«Σαν δάκρυα στη βροχή»…

2' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η είδηση του θανάτου του Ολλανδού ηθοποιού Ρούντγκερ Χάουερ (ήταν εβδομήντα πέντε ετών) προκάλεσε ένα είδος σεισμού στα κοινωνικά δίκτυα, τα οποία κατακλύσθηκαν από μία και μόνον σκηνή απ’ όλη την καριέρα του.

Πρόκειται βέβαια για τη μόλις ενός λεπτού σεκάνς του «Μπλέιντ Ράνερ» (1982), όπου ο Χάουερ, υποδυόμενος μια ρεπλίκα ανθρώπου (ανθρωποειδές ανώτερης νοημοσύνης), συνειδητοποιεί ότι «οι μπαταρίες του λήγουν» και ότι ο θάνατος είναι κοντά. Εκεί επιδίδεται σε έναν σύντομο μα συγκλονιστικό μονόλογο πάνω στο θαύμα και συνάμα στη ματαιότητα της ζωής. «Ολα θα χαθούν σαν δάκρυα στη βροχή», ψελλίζει λίγο προτού σβήσει (κυριολεκτικά).

Εδώ, ο Χάουερ είχε «πειράξει» το σενάριο (ο σκηνοθέτης Ρίντλεϊ Σκοτ επέτρεπε τέτοιες ελευθερίες στους ηθοποιούς του), δίνοντας μια περισσότερο ποιητική διάσταση σε αυτό τον σπαρακτικό, υπαρξιακό λυγμό.

Περίεργη, λοξή «φάτσα» ο Χάουερ, έκανε και άλλα σημαντικά πράγματα στην καριέρα του, πέρα από αυτό το ένα λεπτό της κινηματογραφικής μεταφοράς ενός βιβλίου του μεγάλου Φίλιπ Ντικ. Αλλά, τι σύμπτωση αλήθεια, σε αυτό το ένα λεπτό που του χάρισε την αθανασία να μιλάει για τον φόβο του θανάτου. Και τώρα να είναι απών και ο ίδιος.

Το συνταρακτικό με τη συγκεκριμένη σκηνή είναι ότι εδώ έχουμε μια μηχανή που όμως έχει επίγνωση –έχει συνείδηση– ότι φέρει μέσα της το τέλος της, όπως και ένας άνθρωπος με σάρκα και οστά.

Ουσιαστικά, σε όλη την ταινία του «Μπλέιντ Ράνερ», ο Μάρτιν –η ρεπλίκα που υποδύεται έξοχα ο Χάουερ– και οι άλλες ρεπλίκες επαναστατούν κατά του δημιουργού τους (ενός κανονικού ανθρώπου δηλαδή), ακριβώς επειδή τις έχει προγραμματίσει να σβήσουν –όπως ο Θεός ή η φύση έχει «προγραμματίσει» και εμάς να πεθάνουμε– και το ξέρουμε.

Η κινηματογραφική αυτή σκηνή ανθολογίας έχει βέβαια τον πρόδρομό της. Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω, αλλά σε μία από τις πιο εκπληκτικές σκηνές του αριστουργήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» (1968), ακούμε την πολύ ανθρώπινη, φοβισμένη φωνή του HAL 9000 να παρακαλεί τον αστροναύτη Ντέιβ Μπόουμαν (Κιρ Ντουλία) να σταματήσει αυτό που κάνει: να τον σβήσει. «Φοβάμαι… Ντέιβ, φοβάμαι. Νιώθω να χάνω το μυαλό μου».

Ενας ηλεκτρονικός υπολογιστής τεχνητής νοημοσύνης που φοβάται τον θάνατο; Που ο αντίστοιχός του, στη συνέχεια του «2001», στο «2010», ρωτάει λίγο πριν σβήσει «αν θα ονειρεύεται»; Είναι όντως εκπληκτικό και συγκινητικό μαζί.

Βεβαίως, στο «Μπλέιντ Ράνερ» το σοκ είναι ακόμα πιο άμεσο διότι εκεί έχουμε ένα ανδροειδές με απόλυτα ανθρώπινη μορφή. Σκηνές από το μέλλον; Ποιος ξέρει. Η συζήτηση περί τεχνητής νοημοσύνης έχει εδώ και χρόνια φουντώσει και παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι ο θάνατος ενός ηθοποιού που ταυτίστηκε με τον συγκεκριμένο ρόλο, και ειδικά με την επίμαχη σκηνή, οδηγεί και πάλι στο ζήτημα της δημιουργίας τεχνητής ζωής. Λογικό· όπως θα έλεγε και η Μαργαρίτα Καραπάνου, «η ζωή είναι αγρίως απίθανη».  

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή