ΝΤΑΡΜΣΤΑΝΤ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ. Αφού πραγματοποίησε ταξίδι 6,4 δισ. χιλιομέτρων, το μη επανδρωμένο ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο Rosetta έφτασε χθες στον προορισμό του, σηματοδοτώντας ιστορική εξέλιξη στην εξερεύνηση του διαστήματος και ειδικότερα στη μελέτη των κομητών.
Η δεκαετής περιπλάνηση ολοκληρώθηκε χάρη στους κινητήρες του Rosetta, που έδωσαν την κατάλληλη ώθηση για χρονικό διάστημα επτά λεπτών, φέρνοντας το διαστημόπλοιο δίπλα στον κομήτη 67Ρ/ Τσιουρούμοφ-Γκερασιμένκο, καθώς αυτός κινείται ανάμεσα στις τροχιές του Αρη και του Δία.
«Αυτή είναι η μοναδική σας ευκαιρία για ραντεβού με έναν κομήτη», είπε ο γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) Ζαν-Ζακ Ντορντέν, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας.
Αποστολή του Rosetta είναι να βρεθεί σε τροχιά γύρω από τον κομήτη και σε απόσταση μόλις 100 χιλιομέτρων από αυτόν, πραγματοποιώντας επιστημονικές παρατηρήσεις και μετρήσεις ακριβείας, καθώς ο 67Ρ κατευθύνεται προς τον Ηλιο. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν, ο Rosetta θα αποπειραθεί να προσεδαφίσει μικρό όχημα στην επιφάνεια του κομήτη τον Νοέμβριο.
Δείγμα εδάφους
Η επιστημονική ομάδα της ESA φιλοδοξεί, από τη μεριά της, να μάθει περισσότερα γύρω από την προέλευση των κομητών, των άστρων και των πλανητών, όπως εξηγεί ο Ντέιβιντ Σάουγουντ, επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών της αποστολής: «Οι κομήτες αποτελούν μέρος της δομικής ύλης του σύμπαντος». Ο δρ Σάουγουντ απηχεί τις απόψεις μεγάλης μερίδας του επιστημονικού κόσμου, που εκτιμά ότι το νερό, βασικό συστατικό της ζωής, έφτασε στη γήινη επιφάνεια πάνω σε κομήτες.
Τα σχέδια εξασφάλισης δείγματος εδάφους από την επιφάνεια του αστρικού σώματος και η μελέτη του δείγματος αυτού στη Γη είχαν αρχικά ακυρωθεί, μετά την απόφαση της αμερικανικής NASA να υπαναχωρήσει από το πρόγραμμα, λόγω περικοπών στις δαπάνες του διαστημικού προγράμματος των ΗΠΑ. Παρά την αποχώρησή της, όμως, η NASA προσέφερε τα 21 επιστημονικά όργανα για το διαστημόπλοιο Rosetta και το όχημα προσεδάφισης Philae, που προέβλεπε η αρχική συμφωνία.
Η επιστημονική ομάδα της ESA έχει προβεί ήδη σε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του Rosetta. Φωτογραφίες που εξασφάλισε το διαστημόπλοιο και αποκωδικοποιήθηκαν πρόσφατα δείχνουν ότι ο 67Ρ έχει ανόμοιο σχήμα, που θυμίζει σε πολλούς λαστιχένια πάπια μπανιέρας. Αυτό ίσως σημαίνει ότι ο κομήτης αποτελείται από δύο διακριτά τμήματα, που ενώθηκαν μεταξύ τους ή ότι έχει υποστεί σημαντική αποσάθρωση. Οι εικόνες δείχνουν επίσης την ύπαρξη απότομης χαράδρας βάθους 150 μέτρων στον κομήτη με μήκος 4 χλμ.
Οι επιστήμονες θα περάσουν τώρα τους επόμενους μήνες μελετώντας τις εικόνες που θα στέλνει ο Rosetta, σε μία προσπάθεια να επιλέξουν το ιδανικό σημείο για την προσεδάφιση του οχήματος Philae. Το ειδικό όχημα θα προσεδαφιστεί απαλά στην επιφάνεια του 67P, προτού εκτοξεύσει άγκυρα που θα το διατηρήσει στη θέση του.
Πρόσκρουση
Τα όργανα ακριβείας του Philae θα καταγράψουν την τελική πορεία του 67P με στόχο τον Ηλιο, μετρώντας το είδος και τον όγκο των υλικών που θα απορρίψει στο τελευταίο του αυτό ταξίδι. «Για πρώτη φορά, αποκτούμε θέση στην πρώτη σειρά, για να παρατηρήσουμε από κοντά την πρόσκρουση ενός κομήτη στην επιφάνεια του άστρου μας», λέει ο δρ Σάουθγουντ.
Παρότι ο φόβος της ανθρωπότητας για τους κομήτες βασίστηκε στη δεισιδαιμονία, υπάρχει μία απειροελάχιστη πιθανότητα σύγκρουσης ενός τέτοιου σώματος με τη Γη, προκαλώντας παγκόσμια καταστροφή. Η τελειοποίηση των γνώσεών μας για τη φύση και τις λειτουργίες των κομητών μπορεί, όμως, να βοηθήσει στην πρόληψη αυτού του ενδεχομένου. Παρότι το διαστημόπλοιο και το όχημα προσεδάφισης έχουν καταληκτική ημερομηνία μέσα στο 2015, τα δεδομένα που θα εξασφαλίσουν έχουν ήδη δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες στην επιστημονική κοινότητα.