ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Ολοένα καθαρότερες και πιο εντυπωσιακές φωτογραφίες στέλνει στη Γη το διαστημικό σκάφος New Horizons («Νέοι Ορίζοντες») της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο προσεγγίζει ολοταχώς τον Πλούτωνα, φθάνοντας σήμερα στο κοντινότερο σημείο του από τον νάνο πλανήτη, το πιο μακρινό ουράνιο σώμα που έχει ποτέ εξερευνηθεί. Θα είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα θα δει από κοντά τον μακρινό και μυστηριώδη πλανήτη, ο οποίος περιβάλλεται από πέντε δορυφόρους, όλους με ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία (Χάρων, Νυξ, Στυξ, Κέρβερος,Υδρα), ενώ πιθανώς υπάρχουν και άλλα φεγγάρια του, άγνωστα μέχρι σήμερα.
Η αμερικανική διαστημοσυσκευή απέχει περίπου 4,88 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη και τα ραδιοσήματά της χρειάζονται περίπου 4,5 ώρες για να φθάσουν στον πλανήτη μας. Οι «Νέοι Ορίζοντες» ταξιδεύουν με ταχύτητα 49.600 χλμ. την ώρα για πάνω από εννέα χρόνια, και θα κάνουν το πιο κοντινό πέρασμά τους από τον καφεκόκκινο Πλούτωνα, σε απόσταση σχεδόν 12.000 χιλιομέτρων, σήμερα στις 3 το απόγευμα ώρα Ελλάδας. Το μη επανδρωμένο σκάφος, κόστους 700 εκατ. δολαρίων και βάρους σχεδόν μισού τόνου, δεν έχει τη δυνατότητα να επιβραδύνει και να τεθεί σε τροχιά. Θα φωτογραφίσει όμως τον Πλούτωνα και τους δορυφόρους του από κοντά, συλλέγοντας και άλλα επιστημονικά δεδομένα με τα επτά όργανά του. Θα συνεχίσει το ταξίδι του προς τις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, την παγωμένη Ζώνη Κάιπερ, όπου δεν αποκλείεται να συναντήσει κάποιο άλλο ουράνιο σώμα. Το σκάφος έχει αρκετή ενέργεια για να ταξιδέψει άλλα 20 χρόνια.
O Πλούτωνας, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1930 από τον ερασιτέχνη Αμερικανό αστρονόμο Κλάιντ Τόμποου (οι στάχτες του οποίου ταξιδεύουν μαζί με τους «Νέους Ορίζοντες»), αρχικά θεωρείτο ο ένατος κανονικός πλανήτης. Ομως το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ενωση τον υποβίβασε -εν μέσω αντιδράσεων που συνεχίζονται ακόμη- σε νάνο πλανήτη, μια ενδιάμεση κατηγορία ουρανίων σωμάτων μεταξύ των πλανητών και των αστεροειδών. Οι έως τώρα εικόνες που έχει στείλει το «Νέοι Ορίζοντες» αποκαλύπτουν έναν πλανήτη με απρόσμενα ανώμαλη επιφάνεια και μυστηριώδεις τεράστιες σκουρόχρωμες κηλίδες στην περιοχή του ισημερινού του, οι οποίες έχουν εξάψει την περιέργεια των επιστημόνων. Εχει αποκαλυφθεί μια σχεδόν τέλεια «καρδιά» πάνω στον Πλούτωνα και ένας άλλος περίεργος γεωλογικός σχηματισμός που έχει πάρει το όνομα «Η φάλαινα». Επίσης, έχουν εντοπισθεί πολλοί κρατήρες (ένας φθάνει τα 100 χλμ. διάμετρο) και φαράγγια στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Πλούτωνα, τον Χάροντα, ο οποίος έχει διάμετρο 1.200 χιλιόμετρα. Ενα από τα φαράγγια φαίνεται να είναι μακρύτερο και βαθύτερο ακόμη και από το Μεγάλο Φαράγγι στην Αριζόνα.
Οπως υπενθύμισε η «Κ» σε πρόσφατο άρθρο της, το 1917 ο Αγγλος συνθέτης Γκούσταβ Χολστ ολοκλήρωνε τη διάσημη σουίτα του «Οι Πλανήτες», ορμώμενος περισσότερο από αστρολογικό παρά αστρονομικό ενδιαφέρον, συμπεριλαμβάνοντας όλους τους τότε γνωστούς πλανήτες, εκτός από τη Γη και τον Πλούτωνα, ο οποίος ανακαλύφθηκε αργότερα. Την «παράλειψη» επιχείρησε να διορθώσει το 2000 η Συμφωνική Ορχήστρα Hallé του Μάντσεστερ, αναθέτοντας στον συνθέτη Κόλιν Μάθιου να «συνεχίσει» το έργο του Χολστ με τη σύνθεση «Πλούτωνας, ο ανανεωτής» (Pluto, The Renewer). Το έργο πήρε πολύ καλές κριτικές και ηχογραφήθηκε και με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου, υπό τη διεύθυνση του σερ Σάιμον Ρατλ. Ωστόσο, η κυκλοφορία του CD συνέπεσε με τον «υποβιβασμό» του Πλούτωνα σε «πλανήτη νάνο», κάτι που προκάλεσε αναστάτωση και σε μη αστρονομικά πεδία.