Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν: Η πλάτη της Ιστορίας
Ποτέ δεν είναι ακατάλληλη στιγμή για να ελεεινολογήσει κανείς την Ευρώπη. Ολες οι περιστάσεις είναι κατάλληλες για να διεκτραγωδήσει το δημοκρατικό της έλλειμμα.
Αυτό συνέβη και με την απόφαση των αρχηγών των κρατών-μελών της Ε.Ε. – απόφαση από την οποία η Ελλάδα αυτοεξαιρέθηκε, γιατί είχε επείγουσες προεκλογικές δουλειές. Η παράκαμψη του νεαρού εθίμου των επίσημων υποψηφίων, για να προταθεί στην Ευρωβουλή ως πρόεδρος της Επιτροπής η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκάλεσε μια αναζωπύρωση του γνωστού θρήνου. Οι αντιδράσεις προήλθαν κυρίως από την πατρίδα της Γερμανίδας υπουργού Αμυνας. Φωνές αγανάκτησης, όχι μόνο από πολιτικούς της αντιπάλους, καλούν τους ευρωβουλευτές να την καταψηφίσουν.
Αναρωτιέται όμως κανείς, πόσο αντιδημοκρατικό είναι ένα χρίσμα που δίνεται από δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες δημόσια διαβουλευόμενους και επικυρώνεται από ένα σώμα άμεσα εκλεγμένων αντιπροσώπων; Πόσες στοιβάδες δημοκρατικής αντιπροσώπευσης χρειάζονται για να θεωρηθεί το αποτέλεσμα νομιμοποιημένο;
Το αποτέλεσμα πάντως μιλάει από μόνο του. Αντί ενός Βαυαρού πολιτευτή περιορισμένου βεληνεκούς στην προεδρία της Κομισιόν και ενός δογματικού γραφειοκράτη στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα –αντί του Βέμπερ και του Βάιντμαν–, έχουμε το θηλυκό δίδυμο του γαλλογερμανικού άξονα: δύο πολιτικούς που συνδυάζουν την πείρα με το πάθος για την ευρωπαϊκή ιδέα.
Η αλλαγή σκυτάλης στην ευρωπαϊκή ηγεσία βρίσκει την Ελλάδα σε μια στιγμή μετάβασης. Σε μια στιγμή χειραφέτησης από τον ιδεασμό ότι «όλα αποφασίζονται αλλού» – όλα τάχα εξαρτώνται από τις οδηγίες των δανειστών. Ο προεκλογικός λόγος του κυρίαρχου κόμματος –εστιασμένος σε αυτά που μπορούν να γίνουν αύριο το πρωί, και όχι σε «οράματα» ανατροπής του κόσμου– βοήθησε σε αυτή την αναοριοθέτηση.
Οι ρόλοι αντιστρέφονται. Η αλλαγή σκυτάλης στην Ελλάδα βρίσκει την Ευρώπη σε ελληνοφανή ζάλη. Η εικόνα από την πρεμιέρα της νέας Ευρωβουλής ήταν οικεία ζοφερή. Η εικόνα των 29 ευρωβουλευτών του Κόμματος του Brexit να σηκώνονται όρθιοι και να γυρνούν επιδεικτικά την πλάτη τους στον ύμνο της Ε.Ε. –την Ωδή στη Χαρά– ήταν σαν δυσοίωνη αναπαράσταση αυτού που έχει ήδη συμβεί στην ελληνική δημοκρατία.
Πώς μπορεί, αναρωτιόταν προχθές μια μεγάλη γερμανική εφημερίδα, μια υπουργός που θεωρείται αποτυχημένη στη Γερμανία να ηγηθεί της Ευρώπης; Μάλλον με τον ίδιο τρόπο που μια χώρα, που μέχρι προχθές λογαριαζόταν αποτυχημένη, μπορεί να ξεπερνά πριν από την Ευρώπη τα ιστορικά ρίγη. Ο επίλογος δεν έχει γραφτεί ακόμη. Περίπου τριάντα χρόνια μετά την κήρυξη του τέλους της, η Ιστορία αρνείται να τελειώσει.
Νίκος Παππάς: Τούφες και φύλλα
Απαντες ήταν παρόντες. Στον ακούσιο απολογισμό-απολογία του Τσίπρα για τη σχεδόν πενταετία του, τιμήθηκαν όλα τα πρόσωπα που καθόρισαν το ύφος της εποχής: Ο Καμμένος. Ο Βαρουφάκης. Ο Πολάκης. Ο Παπαγγελόπουλος.
Ολα; Δεν είχε αυτό το προσκλητήριο «αστέρων» ένα ηχηρό κενό; Δεν έλειπε ο πιο σημαντικός – o Νίκος Παππάς; Αρκεί κανείς να σκεφθεί: Σχεδόν σε όλα τα κεφάλαια για τα οποία ο Τσίπρας βρέθηκε στην ανάγκη να απολογηθεί, μπορεί κανείς να διακρίνει τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής.
Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στα ΜΜΕ ήταν δική του αποστολή. Εκείνος ανέλαβε να ξηλώσει το «σύστημα» των media. Εκείνος είχε αναλάβει να βρει και τους παίκτες που θα το αντικαθιστούσαν με ένα φίλιο σύστημα. Ο νόμος, διά του οποίου σφετεριζόταν την αρμοδιότητα που το Σύνταγμα ρητώς απονέμει στο ΕΣΡ, είχε, δικαίως, το δικό του όνομα.
Το ίδιο και στο Μάτι. Μπορεί να αυτοπροστατεύθηκε τότε από την ευθύνη, αλλά «συστήθηκε», σαν αγχωμένος μαριονετίστας, στην πρώτη γραμμή των καθισμάτων της συνέντευξης τύπου τρεις ημέρες μετά τη φωτιά. Από την πρώτη σειρά είχε προδώσει τη πατρότητά του στη μακέτα της ασύμμετρης απειλής – στις δορυφορικές φωτογραφίες που είχαν επιζωγραφιστεί με τούφες πυρός.
Στον Παππά αποδίδεται και η ιδέα να επιχειρηθεί η παροχέτευση του πολιτικού κόστους στα ΜΜΕ – να επιβληθεί εμπάργκο στον ΣΚΑΪ, με τη λογική ότι για την καταστροφή θα μπορούσε να ενοχοποιηθεί ο αγγελιαφόρος. Σπάζοντας προχθές ο Τσίπρας το εμπάργκο, έσπασε και ένα από τα «έργα» του πιο παλιού και πιο στενού του συνεργάτη. «Εργο» που λένε ότι ο ίδιος ήθελε να μείνει μέχρι τέλους ανέπαφο.
Αν έμαθε κάτι, κυβερνώντας παρά τω Τσίπρα, ο Παππάς είναι πώς να ρυθμίζει την έκθεσή του στη δημοσιότητα. Εμαθε ότι, για να είναι αποδοτικός, χρειάζεται ενίοτε να μένει ένα βήμα πίσω. Παρέμενε, ωστόσο, πάντοτε ορατός – «ευανάγνωστος» όσο και οι τίτλοι ή τα τουίτς που έφεραν έκτυπη την επίνευσή του. Τα φύλλα που βοήθησε να ιδρυθούν, και τα οποία μεθοδικά τροφοδότησε, ήταν για εκείνον φύλλα συκής.
Απόδειξη ότι, τελικά, δεν έμεινε ακατονόμαστος. Τελικά ο πρωθυπουργός πρόφερε παρεμπιπτόντως το όνομά του όταν χρειάστηκε να προσδιορίσει σε τίνος το πολιτικό κεφάλαιο είχε επενδύσει, προσκολλώμενος, ο Πετσίτης· από ποιον αυτός ο τυχαίος άνθρωπος έμαθε να προσαγορεύει τους παράγοντες που ο Τσίπρας ονόμασε «ευπροσήγορους».
Λάθος. Το «Παππάς» ακούστηκε. Αλλά όχι όπως θα του άξιζε. Οχι όπως αξίζει στον άνθρωπο που δούλεψε τις μηχανές της συριζαϊκής εξουσίας. Το λείψανο της πενταετίας φέρει τα αποτυπώματά του.