Τα μάτια είναι οι καθρέφτες της ψυχής και η όραση θα μπορούσε να θεωρηθεί η πολυτιμότερη των αισθήσεων, όπως μετά βεβαιότητος, θα παραδεχόταν οποιοσδήποτε έχει την ατυχία να μην βλέπει και πολύ καλά.
Ωστόσο, τώρα αποκαλύπτεται ότι η «κακιά» ή καλύτερα η ελλειμματική όραση μπορεί να αποτελέσει αφορμή για καλλιτεχνική δημιουργία. Χαρακτηριστικά, πριν από μερικά χρόνια, οι επιστήμονες είχαν υποστηρίξει ότι διαπρεπείς καλλιτέχνες, οι οποίοι ανήκαν στο ρεύμα του Ιμπρεσιονισμού, πιθανώς να δημιούργησαν τα αριστουργήματά τους εξαιτίας ακριβώς της κακής τους όρασης.
Καλλιτέχνες όπως ο Κλοντ Μονέ, ο Πιερ Ογκίστ Ρενουάρ και ο Εντγκάρ Ντεγκά – σύμφωνα με μία θεωρία- έπασχαν από μυωπία και αυτό ακριβώς το «ελάττωμα» της όρασής τους πιθανώς να διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση της χαρακτηριστικής τεχνοτροπίας που υιοθέτησαν για τα έργα τους. Σύμφωνα με τον Αυστραλό νευροχειρουργό καθηγητή Νόελ Νταν δεν αποκλείεται οι ιμπρεσιονιστές να μην ήταν άλλο παρά μύωπες καλλιτέχνες που έβλεπαν τον κόσμο κατά παρόμοιο τρόπο.
Oπως αναφέρεται στην επιθεώρηση Journal of Clinical Neuroscience οι ιμπρεσιονιστές έβλεπαν τον κόσμο με θολά μάτια ή καλύτερα έβλεπαν τα πράγματα κάπως θολά. Αλλωστε το ρεύμα του ιμπρεσιονισμού μοιάζει να έχει αυτό το χαρακτηριστικό ως βάση του. Επίσης, η αδυναμία της όρασης από την οποία έπασχαν ενδέχεται να ερμηνεύει και γιατί οι ιμπρεσιονιστές κάνουν συγκεκριμένες χρωματικές επιλογές, όπως παραδείγματος χάριν, γιατί χρησιμοποιούν πολύ κόκκινο.
Ο Πολ Σεζάν, ο Καμίλ Πιζαρό, ο Ανρί Ματίς και ο Ογκίστ Ροντέν περιλαμβάνονται μεταξύ των άλλων ιμπρεσιονιστών που θα μπορούσαν δυνητικά να είναι μύωπες. Μάλιστα, ο καθηγητής Νταν επισημαίνει ότι η κατάσταση των ματιών τους πιθανώς να εξηγεί και τις απαλές γραμμές, την έλλειψη λεπτομερειών και τα πολύ ζωντανά χρώματα που είναι χαρακτηριστικά των έργων.
«Oι μύωπες βλέπουν τα αντικείμενα που είναι σε μικρή απόσταση από τους ίδιους, όπως θα μπορούσε, παραδείγματος χάριν, να είναι ο καμβάς τους αλλά έχουν πρόβλημα, βλέπουν θολά στις πιο μακρινές, πιο απομακρυσμένες δομές. Μία άλλη συνέπεια της μυωπίας είναι η έμφαση που οι ιμπρεσιονιστές δείχνουν σε χρώματα όπως το κόκκινο καθώς τα γαλάζιο τέλος του ορατού φάσματος εστιάζει κοντύτερα από το κόκκινο. Γι’ αυτό τον λόγο οι μύωπες βλέπουν το κόκκινο πολύ πιο καθαρά από ό,τι το μπλε.
Επασχαν από καταρράκτη
Μάλιστα σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία τόσο ο Σεζάν όσο και ο Ρενουάρ είχαν αρνηθεί να φορέσουν γυαλιά, ενώ σύμφωνα με τη μελέτη του Αυστραλού ειδικού δεν αποκλείεται κάποιοι από τους μεγάλους ζωγράφους να έπασχαν και από καταρράκτη.
Ομως οι απόψεις του Αυστραλού καθηγητή δεν έγιναν αποδεκτές από το πλήθος των τεχνοκριτικών. Αντιθέτως, κάποιοι από αυτούς απέρριψαν τις θεωρίες του. Ειδικότερα ο Βρετανός Tζον Χάουζ, ο οποίος έχει πλέον αποβιώσει, και ο οποίος ειδικευόταν στους ιμπρεσιονιστές ζωγράφους είχε υπογραμμίσει ότι οι καλλιτέχνες γνώριζαν πολύ καλά γιατί έκαναν οτιδήποτε έκαναν και η θεωρία τους Αυστραλού ειδικού είναι «σκουπίδια» .