Ο αέρας που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος και ειδικά στο τηγάνισμα ενδέχεται να έχει θετική επίδραση στην ατμόσφαιρα, όπως διαπιστώνουν ερευνητές που μελετούν την επίδραση του «καμένου λίπους» στην ατομόφαιρα των αστικών περιοχών.
Συγκεκριμένα, τα λιπαρά οξέα που απελευθερώνονται στον αέρα από το τηγάνισμα μπορούν να συμβάλουν στο σχηματισμό νεφών με ψυκτική επίδραση στο κλίμα. Ετσι, τα μόρια που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα από το λίπος που «καίγεται» σε φριτέζες και φούρνους μπορεί να συμβάλουν ακόμα και στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, όπως υποστηρίζει σε νέα του έρευνα το Πανεπιστήμιο του Reading.
Αν και οι ερευνητές, όπως επισημαίνει στο δημοσίευμά του το BBC, απορρίπτουν την γενική ιδέα ότι τα μαγειρικά λίπη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο γεω-μηχανικής με σκοπό να περιορίσουν τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης, η έρευνα έχει σκοπό να βοηθήσει να μειωθούν οι αβεβαιότητες σχετικά με το ρόλο των μαγειρικών λιπών στο κλίμα, «ρίχνοντας» παράλληλα φως στον ρόλο που μπορεί να «παίξουν» μακροπρόθεσμα τα αερολύματα στις θερμοκρασίες.
«Αν όντως (τα μαγειρικά λίπη) έχουν κάποιον αντίκτυπο (στο κλίμα), είναι πιθανόν να είναι αυτός της ψύξης. Το εύρος του, ωστόσο, χρειάζεται επειγόντως περαιτέρω έρευνα», λέει ο επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Christian Pfrang, από το Πανεπιστήμιο Reading.
Ειδικότερα, τα μόρια των λιπαρών οξέων καταλαμβάνουν περίπου το 10% των λεπτών σωματιδίων πάνω από το Λονδίνο και τέτοιου είδους σωματίδια βοηθούν στο σχηματισμό νεφών, αλλά και στην ποσότητα θερμότητας που αντανακλούν στο διάστημα. Στο πλαίσιο αυτό, ο ερευνητές πιστεύουν ότι τα λιπίδια τοποθετούνται σε σύνθετες δομές 3-D σε ατμοσφαιρικά σταγονίδια.
Αυτά τα αερολύματα αντέχουν για περισσότερο από το κανονικό και μπορούν να προκαλέσουν το σχηματισμό νεφών, που όπως λένε οι ειδικοί μπορούν να έχουν ψυκτική επίδραση στο κλίμα.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και λίγο καιρό ότι οι εκπομπές μορίων λιπαρών οξέων από τις φριτέζες και τους φούρνους είναι πιθανό να επικαλύψουν τα σωματίδια αερολύματος στην ατμόσφαιρα, όμως είναι η πρώτη φορά που έψαξαν το ρόλο τους εντός των σταγονιδίων. Μέσα από την ανάλυσή τους με ακτίνες λέιζερ και ακτίνες Χ αποκαλύφθηκαν σημαντικά ευρήματα για την εσωτερική τους δομή.
«Οι σταγόνες θα μπορούσαν να σχηματίσουν αυτοσυναρμολογημένες δομές που είναι εξαιρετικά παχύρρευστες, ώστε αντί ενός σταγονιδίου νερού, να συμπεριφέρονται πιο πολύ όπως το μέλι, κι έτσι οι διεργασίες εντός του σταγονιδίου να επιβραδύνονται. Είναι ανθεκτικές στην οξείδωση, έτσι ώστε να διατηρηθούν περισσότερο και ο σχηματισμός νεφών να καθίσταται ευκολότερος», δήλωσε ο Δρ. Pfrang.
Συμβαίνει ακριβώς από πάνω μας
«Γνωρίζουμε πως αυτές οι σύνθετες δομές που βλέπουμε έχουν σχηματιστεί από παρόμοια μόρια λιπαρών οξέων όπως είναι το σαπούνι στο νερό», ανέφερε ο συντάκτης Δρ. Adam Squires, από το πανεπιστήμιο του Bath. «Επηρεάζονται δραματικά από το αν το μείγμα είναι νεφελώδες ή διάφανο, στερεό ή υγρό και κατά πόσο απορροφά την υγρασία που υπάρχει στην ατμόσφαιρα ενός εργαστηρίου. Η ιδέα ότι κάτι παρόμοιο ίσως συμβαίνει και στον αέρα που αναπνέουμε είναι συναρπαστική και εγείρει ανησυχίες για το τι ακριβώς προκαλούν τα μαγειρικά λίπη στον κόσμο γύρω μας», συμπλήρωσε.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.
Πηγή: BBC, Επιμέλεια κειμένου: Μιχαέλα Αναστασοπούλου.