Το 1974 ανθρωπολόγοι στην Αιθιοπία έκαναν μία εκπληκτική ανακάλυψη, εντοπίζοντας τα απολιθωμένα οστά που ανήκαν σε ένα ον που είχε μεγάλες ομοιότητες με τον άνθρωπο και περπάτησε στον πλανήτη πριν από 3,2 εκατ. χρόνια. Αυτή ήταν η Λούσι, όπως ονομάστηκε. Αραγε, επρόκειτο για απευθείας πρόγονο του Homo Sapiens; Ηταν, άραγε, η Λούσι η «μητέρα του ανθρώπινου γένους», όπως ανέφεραν τότε κάποιοι επιστήμονες; Η αλήθεια είναι ότι με το πέρασμα των ετών, αυτή η αξιωματική παραδοχή αμφισβητήθηκε από πολλούς ερευνητές.
Τώρα, όμως, ένα νέο εύρημα που ήρθε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα μπορεί να κατάφερε ένα συντριπτικό πλήγμα στη θέση της Λούσι.
Ο «ντεγιρεμέντα»
«Οπως διαπιστώθηκε, ένα άλλο είδος ανθρωποειδών έζησε περίπου την ίδια εποχή και στην ίδια περιοχή Αφάρ της Αιθιοπίας», αναφέρει μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονική περιοδικό Nature. O Αυστραλοπίθηκος «ντεγιρεμέντα», όπως ονομάζονταν αυτός ο πρόγονός μας και η Λούσι, στην ουσία πρέπει να αποτελούν μέλη της ίδιας ομάδας πιθανών προγόνων μας. «Στην πραγματικότητα ο εντοπισμός του νέου είδους επιβεβαιώνει, για ακόμη μία φορά, ότι η Λούσι, ο Αυστραλοπίθηκος αφαρένσις, δεν αποτελεί τον μοναδικό πιθανό ανθρώπινο πρόγονο που περπάτησε στην περιοχή Αφάρ», εξηγεί ο Γιοχάνες Χαϊλε Σελασιέ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Κλίβελαντ.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει μέχρι σήμερα, φαίνεται ότι δεν υπήρχαν μόνο δύο αλλά πιθανώς να ήταν και τρία τα είδη πρωτο-ανθρώπου που συνυπήρξαν την ίδια εποχή και σε μεγάλη γεωγραφική εγγύτητα», επισημαίνει ο επιστήμονας. Το εύρημα, που εντοπίστηκε στην τοποθεσία Ουράνσο -Μιλ της περιοχής Αφάρ, περιλαμβάνει τα απολιθωμένα στοιχεία από την άνω και την κάτω γνάθο, τα οποία χρονολογούνται πριν από 3,3 με 3,5 εκατ. χρόνια. Αντιθέτως, η Λούσι πρέπει να έζησε πριν από 2,9 έως 3,8 εκατ. χρόνια. Τα οστά είναι πολύ διαφορετικά από αυτά της Λούσι, με τα δόντια να είναι διαφορετικού μεγέθους, σχήματος, ενώ διαφορές εντοπίζονται και στο πάχος του σμάλτου. Επίσης, η κάτω γνάθος μοιάζει να είναι πολύ πιο δυνατή, υπογραμμίζουν οι συντάκτες της μελέτης.
Τα οστά εντοπίστηκαν τον Μάρτιο του 2011 σε μία κορυφή στην περιοχή Μπουρτέλε, περίπου 500 χλμ. βορειοανατολικά της Αντίς Αμπέμπα και 35 χλμ. βορείως της Χαντάρ, όπου ευρέθησαν τα οστά της Λούσι.
Μέθοδοι εντοπισμού
Η κατά προσέγγιση χρονολόγηση των ευρημάτων έγινε με τη βοήθεια του ραδιενεργού άνθρακα και παλαιομαγνητικών δεδομένων που ανιχνεύουν τις μεταβολές του μαγνητικού πεδίου της Γης που αποθηκεύονται στα ιζήματα, τα οποία περιέχουν σίδηρο σαν να επρόκειτο για ημερολόγιο.
Το όνομα «ντεγιρεμέντα» σημαίνει στενός συγγενής στη γλώσσα των ανθρώπων της Αφάρ.
Η κατανόηση της ανθρώπινης οδύσσειας είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, η οποία περιπλέκεται από τη σπανιότητα των ευρημάτων αλλά και την έντονη επιστημονική αντιπαράθεση, σχετικά με το πού πρέπει να ρίζωσε το δένδρο του ανθρώπινου γένους.
Η ίδια ομάδα είχε προηγουμένως βρει τα απολιθώματα ενός κάτω άκρου ηλικίας 3,4 εκατ. ετών στην ίδια περιοχή, όμως δεν κατάφερε να συνδέσει το απολίθωμα με συγκεκριμένο είδος ανθρωποειδών. «Kάποιοι από τους συναδέλφους μας δεν είναι απολύτως βέβαιοι για την ύπαρξη του νέου είδους», επισημαίνει ο Γιοχάνες Χ. Σελασιέ. «Εχει, ωστόσο, έρθει το πλήρωμα του χρόνου για να μελετήσουμε και τις πρώτες φάσεις της εξέλιξής μας με ανοιχτό μυαλό και να εξετάσουμε τα υπάρχοντα απολιθώματα αντί να απορρίπτουμε όλα αυτά που δεν ταιριάζουν στις θεωρίες μας».