Η εξαφάνιση του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου της Αυστραλίας αναμένεται να σημειωθεί μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, εφόσον η ανθρωπότητα δεν αναλάβει άμεση δράση για να τιθασεύσει την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με νέα μελέτη Αυστραλών επιστημόνων για τη θερμοκρασία των υδάτων στον ωκεανό που περιβάλλει τον ύφαλο.
Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Υφαλος είναι το μεγαλύτερο δάσος κοραλλιών στον κόσμο και ο μεγαλύτερος έμβιος οργανισμός στον πλανήτη μας. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, διαπίστωσε ότι οι πρόσφατες ακραίες θερμοκρασίες στη Θάλασσα των Κοραλλίων, στις ανατολικές ακτές της Αυστραλίας, βρίσκονται στα ανώτερα επίπεδά τους των τελευταίων 400 ετών. Η έρευνα βασίσθηκε σε απολιθώματα κοραλλιών, που λειτουργούν σαν ζωντανό αρχείο της ανάπτυξης του υφάλου.
Τα πρότυπα που χρησιμοποίησε η επιστημονική ομάδα έδειξαν ότι οι ακραίες θερμοκρασίες προκαλούνται από τις εκπομπές καυσαερίων, προϊόν της ανθρώπινης δραστηριότητας, της καύσης ορυκτών καυσίμων και της καταστροφής των δασών, φυσικού ταμιευτήρα διοξειδίου του άνθρακα. «Οι ακραίες θερμοκρασίες καταγράφονται τόσο συχνά, που τα κοράλλια αδυνατούν να προσαρμοσθούν εγκαίρως και πεθαίνουν. Αν δεν αλλάξουμε αμέσως πορεία, η γενιάς μας θα γίνει μάρτυρας της εξαφάνισης ενός από τα σημαντικότερα φυσικά θαύματα του κόσμου, του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου. Η υπαρξιακή απειλή εναντίον του οικοσυστήματός του από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτή», αναφέρει η έρευνα.
Η υπουργός Περιβάλλοντος της Αυστραλίας, Τάνια Πλίμπερσεκ, δήλωσε ότι η κυβέρνηση συνειδητοποιεί την ευθύνη της για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τη διάσωση του υφάλου. Επισήμανε, δε, ότι πρόσφατος νόμος καλεί σε μείωση 43% στις εκπομπές καυσαερίων μέχρι το 2030 και τη χρηματοδότηση μέτρων ανάσχεσης της καταστροφής του υφάλου, κόστους 1,2 δισ. δολαρίων.
Ολοι οι ύφαλοι της Γης απειλούνται σήμερα από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η υπερβολική ζέστη προκαλεί λεύκανση των κοραλλιών, που συντελείται εξαιτίας της απώλειας συμβιωτικού φυκιού, αναγκαίου για την επιβίωση του κοραλλιού. Αν οι συνθήκες δεν βελτιωθούν, το κοράλλι πεθαίνει.
Η νέα έρευνα συμπίπτει με πρωτοφανούς έκτασης λεύκανση κοραλλιών. Μεταξύ Ιανουαρίου 2023 και Αυγούστου 2024, 74% των κοραλλιογενών υφάλων έχουν υποστεί μερική λεύκανση εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών των υδάτων.
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι φιλοξενούν το ένα τέταρτο των θαλάσσιων ειδών, προστατεύουν τις παράκτιες περιοχές από τις καταιγίδες και αποτελούν σημαντικό τουριστικό θέλγητρο. Η συμβολή τους στις τοπικές οικονομίες εκτιμάται στα 2,7 τρισ. δολάρια τον χρόνο. Ο παλαιοκλιματολόγος Μπεν Χένλεϊ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα, θυμάται να κολυμπάει στην παιδική του ηλικία με μάσκα στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Υφαλο. «Δεν μπορούσα να πιστέψω την ποικιλία ζωής. Ηταν ένα χρωματικό καλειδοσκόπιο», λέει.
Οταν ο Μεγάλος Υφαλος υπέστη διαδοχική λεύκανση το 2016 και το 2017, ο δρ Χένλεϊ και οι συνάδελφοί του αναρωτήθηκαν τι είδους θερμοκρασίες είχε υποστεί ο ύφαλος πριν από την αρχική καταγραφή θερμοκρασιών. Η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε δείγματα από τα παλαιότερα κοράλλια που έχουν ποτέ συλλεγεί, ηλικίας 400 ετών. Χρησιμοποιώντας τη χημική υπογραφή του ασβεστολιθικού πυρήνα των κοραλλιών, σε συνδυασμό με ιστορικά αρχεία και πρότυπα ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι επιστήμονες δημιούργησαν προσομοίωση της επιφανειακής θερμοκρασίας των νερών στη Θάλασσα των Κοραλλίων.
Αχτίδα αισιοδοξίας
Η επιστημονική ομάδα εντόπισε, όμως, και αισιόδοξη αχτίδα, αφού διαπίστωσε ότι ανάλογη υπερθέρμανση των υδάτων σημειώθηκε και τον 18ο αιώνα, όταν τα νερά ήταν εξίσου ζεστά όσο και σήμερα. «Ισως τα πρεσβύτερα αυτά κοράλλια ήταν καλύτερα προσαρμοσμένα στα θερμότερα νερά, από ό,τι τα νεαρά κοράλλια που γεννήθηκαν γύρω στο 1920. Τα παλαιά κοράλλια ίσως μας βοηθήσουν να καταλάβουμε πώς να βοηθήσουμε τους σύγχρονους απογόνους τους να επιβιώσουν», σημειώνει ο δρ Χένλεϊ.
