Το πένθος είναι σαν την υγρασία: δεν μπορείς να την αποφύγεις, κολλάει πάνω σου, σε διαπερνά. Το πένθος είναι σαν ένα κουκούλι: το αόρατο νήμα του σε τυλίγει σφίγγοντάς σε μέρα με τη μέρα ολοένα και πιο ασφυκτικά, σε ακινητοποιεί, σε καταπίνει.
Υπάρχουν φορές που δεν βλέπεις από πουθενά φως, δεν βρίσκεις αέρα να ανασάνεις.
Η Βαρβάρα Βουκάκη-Φύτρου εδώ και έναν χρόνο ζει μέσα σε ένα τέτοιο κουκούλι. Το πρωί της 23ης Ιουλίου 2018 ήταν σύζυγος και μητέρα. Το ίδιο βράδυ έπρεπε να αναγνωρίσει τρία πτώματα και έπειτα να σταθεί πάνω από τρία μνήματα. Ο 53χρονος σύζυγός της Γρηγόρης Φύτρος και ο 11χρονος γιος της Ανδρέας κάηκαν στο Μάτι – βρέθηκαν αγκαλιασμένοι. Η κόρη της Εβίτα, 13 ετών, πρωταθλήτρια ποδηλασίας, έπεσε από γκρεμό στην προσπάθειά της να σωθεί από τις φλόγες.
Εκείνη έμεινε πίσω. Επέστρεψε σε ένα άδειο σπίτι, όπου καθετί στο εξής έμελλε να της υπενθυμίζει την αβάσταχτη απώλεια: τα πράγματα του Γρηγόρη και των παιδιών, τα ποδήλατά τους, τα βιβλία και τα παιχνίδια τους, τα ρούχα τους που δεν θα πάρουν ποτέ ξανά το σχήμα τους.
Τον περυσινό Ιούλιο είχε καθημερινές έγνοιες, προβλήματα, από αυτά που λίγο πολύ βαραίνουν όλους μας, μικρές και μεγάλες χαρές. Εκανε σχέδια και όνειρα. Τώρα έχει μόνο αναμνήσεις. Οχι όμως από αυτές που σε γλυκαίνουν. Οι δικές της αναμνήσεις είναι αγκάθια· ματώνει όποτε τις ακουμπά.
Συχνά εύχεται να ήταν μαζί με την οικογένειά της εκείνη τη μέρα και να είχε «φύγει» μαζί τους, λένε οι άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα της. Περιμένει την εξέλιξη της ποινικής δίωξης για την τραγωδία. (Η μήνυσή της ήταν η πρώτη που έκανε αναφορά σε ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων.)
Ο πρώτος χρόνος αποτελεί τον πιο επώδυνο κύκλο για όποιον πενθεί: γιατί κάθε «σήμερα» αναμετριέται με το «σαν πέρυσι». Την περασμένη Κυριακή, στο ετήσιο μνημόσυνο που πραγματοποιήθηκε στο Μάτι για τα 102 θύματα της φωτιάς, η Βαρβάρα Βουκάκη-Φύτρου έκλεισε αυτόν τον κύκλο περιτριγυρισμένη από δεκάδες παιδιά – φίλους και συμμαθητές της Εβίτας και του Ανδρέα. Τα έσφιγγε στην αγκαλιά της αμίλητη, τα χάιδευε, τα φιλούσε.
Στην Ανατολική Αττική, μέσα από τα ερείπια και τα καψαλισμένα δέντρα, η ζωή ψάχνει διεξόδους να ξεμυτίσει ξανά και οι άνθρωποι προσπαθούν να ορθοποδήσουν, παρά την οδύνη και τον θυμό τους, που είναι ακόμη εκεί. Μακάρι να βρει κι αυτή η γυναίκα τρόπο να διαχειριστεί την καμένη γη εντός της.