Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, ο Νίκος Κουρής, ο Γιώργος Πυρπασόπουλος και ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος πρωταγωνιστούν στην πολύ επιτυχημένη παράσταση του θεάτρου Αθηνών «Ο Πουπουλένιος» και μας μιλούν γι’ αυτή την εμπειρία τους.
Το ήξερα ότι αυτή η παράσταση θα έχει κάτι να μου πει προτού καν τη δω. Το είχα υποπτευθεί. Μιλάμε για τη μαύρη κωμωδία «Πουπουλένιος» του Μάρτιν Μακ Ντόνα, που ανεβαίνει στο θέατρο Αθηνών σε σκηνοθεσία και μετάφραση του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη. Το συγκεκριμένο θεατρικό έργο έχει ανέβει κι άλλες φορές σε θέατρα της Αθήνας, με άλλους συντελεστές. Θα έλεγα μάλιστα ότι είναι τόσο μεγάλη η δύναμη της γραφής του Μακ Ντόνα εδώ, τόσο μεθοδευμένος αλλά και ουσιαστικός ο τρόπος που εγείρει τα συναισθήματα αναγνωστών και θεατών, ώστε τελικά ο «Πουπουλένιος» μάλλον είχε πάντα, έτσι κι αλλιώς, το κοινό του… Αυτό ακριβώς το έργο έτυχε να είναι και το αγαπημένο του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη. Οταν το διάβασε πριν αρκετά χρόνια, αποφάσισε ότι μια μέρα θα το ανεβάσει ο ίδιος. Και πράγματι, περίμενε την κατάλληλη στιγμή για να μεταφράσει, να σκηνοθετήσει, να πρωταγωνιστήσει και βέβαια να συγκροτήσει την κατάλληλη ομάδα ηθοποιών, ώστε να ανέβει η παράσταση όπως ο ίδιος την είχε οραματιστεί. Χωρίς παρεκκλίσεις και συμβιβασμούς. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος βέβαια δεν θα αναλάμβανε τόσο ολοκληρωτικά ένα καλλιτεχνικό εγχείρημα, χωρίς να είναι σίγουρος για την επιτυχία του. Γιατί είναι μερικοί καλλιτέχνες που έχουν μια πολύ ουσιαστική σχέση –σχεδόν εμμονική– με την επιτυχία και θεωρώ ότι ο Μαρκουλάκης είναι ένας από αυτούς. Το γεγονός ότι η παράσταση είναι sold out κάθε βράδυ με επιβεβαιώνει.
Βρέθηκα λοιπόν στο κεντρικό αυτό θέατρο της οδού Βουκουρεστίου μια Πέμπτη για να μιλήσω στους «Πουπουλένιους». Οσο κράτησε η φωτογράφιση, πρόλαβα να διακρίνω τη χημεία που έχουν οι πρωταγωνιστές μεταξύ τους – μια δεμένη και συγκροτημένη παρέα που μιλούσε ακατάπαυστα για την παράσταση. Τι να αλλάξουν, τι να προσθέσουν, τι να προσέξουν, πώς να διαμορφώσουν την τάδε σκηνή. Είδα το πάθος τους γι’ αυτή τη δουλειά, αλλά και τη χαρά τους που είναι εκεί. Τελικά καταλήξαμε στο Zonar’s, ακριβώς απέναντι, για να κάνουμε όλοι μαζί μια συνέντευξη πάνω στον «Πουπουλένιο». Σας παραθέτω τις σκέψεις και τα αισθήματά τους γι’ αυτή την –πιστέψτε με– αξιόλογη δουλειά.
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
«Εχουν περάσει πολλά χρόνια απ’ όταν διάβασα τον “Πουπουλένιο”, οπότε και αποφάσισα ότι θέλω να τον σκηνοθετήσω. Περίμενα όμως να γίνει σωστά. Από την αρχή ονειρευόμουν να ανεβάσω αυτό το έργο σ’ ένα κεντρικό και εμπορικό θέατρο, με τους συντελεστές που θέλω και με την “εμπορικότητα” που του πρέπει. Δεν ήθελα να πάμε σ’ ένα εναλλακτικό θέατρο περιφερειακά και να θεωρηθεί ότι κάπου κάνουμε κι εμείς την τρέλα μας. Επίσης μην ξεχνάτε ότι για μας, για μένα τουλάχιστον, η υποκριτική είναι αν όχι ο μοναδικός, τότε σίγουρα ο βασικός τρόπος βιοπορισμού. Ανάμεσα στα όνειρά μου υπεισέρχονται και όλα τα πρακτικά θέματα, όπως το σχολείο του παιδιού μου, το σπίτι μου, το φαγητό μου. Από την άλλη όμως όφειλα κάποια στιγμή να παρακάμψω τα κλισέ που λένε ότι ο κόσμος στα κεντρικά θέατρα θέλει εύπεπτα θεάματα και να προσπαθήσω να διεκδικήσω ένα μερίδιο στη θεατρική πίτα με μια δουλειά που ανταποκρίνεται στα δικά μου αισθητικά κριτήρια. Αυτό που έχει ανάγκη ο κόσμος δεν είναι να βλέπει αναγκαστικά κωμωδίες ή δράματα. Η ανάγκη του είναι να βλέπει πράγματα που με κάποιον τρόπο θα τα κουβαλήσει μαζί του. Ας μη γίνει το θέατρο όπως η τηλεόραση, που απευθύνεται πάντα στον χαμηλότερο πνευματικό παρονομαστή».
Νίκος Κουρής
«Η πλοκή του “Πουπουλένιου” έχει ως αφετηρία τις παράξενες ιστορίες που γράφει ένας συγγραφέας. Είναι ιστορίες με παιδιά αλλά όχι για παιδιά… Αυτό μου έκανε τεράστιο κλικ, γιατί μου θύμισε πόσο ανάγκη έχουμε στη ζωή μας τα παραμύθια, τη μυθοπλασία. Γι’ αυτό άλλωστε επέλεξα και το επάγγελμα του ηθοποιού. Ο “Πουπουλένιος” λοιπόν, ενώ βασίζεται πάνω σ’ ένα προϊόν μυθοπλασίας, τις φανταστικές ιστορίες ενός συγγραφέα, είναι ένα έργο με έντονη αλήθεια. Ξέρεις, κάποτε μου είχε πει ένας σοφός άνθρωπος ότι η “τέχνη είναι από μόνη της ένα ψέμα, μια κατασκευή. Αυτή η κατασκευή δεύτερο ψέμα δεν σηκώνει”.
«Και οι τέσσερις μπήκαμε σ’ αυτή τη δουλειά με χαρά και ενθουσιασμό. Αυτό δεν γίνεται σχεδόν ποτέ. Επίσης θεωρώ ότι προσεγγίσαμε όλοι μας αυτό το έργο χωρίς εξυπνάδες, χωρίς τη γνωστή σκηνοθετίτιδα, χωρίς την εμμονή να κάνουμε σώνει και καλά κάτι καινούργιο. Το αγαπάμε τόσο αυτό που κάνουμε σήμερα εδώ, ώστε κάθε μέρα ερχόμαστε στο θέατρο με χαρά, με την προσδοκία να κάνουμε μια καινούργια βουτιά, να ανακαλύψουμε κάτι καινούργιο».
Γιώργος Πυρπασόπουλος
«Στην παράσταση υποδύομαι τον αδελφό του συγγραφέα. Ο συγγραφέας κατηγορείται και ανακρίνεται για τις σκληρές και ζοφερές ιστορίες που έχει γράψει. Ο δικός μου ήρωας είναι ένα άτομο με νοητική στέρηση, που σκέφτεται και μιλάει σαν παιδί και που η ζωή του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και εξαρτώμενη από τον αδελφό του. Δώσαμε μια παραπάνω παιδικότητα σ’ αυτόν τον ρόλο. Θέλαμε ο ήρωας να μην έχει καμία πονηριά. Να λέει ό,τι σκέφτεται σαν παιδί. Τα παιδιά είναι πάντα συγκινητικά με την ειλικρίνεια και τον αυθορμητισμό τους. Τα παιδιά μάς κάνουν να κλαίμε και να γελάμε. Ο ρόλος είναι φτιαγμένος μ’ αυτήν ακριβώς την ποιότητα. Παίζοντας στην παράσταση τον συγκεκριμένο ρόλο, σκέφτομαι συνέχεια ότι και όταν μεγαλώνουμε, πάλι παιδιά είμαστε. Παύουμε, αλήθεια, να είμαστε ποτέ παιδιά; Και αν ναι, μήπως πρέπει να το αποτρέπουμε αυτό; Νομίζω ότι παραμένοντας παιδιά κερδίζουμε περισσότερες ευχάριστες στιγμές».
Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
«Αισθάνομαι τυχερός που σ’ αυτή τη δύσκολη στιγμή για τη χώρα μας –όταν τα περιθώρια εξέλιξης και δημιουργίας αμβλύνονται–, εγώ τελικά κάνω αυτό που θέλω, με τον τρόπο που θέλω. Μιλάμε για ένα σπουδαίο κείμενο, για τρεις συνεργάτες που θαυμάζω και για μια καθαρή και έντιμη σκηνοθετική ματιά. Αυτό το “πλέγμα” είναι αληθινή τύχη.
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για επιτυχία της παράστασης προτού αυτή να κατέβει. Για την ώρα, το μόνο που θέλουμε είναι να κάνουμε καλά τη δουλειά μας. Οσο για την “εμπορική τετράδα”, για την “dream team”, που λένε κάποιοι, θεωρώ αστείους αυτούς τους όρους. Δεν υπάρχουν dream team, ούτε ομάδες που τραβάνε κόσμο. Υπάρχει μόνο ένα καλλιτεχνικό ταίριασμα και σκληρή δουλειά. Τίποτε άλλο». ✦
Ο «Πουπουλένιος» του Μάρτιν Μακ Ντόνα, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, ανεβαίνει μέχρι το Πάσχα στο Θέατρο Αθηνών, Βουκουρεστίου 10, τηλ. 210 3312.343. Πρωταγωνιστούν οι Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Νίκος Κουρής και Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος.