ΣΕΟΥΛ. Ενα από τα τελευταία προπύργια της πατριαρχίας κατέκτησε χθες η 37χρονη Ιρανή μαθηματικός Μαριάμ Μιρζαχανί, που έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το «βραβείο Νομπέλ» Μαθηματικών, το Μετάλλιο Φιλντς.
Η βραβευθείσα, που μοιράστηκε το έπαθλο με τρεις ακόμη συναδέλφους της, είναι η πρώτη γυναίκα που κερδίζει από το 1936. Το μετάλλιο απονέμεται κάθε τετραετία σε μαθηματικούς κάτω των 40 ετών κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Συνόδου Μαθηματικών, που πραγματοποιήθηκε φέτος στη Σεούλ της Νότιας Κορέας, ενώ το βραβείο της παρέλαβε η Μιρζαχανί από τα χέρια της προέδρου Παρκ, την πρώτη αρχηγό κράτους της ασιατικής χώρας.
Η Ιρανή μαθηματικός, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, μελετά τη γεωμετρία των μετρικών χώρων, της περίπλοκης γεωμετρικής και αλγεβρικής οντότητας, που θα μπορούσε να περιγραφεί ως θεωρία του σύμπαντος όπου κάθε σημείο στον χώρο είναι από μόνο του ένα αυθύπαρκτο σύμπαν.
Η Μιρζαχανί γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τεχεράνη, ενώ σε περσινή της συνέντευξη αποδίδει την επιτυχημένη της σταδιοδρομία στην τύχη και στο γεγονός ότι γεννήθηκε μετά τη λήξη του πολέμου Ιράν – Ιράκ. Η περίοδος ειρήνης που ακολούθησε την αιματηρή σύρραξη επέτρεψε στα ιρανικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα να ανθήσουν. Η μαθηματικός επισημαίνει ότι η ποιότητα των διδασκόντων στο λύκειο Φαρζανεγκάν (το «Βαρβάκειο» της Τεχεράνης) στο οποίο φοίτησε, καθώς και η τοποθεσία του, κοντά σε σειρά ονομαστών βιβλιοπωλείων, αποτελούν έναν ακόμη παράγοντα της ερευνητικής της επιτυχίας, χωρίς να παραλείπει να επαινέσει το επίπεδο του Πανεπιστημίου Σαρίφ της ιρανικής πρωτεύουσας.
Παρά την παιδική της φιλοδοξία της να αναδειχθεί σπουδαία συγγραφέας, η έφηβος Μιρζαχανί τιμήθηκε με χρυσά μετάλλια στις Διεθνείς Μαθηματικές Ολυμπιάδες του 1994 και 1995.
«Δεν έχω κάποια ιδιαίτερη συνταγή για την πρωτότυπη μαθηματική σκέψη. Η έρευνα στα Μαθηματικά φέρνει στο μυαλό έναν άνθρωπο χαμένο στη ζούγκλα. Πρέπει να αξιοποιήσει όλες τις γνώσεις του για να επινοήσει νέα τεχνάσματα και με λίγη τύχη ίσως βρει κάποιον τρόπο να φτάσει στον πολιτισμό», λέει η Μιρζαχανί.
Υπόλοιποι βραβευθέντες
Τρεις ακόμη νέοι μαθηματικοί τιμήθηκαν από την επιτροπή του Μεταλλίου Φιλντς. Πρόκειται για το Γαλλοβραζιλιάνο ερευνητή του ευρωπαϊκού ινστιτούτου CERN Αρτούρ Αβιλα, τον Ματζούλ Μπαργκάβα του Πανεπιστημίου Πρίνστον των ΗΠΑ και τον Μάρτιν Χάιρερ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ουόρικ.
Ο Αβιλα μελετά τα χαοτικά συστήματα και τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται όταν περιοριστούν σύμφωνα με κάποιους κανόνες. Ο Μπαργκράβα μελετά τη θεωρία των αριθμών, ενώ ο Χάιρερ είναι ειδικός των διαφορικών εξισώσεων.
«Η Μιρζαχανί είναι πασίγνωστη στην Τεχεράνη, όπου αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τα νέα κορίτσια. Η βράβευσή της δίνει οριστικό τέλος στο επίμονο ερώτημα: γιατί καμία γυναίκα δεν έχει κερδίσει το Φιλντς;» λέει η πρόεδρος της Διεθνούς Μαθηματικής Εταιρείας Ινγκριντ Ντομπεσίς.