«Μην αφήσεις μια κρίση να πάει χαμένη»

«Μην αφήσεις μια κρίση να πάει χαμένη»

3' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η οικονομία ακόμη στα χαμηλά, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις σε μια διαρκή κρίση με υφέσεις και εξάρσεις, το καλοκαίρι θερμό και απρόβλεπτο, οι προσφυγικές ροές σε λανθάνουσα αύξηση μετά νέες διολισθήσεις στη βία… Πόσο έτοιμοι είμαστε να αποτρέψουμε «ατυχήματα», «θεομηνίες», εκατόμβες, ερείπια και ημέρες δακρύων;

Κρίση είναι κάθε δραματική έξοδος από τα ειωθότα, κάθε εκτροπή από την κανονικότητα, μια περίοδος ανωμαλίας, ασταθής, ρευστή, επικίνδυνη, με εσωτερικές αντιπαραθέσεις, πιέσεις, απρόοπτα.

Βρισκόμαστε σε δύσκολη περίοδο. Το έχουμε εμπεδώσει. Το ζήτημα είναι να το έχουν συνειδητοποιήσει και οι τάξεις των εμπλεκομένων, καθώς κρίση σημαίνει ραγδαίες εξελίξεις, πίεση χρόνου, συγκεχυμένη εικόνα, άγχος. Κράτος σημαίνει σχέδιο, γρήγορες αποφάσεις, άμεση παρέμβαση, οργανωμένα δίκτυα εκτέλεσης εντολών. Αν δεν έχεις φτιάξει από πριν τον μηχανισμό που θα ξαναβάλει τα πράγματα στη θέση τους, τότε ένα περιστατικό ρουτίνας μπορεί να εξελιχθεί σε όλεθρο.

Δεν είναι ότι δεν λειτουργούν κατά καιρούς φροντιστήρια στελεχών των υπηρεσιών για τον εντοπισμό των κακώς κειμένων, της τρωτότητας των μηχανισμών, για την πρόβλεψη «της στραβής», καθώς στις κρίσεις η πρόληψη είναι σημαντικότερη από τη θεραπεία. Ομως, ακόμη κι αν υπάρχουν ανανεωμένα εγχειρίδια διαχείρισης της όποιας κρίσης, πόσο εκπαιδευμένες είναι οι ομάδες που θα συνεργαστούν επί του προσυμφωνημένου σχεδίου, πόσο έτοιμα να λειτουργήσουν, χωρίς κομματικές παρεμβάσεις, τα συντονιστικά κέντρα και τα επιχειρησιακά τμήματα ασφαλείας, πόσο αποτελεσματικές οι ασκήσεις ετοιμότητας, πόσο διαθέσιμοι οι αναγκαίοι πόροι… Εκ των υστέρων συνήθως αποκαλύπτονται ανεύθυνη ηγεσία (υπόλογοι όσοι διορίζουν διαχειριστές κρίσεων με μη αξιοκρατικές διαδικασίες), κουτσουρεμένοι μηχανισμοί, αποδεκατισμένα μέσα, προβληματικές επικοινωνίες, πολυαρχία και αδυναμία ελέγχου λόγω επικάλυψης αρμοδιοτήτων, υποτίμηση του κινδύνου, μοιρολατρία, τσαπατσουλιά, σύγχυση, σπασμωδικότητα, αβεβαιότητα, πανικός, αστοχίες, χάος. Τραγικά λάθη στην ενημέρωση των ΜΜΕ με αποσιώπηση ή πλημμελή ενημέρωση. Ασύμμετρες αντιδράσεις, πολιτικός κυνισμός. Διαχείριση κρίσης δεν είναι αντιμετώπιση περιστατικού, είναι αντιμετώπιση καταστροφής. Αρχίζει πριν από την εμφάνισή της και τελειώνει μόνον όταν έχει εκπονηθεί νέο σχέδιο προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψή της. Αν παθαίνουμε ό,τι παθαίνουμε είναι διότι συνήθως οι αρμόδιοι όχι μόνον δεν πράττουν τα αναγκαία, ώστε να αποφευχθεί τουλάχιστον μέρος του κακού που έρχεται κατά πάνω μας, αλλά και διότι δεν ενεργούν ως οφείλουν, μετά.

Κρίσεις ξεσπούν επειδή σωρεύουμε μικρά άλυτα «μυστήρια», επειδή εχθρευόμαστε το προφανές, απομονώνουμε τα ώτα από τον ήχο (της προειδοποιητικής καμπάνας), την αντίληψη από το αντικείμενό της, επειδή είμαστε επιρρεπείς όχι στην πρόβλεψη αλλά στην προφητεία, στη δημαγωγία, την αβλεψία, την παρατυπία, τη φαινομενικότητα, επειδή βλέπουμε μια κατάσταση ως συμφορά και όχι ως αντιμετωπίσιμη πραγματικότητα.

Είναι αφελές να πιστεύουμε ότι η παγκόσμια κοινότητα ενδιαφέρεται για τη δυνατότητα να διαχειριστούμε την κρίση μας. Εμείς οφείλουμε να «οπλιστούμε». Επιπλέον, οι απ’ έξω ενίοτε δεν επιθυμούν, λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων, να πλήξουν το κακό στη ρίζα του. Σε καταστάσεις κινδύνου ενδέχεται να ισχύσει η θεωρία του χάους –το πέταγμα μιας πεταλούδας εδώ μπορεί να προκαλέσει τυφώνα αλλού, μια κρίση στη ΝΑ Μεσόγειο να δημιουργήσει τριγμούς πέραν του Ατλαντικού– και αυτό να ενισχύσει τα κίνητρα για τη δική μας στήριξη, ωστόσο δεν απομακρύνει το ενδεχόμενο κάποιοι να επιχειρήσουν να ωφεληθούν από την κατάσταση συναγερμού. Οι κρίσεις δεν είναι τυχαίες και απροσδόκητες ρωγμές που αυτο-επουλώνονται, είναι φαινόμενο συμφυές με τις γεωπολιτικές ισορροπίες και τα παιχνίδια εξουσίας. Κοινός τόπος. Το ζήτημα είναι οι ιθύνοντες να μην απωθούν με ένα μεταφυσικό διαζύγιο το κουβάρι των παθολογιών που μας σφραγίζουν, να μη θέτουν τα προκαταρκτικά λάθη στο πεδίο της εξαίρεσης, να μη χωλαίνουν στην αναστολή του κακού –δεν υπάρχει κρίση χωρίς πρόδρομο στάδιο–, ακόμη κι αν αυτή δεν παράγει ένα οφθαλμοφανές και εκλογικά αξιοποιήσιμο αποτέλεσμα. Στα κινεζικά το ιδεόγραμμα που αποδίδει την έννοια της κρίσης αποτελείται από δύο συνθετικά, του κινδύνου και της ευκαιρίας – το ανέφερε συχνά στους λόγους του ο Τζον Φ. Κένεντι. Μην αφήσεις μια κρίση να πάει χαμένη, έλεγε ο Τσώρτσιλ. Η εύκολη είσοδος και η δύσκολη έξοδος, οι γιγαντιαίες διαστάσεις των ατυχιών, ατσαλώνουν.χ

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή