Την τραγωδία της ελληνικής οικονομίας περιγράφει δελτίο Τύπου με τον ουδέτερο τίτλο «Εκτέλεση κρατικού προϋπολογισμού Μαΐου 2019». Ωστόσο, από την «ανιαρή» ανακοίνωση διαφαίνεται ο εκτροχιασμός της δημοσιονομικής διαχείρισης. Ο εκλογικός κύκλος επηρεάζει και πάλι την ελληνική οικονομία. Δεν είναι η πρώτη κυβέρνηση που επιχειρεί να αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών πριν ψηφίσουν. Απλά, το κάνει με θράσος, λέγοντας ότι σώζει την οικονομία.
Πάντως, στο πρώτο πεντάμηνο φέτος, το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι 1.758 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι ήταν 1.000 εκατ. ευρώ. Γι’ αυτό το πρωτογενές πλεόνασμα είναι φέτος 918 εκατ., έναντι του στόχου που ήταν 1.447 εκατ. ευρώ.
Κανένα πρόβλημα, καθησυχάζει η κυβερνητική ανακοίνωση και επισημαίνει ότι τα έσοδα του προϋπολογισμού έφθασαν τα 20.187 εκατ. ευρώ, δηλαδή αύξηση 14,4% έναντι του στόχου. Αφού τα έσοδα σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση, «η ανάπτυξη ήρθε γρήγορα», θα αναρωτηθεί κάποιος. Οχι, είναι η απάντηση. Η αύξηση των κρατικών εσόδων προέρχεται κυρίως από την είσπραξη 1,1 δισ. ευρώ από την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών αλλά και την είσπραξη 644 εκατ. ευρώ από ANFA’s, δηλαδή τη συμφωνία αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, που αποδόθηκαν στο ελληνικό Δημόσιο τον Μάιο. Η αύξηση εσόδων δεν προέρχεται από «κανονική» οικονομική δραστηριότητα. Το χειρότερο όμως είναι ότι τα έσοδα που προέρχονται από κινήσεις αποκρατικοποίησης, όπως η διάθεση του αεροδρομίου, ή έσοδα από τα κέρδη που είχε η ΕΚΤ από ελληνικά ομόλογα, δεν αθροίζονται στο πλεόνασμα που έχει δεσμευτεί η (σημερινή) κυβέρνηση να πετύχει. Σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν για το ελληνικό πρόγραμμα, το αποτέλεσμα της δημοσιονομικής διαχείρισης του πενταμήνου είναι έλλειμμα 0,8% του ΑΕΠ, ενώ πέρυσι το ίδιο διάστημα είχαμε πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ. Αυτό είναι το αποτέλεσμα παροχών, εξαιτίας των οποίων οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 2.604 εκατ. ευρώ. Από αυτές, το 1.214 εκατ. ευρώ είναι δαπάνες για τη χορήγηση του επιδόματος που ονόμασαν «13η σύνταξη» και κάποια οικογενειακά επιδόματα. Επίσης, δόθηκαν 329 εκατ. ευρώ για τα αναδρομικά στελεχών ενόπλων δυνάμεων, δικαστικών, πανεπιστημιακών κ.λπ. Ακόμα, 822 εκατ. ευρώ δόθηκαν σε αυξημένες πληρωμές τόκων. Είναι γιατί θέλαμε να δείξουμε ότι η χώρα επέστρεψε στις αγορές…
Η οικονομική θεωρία είναι ότι όσο πλησιάζουν οι εκλογές, οι κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα που ενισχύουν την απασχόληση και το διαθέσιμο εισόδημα. Στο σημείο αυτό η κυβέρνηση έκανε το «θαύμα». Ανέτρεψε τη θεωρία. Μοίρασε εκατοντάδες εκατομμύρια, χωρίς ουσιαστική ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας.
Η αύξηση του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς σε σχέση με το προηγούμενο είναι μόλις 0,2%. Αν δούμε την αύξηση του ΑΕΠ (σε τρέχουσες τιμές) φέτος το πρώτο τρίμηνο σε ετήσια βάση, έχουμε αύξηση 1,7% σε σχέση με το 2018. Πέρυσι, την ίδια περίοδο, η οικονομία, χωρίς τις παροχές, είχε σημειώσει αύξηση ΑΕΠ 2,7% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και το πρώτο τρίμηνο του 2017 η αύξηση ΑΕΠ ήταν 1,5%.
Μοίρασαν συντάξεις, επιδόματα αλλά και προσλήψεις, για τις οποίες δεν έχουμε ακόμη λογαριασμό, χωρίς να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα. Η επόμενη γενιά οικονομολόγων θα διερευνά γιατί απέτυχε η θεωρία του εκλογικού κύκλου στην Ελλάδα. Τα μέτρα όμως που έλαβαν αποδεικνύονται βλαπτικά και αναποτελεσματικά όσον αφορά την οικονομία, δεν φαίνεται όμως να απέδωσαν ούτε πολιτικά.
Φεύγουν έχοντας τοποθετήσει «ωρολογιακές βόμβες» που θα εκραγούν τους επόμενους μήνες, όπως η κατάρρευση της ΔΕΗ και οι ρυθμίσεις για τις 120 δόσεις στην πληρωμή φόρων, αλλά ευτυχώς αφήνουν την εξουσία νωρίτερα από τη λήξη της θητείας. Θα μπορούσαν να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά αν έμεναν και τους επόμενους μήνες.