Το φάντασμα του διχασμού

1' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εχουν περάσει 103 χρόνια από μία από τις πιο μελανές σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Οταν το Δ΄ Σώμα Στρατού οδηγήθηκε στο Γκέρλιτς της Γερμανίας, όπου πέρασε το υπόλοιπο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου παροπλισμένο υπέρ των Κεντρικών Δυνάμεων και η Ανατολική Μακεδονία παραδιδόταν αμαχητί στους Βούλγαρους, οι οποίοι άμεσα άρχισαν επιχειρήσεις εκβουλγαρισμού των εδαφών που κατέλαβαν, στις Σέρρες, στη Δράμα και, τέλος, στην Καβάλα, η οποία μάταια περίμενε ανακούφιση από τον Στόλο. Επρόκειτο για το 1916, ο Εθνικός Διχασμός έφθανε στο αποκορύφωμά του και πολλές από τις αποφάσεις που ελήφθησαν τότε οδήγησαν σε οδυνηρές επιπτώσεις. Οι συνθήκες σήμερα, 100 χρόνια μετά, είναι πολύ διαφορετικές. Η Ελλάδα των αρχών του περασμένου αιώνα ήταν μια πολύ διαφορετική χώρα από τη σημερινή από κάθε άποψη.

Ωστόσο, ο κίνδυνος του διχασμού ελλοχεύει διαρκώς. Από το 2010 και μετά, οι αποκαλούμενες αντιμνημονιακές δυνάμεις, όλων των αποχρώσεων, με τη νυν κυβέρνηση στην εμπροσθοφυλακή, αξιοποίησαν αυτήν τη διχαστική παράδοση που υφίσταται στην Ελλάδα έκτοτε με διαφορετικές μορφές, προκειμένου να προκαλέσουν ρωγμές και, εν τέλει, ρήγματα στο αστικό πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης της χώρας. Η αποτυχία τους δεν οφείλεται τόσο στην αντοχή του πολιτικού συστήματος, όσο στην ίδια την κοινωνική σύνθεση των σχηματισμών που διεκδίκησαν την εξουσία ως κάτι το νέο. Εν ολίγοις, η λαχτάρα για ενσωμάτωση στο υφιστάμενο σύστημα ήταν πολύ μεγαλύτερη από τη διάθεση για ρήξη, η οποία έμεινε στα λόγια μετά το παιδαριώδες και πανάκριβο πρώτο εξάμηνο του 2015.

Στην παρούσα φάση, ο διχασμός εξακολουθεί να παραμένει ως κίνδυνος, και μάλιστα σε μια περίοδο που η Ευρώπη και η ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου ζουν μια μεταβολή. Για την Ελλάδα τα περιθώρια εσωστρέφειας είναι περιορισμένα. Μια μικρή, εσωστρεφής, διχασμένη Ελλάδα θα γίνει εύκολο θήραμα, θα γλιστρήσει στις ρωγμές της Ιστορίας, δεν θα καταφέρει να βρει τη θέση που της αναλογεί στο νέο σύστημα περιφερειακών ισορροπιών που καταφανώς δεν έχει ακόμη προκύψει. Οι καταθλιπτικές, ντετερμινιστικές ερμηνείες είναι καλό να αποφεύγονται, ωστόσο και λίγος ρεαλισμός δεν βλάπτει. Ο δρόμος προς αυτό το νέο περιφερειακό περιβάλλον είναι γεμάτος στροφές, ναρκοθετημένος. Γι’ αυτό και η όποια διχαστική σκέψη πρέπει να βρεθεί οριστικά εκεί όπου ανήκει: στην Ιστορία. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή