Απασχολημένος με την επιβίωση, τη δική του αλλά και της οικογένειάς του, καθώς και με άλλα προσωπικά προβλήματα, ο μέσος πολίτης δεν έχει χρόνο και βούληση να ασχοληθεί –ή να ενδιαφερθεί– με γενικότερα θέματα. Αυτά που ο ίδιος νιώθει ότι είτε δεν μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξή τους είτε δεν μπορεί να διαχειριστεί νοητικά γιατί δεν έχει την κατάλληλη πληροφόρηση και δεν διαθέτει τις απαιτούμενες γνώσεις. Το φαινόμενο δεν είναι ασφαλώς καινούργιο, η αλήθεια όμως είναι ότι εντείνεται δημιουργώντας μια όλο και πιο γενικευμένη αίσθηση ανασφάλειας.
Ακόμη και δίχως να έχει πλήρη αντίληψη, ο μέσος πολίτης νιώθει ότι η καθημερινότητά του μπορεί να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή χωρίς δική του ευθύνη επειδή κάποιες περίεργες πολιτικές δυνάμεις κυριαρχούν διεθνώς και επειδή έχουν άμεση αυξανόμενη επίδραση παράγοντες που τείνουν να έχουν τη δική τους δυναμική, όπως η τεχνολογία και η παγκοσμιοποίηση. Με αποτέλεσμα το διεθνές πολιτικό σύστημα να βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο και να επικρατεί κλίμα ρευστότητας σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Ελληνα μέσο πολίτη, που ζει σε μια πολύπλοκη καθημερινότητα, την οποία ο ίδιος έχει δημιουργήσει σε συνεργασία με το κράτος, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς. Ισως περνάει τώρα μια περίοδο ανακούφισης, αφού στην πλειοψηφία του ψήφισε για να απαλλαγεί από μια κυβέρνηση που χαρακτηριζόταν για την ανικανότητά της και τις επιδόσεις της στην ίντριγκα και του φερόταν προσβλητικά, αλλά δεν πετάει και στα ουράνια από τη χαρά του. Ελπίζει μεν ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί, ίσως γιατί πιστεύει ότι δεν μπορεί να χειροτερέψει σε πολλούς τομείς, ωστόσο ταυτόχρονα παρατηρεί ότι η νέα κυβέρνηση ακολουθεί ουσιαστικά την πολιτική της προηγούμενης όσον αφορά τα επιδόματα, τις συντάξεις, τις διευκολύνσεις και τις ρυθμίσεις. Θυμάται και τις προειδοποιήσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρα και των δανειστών, οπότε η καρδιά του παραμένει σφιγμένη μήπως στο τέλος δεν… βγει η ιστορία και αναγκαστεί πάλι να τρέχει, παρά τα «τρικ» περί δημοσιονομικού χώρου που συζητούνται.
Υπάρχει και εκείνη η ανομολόγητη, ενδεχομένως και ανεξήγητη ανησυχία που κατατρώει τον μέσο πολίτη. Είναι σε θέση να προσδιορίσει την πηγή της όταν είναι σαφές ότι προέρχεται από τον γείτονα Ερντογάν, που περιφέρεται με λυμένο το ζωνάρι, τα βάζει με τους πάντες, δείχνει ατίθασος και ανεξέλεγκτος ακόμη και απέναντι σε ισχυρούς όπως οι ΗΠΑ, εξοπλίζεται μετά μανίας και κάνει σαφές ότι το σημερινό «στάτους κβο» με την Ελλάδα και την Κύπρο δεν του αρέσει και θέλει να το ανατρέψει. Με το καλό ή με το άγριο. Δεν είναι όντως εύκολο με έναν τέτοιο γείτονα να ησυχάζει ο μέσος Ελληνας. Εστω και αν φαινομενικά κάνει πως δεν καταλαβαίνει… Αφήστε και τους πρόσφυγες που όλο και πληθαίνουν και αν ο Τούρκος αποφασίσει, μπορεί να μας κατακλύσει με προσφυγιά.
Και μετά υπάρχει ο «μουσολινοειδής» Τραμπ, που απειλεί όποιον θέλει, δεν «γουστάρει» την Ενωμένη Ευρώπη, δείχνει συμπάθεια προς αυταρχικούς ηγέτες, είναι χαρακτηριστικά άφιλος, δεν ξέρει κανείς τι του ξημερώνει με δαύτον, αλλά είναι ο πρόεδρος της μεγαλύτερης υπερδύναμης της Γης. Αρα, μία απόφασή του μπορεί όχι απλά να ανατρέψει την καθημερινότητα του μέσου πολίτη, αλλά και να την κάνει κυριολεκτικά «μαντάρα». Σαν να μην έφτανε αυτός, τώρα προέκυψε και ο Οξφορδιανός Μπόρις Τζόνσον, που αυτός και η τάξη του (με την έννοια συμφοιτητών και κατεστημένου) θέλουν δική τους τη Μεγάλη Βρετανία και όχι της Ενωμένης Ευρώπης. Της Ενωμένης Ευρώπης με τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και τις κεντρόφυγες τάσεις μελών της. Χωρίς να ξεχνάμε και τον παγερό Πούτιν ή τον Σι της Κίνας, που προκαλούν επίσης ρίγη.
Δικαιολογημένα ανήσυχος, λοιπόν, ο μέσος πολίτης.