθηκαν από την Πορτογαλία μέχρι τα όρη Αλτάι της Κεντρικής Ασίας. Εξαφανίστηκαν από προσώπου γης όταν έφτασε στην Ευρώπη ο σύγχρονος άνθρωπος.
Τα αίτια της εξαφάνισης παραμένουν θέμα επιστημονικής αντιπαράθεσης. Σύμφωνα με πολλές θεωρίες, οι σύγχρονοι άνθρωποι είχαν ανώτερες γνωσιακές ικανότητες που τους επέτρεψαν να κυνηγούν σε ομάδες που συνεργάζονταν μεταξύ τους, να έχουν καλύτερα όπλα, να καταναλώνουν περισσότερα είδη τροφίμων και άλλα.
Ο Ρέμπρεκς και η συνάδελφός του δρ Πάολα Βίγια, του Πανεπιστημιακού Μουσείου του Κολοράντο, προσπάθησαν να εντοπίσουν αποδείξεις της γνωσιακής ανωτερότητας του σύγχρονου ανθρώπου, οι οποίες θεωρούνται δεδομένες σε τουλάχιστον δώδεκα θεωρίες περί της εξαφάνισης του Ανθρώπου του Νεάντερταλ.
Οι δύο επιστήμονες διαπίστωσαν ότι καμία από αυτές τις θεωρίες δεν άντεχε στην κριτική προσέγγιση. «Ολες αυτές οι ερμηνείες μπορεί να είναι ενδιαφέρουσες, αλλά δεν υπάρχουν αρχαιολογικά στοιχεία που να τις επαληθεύουν», εξηγούν.
Οπως επισημαίνει η δρ Βίγια, μέρος της παρεξήγησης δημιουργήθηκε επειδή οι ερευνητές συγκρίνουν τους Νεάντερταλ, όχι με τους συγχρόνους τους, αλλά με τους ανθρώπους που έζησαν στην ανώτερη παλαιολιθική εποχή.
Είναι, δηλαδή, σαν κάποιος να ισχυρίζεται ότι οι άνθρωποι που έζησαν τον 19ο αιώνα είναι λιγότερο έξυπνοι από αυτούς που έζησαν τον 21ο επειδή δεν είχαν λάπτοπ και διαστημικά ταξίδια. «Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι οι άνθρωποι του Νεάντερταλ δεν ήταν εξίσου οξύνοες», καταλήγει.
Οι λόγοι εξαφάνισης του Ανθρώπου του Νεάντερταλ είναι πολύπλοκοι και ίσως η αποκωδικοποίηση του γονιδιώματός τους να αποκαλύψει κάποια στοιχεία.